Όταν ο διάσημος Ισπανοαμερικανός σεφ José Andrés έγραψε στο Twitter ότι τα αυγά πρέπει να τηγανίζονται σε ελαιόλαδο βαθύ ένα δάχτυλο, ένας χρήστης σχολίασε : ”Το ελαιόλαδο μπορεί να είναι ακριβό μέχρι το ένα δάχτυλο. Ποια είναι η εναλλακτική λύση για όσους από εμάς έχουν προϋπολογισμό;”

Σύμφωνα με στοιχεία του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου , οι παγκόσμιες τιμές του ελαιολάδου έχουν φτάσει τα 5.989,8 δολάρια ανά μετρικό τόνο, σημειώνοντας υψηλό 26 ετών .

Και οι υψηλές τιμές θα μπορούσαν να παραμείνουν ”για κάποιο χρονικό διάστημα”, δήλωσε ο αναλυτής ελαιούχων σπόρων και φυτικών ελαίων της Mintec, Kyle Holland.

Αναφέρονται ως αιτία οι «Υπερβολικά κακές» καιρικές συνθήκες – Παραδοχή ότι επηρέασε και ο πόλεμος στην Ουκρανία

Η κακοκαιρία στην Ισπανία, ιδίως η παρατεταμένη ξηρασία, είναι ο κύριος λόγος πίσω από την άνοδο των τιμών.

«Τα ζητήματα που συμβάλλουν στην τάση των τιμών σε σχεδόν ιστορικά υψηλά είναι σε μεγάλο βαθμό οι κακές καιρικές συνθήκες και μια πολύ ξηρή περίοδος ανάπτυξης για μεγάλο μέρος της Μεσογείου, αλλά το πιο σημαντικό στην Ισπανία, η οποία είναι σημαντικός παραγωγός και εξαγωγέας ελαιολάδου», είπε ο Holland.

Ως αποτέλεσμα των «υπερβολικά κακών» καιρικών συνθηκών, είπε, η πρόσφατη συγκομιδή ελιάς από τον Οκτώβριο έως τον Φεβρουάριο απέφερε απόδοση 50% μικρότερη από τη συνηθισμένη παραγωγή, περιορίζοντας την παγκόσμια προσφορά και ωθώντας τις τιμές προς τα πάνω.

″Οι εξαιρετικά κακές καιρικές συνθήκες σήμαιναν ότι… Η Ισπανία παρήγαγε μια καλλιέργεια ελαιολάδου περίπου 630.000 μετρικών τόνων, από τη συνήθη συγκομιδή 1,4 έως 1,5 εκατομμυρίων μετρικών τόνων”, είπε.

Το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, που δημιούργησε παγκόσμια έλλειψη σε ηλιέλαιο, ώθησε ακόμη περισσότερο τη ζήτηση για ελαιόλαδο.

Τα ελαιόδεντρα αναπτύσσονται σε ζεστά και ξηρά κλίματα και η βέλτιστη θερμοκρασία κυμαίνεται από 60 έως 80 βαθμούς F.

Η Ισπανία είχε μια περίοδο «πολύ ξηρού» καιρού τον Μάρτιο, καταγράφοντας μόλις το 36% της μέσης μηνιαίας βροχόπτωσης, σύμφωνα με το Υπουργείο Οικολογικής Μετάβασης της χώρας . Η χώρα γνώρισε 36 συνεχείς μήνες βροχοπτώσεων κάτω του μέσου όρου.

Και αν ο καιρός δεν βελτιωθεί, η επερχόμενη συγκομιδή θα μπορούσε να αντιμετωπίσει ακόμη χειρότερη απόδοση.

«Θα μπορούσε να υπάρξει παρόμοια ή ακόμη και χαμηλότερη σοδειά από αυτή που παρήχθη την προηγούμενη σεζόν, σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, που λένε επίσης ότι οι τιμές θα μπορούσαν να είναι στα τρέχοντα επίπεδα για κάποιο διάστημα», είπε ο Holland.

«Φαίνεται ότι η συνεχιζόμενη ξηρασία στην Ευρώπη, κυρίως στη μεγαλύτερη ελαιοπαραγωγική περιοχή της Ισπανίας, έχει προκαλέσει παγκόσμια έλλειψη προμήθειας ελαιολάδου», δήλωσε στο CNBC ο Ντέιβιντ Βαλμορμπίντα, πρόεδρος της Αυστραλιανής Ένωσης Ελαιόλαδου.

Πιέσεις ζήτησης

Οι πιέσεις στη ζήτηση ασκούν μεγαλύτερη πίεση στις ήδη προβληματικές αλυσίδες εφοδιασμού, λόγω των κυρώσεων που επιβλήθηκαν στη Ρωσία, αλλά και των προβλημάτων που άφησαν πίσω τους τα κορωνομέτρα.

Η ζήτηση για ελαιόλαδο ήταν ισχυρή τα τελευταία χρόνια – οι τιμές αυξάνονται από το 2020 επειδή οι καταναλωτές έτρωγαν και μαγείρευαν στο σπίτι πιο συχνά κατά τη διάρκεια και μετά την πανδημία του Covid-19, είπε ο Valmorbida.

Επιπλέον, η έλλειψη ηλιέλαιου μετά την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία οδήγησε σε άνοδο τις τιμές.

«Το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, που δημιούργησε παγκόσμια έλλειψη σε ηλιέλαιο, αύξησε ακόμη περισσότερο τη ζήτηση για ελαιόλαδο», πρόσθεσε.

Η αλλαγή των καταναλωτικών συνηθειών θα μπορούσε να μειώσει μερικώς την πίεση.

«Οι καταναλωτές έχουν ήδη αρχίσει να μειώνουν σημαντικά την κατανάλωση ελαιολάδου, πρώτον επειδή είναι λιγότερο γενναιόδωροι στη χρήση τους, αλλά δεύτερον στρέφοντας σε φυτικά ή σπορέλαια ή διάφορα μείγματα λαδιών», είπε ο Valmorbida.

Ωστόσο, υποστήριξε ότι η βασική ζήτηση για ελαιόλαδο ως υγιεινό και φυσικό προϊόν «θα παραμείνει σχεδόν σε οποιαδήποτε τιμή».

«Έτσι χωρίς αύξηση των βροχοπτώσεων, θα μπορούσαμε να συνεχίσουμε να βλέπουμε ιστορικά υψηλές τιμές στα 5 ευρώ ανά κιλό ή πάνω από το έτος συγκομιδής 2023/24».

(photo: pixabay)