Κατά 8,3 τρισ. δολάρια αυξήθηκε το παγκόσμιο χρέος, δημόσιο και ιδιωτικό, στο πρώτο τρίμηνο του 2023, κοντά στο υψηλό επίπεδο – ρεκόρ των 305 τρις. δολαρίων, σύμφωνα με το Διεθνές Χρηματοπιστωτικό Ινστιτούτο (IIF).
O συνδυασμός του τεράστιου αυτού χρέους με τα υψηλά και αυξανόμενα επιτόκια έχει αυξήσει το κόστος εξυπηρέτησης του χρέους, προκαλώντας ανησυχίες για τη μόχλευση στο χρηματοπιστωτικό σύστημα, ανέφερε το IIF.
Οι κεντρικές τράπεζες σε όλο τον κόσμο αυξάνουν τα επιτόκια εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο στην προσπάθειά τους, όπως λένε, να μειώσουν τον πολύ υψηλό πληθωρισμό, με το βασικό επιτόκιο της Fed να έχει φθάσει στο 5% – 5,25% και το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ στο 3,25%.
Υψηλότερο κατά 45 τρισ. δολάρια μετά την πανδημία
Το παγκόσμιο χρέος είχε αυξηθεί και στο τελευταίο τρίμηνο του 2022 μετά από δύο τρίμηνα που είχε μειωθεί σημαντικά κατά τη διάρκεια της επιθετικής νομισματικής σύσφιξης το περασμένο έτος. Το μεγαλύτερο μέρος της ανόδου προέρχεται από το κρατικό χρέος και το χρέος των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων.
«Κοντά στα 305 τρις. δολάρια, το παγκόσμιο χρέος είναι τώρα κατά 45 τρις. δολάρια υψηλότερο σε σχέση με την προ της πανδημίας περίοδο και αναμένεται ότι θα συνεχίσει να αυξάνεται γρήγορα: Παρά τις ανησυχίες για μία πιθανή πιστωτική κρίση μετά την πρόσφατη αναταραχή στους τραπεζικούς τομείς των ΗΠΑ και της Ελβετίας, οι δανειακές ανάγκες των χωρών παραμένουν υψηλές», όπως αναφέρθηκε από το IIF.
Αναμένουν αύξηση εταιρικών πτωχεύσεων
«Με τις χρηματοδοτικές συνθήκες να κινούνται στα πιο περιοριστικά επίπεδα από την κρίση του 2008-09, μία πιστωτική κρίση θα προκαλούσε μεγαλύτερα ποσοστά χρεοκοπιών σε περισσότερες ‘εταιρείες ζόμπι’ – που εκτιμάται ότι πλησιάζουν ήδη το 14% των εισηγμένων αμερικανικών εταιρειών», σύμφωνα με την τριμηνιαία έκθεση του IIF για το παγκόσμιο χρέος (Global Debt Monitor).
Ποιοι άλλοι παράγοντες λέει το IIF ότι ασκούν πίεση στα δημοσιονομικά
To Ινστιτούτο, με έδρα την Ουάσιγκτον, ανέφερε ότι η γήρανση των πληθυσμών, οι αυξανόμενες δαπάνες για την υγειονομική περίθαλψη και τα σημαντικά χρηματοδοτικά κενά για το κλίμα ασκούν πίεση στα δημόσια οικονομικά.
Αύξηση των αμυντικών δαπανών
Οι εθνικές δαπάνες για την άμυνα αναμένεται να αυξηθούν μεσοπρόθεσμα λόγω των αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων, επηρεάζοντας τελικά το πιστωτικό προφίλ τόσο των κυβερνήσεων όσο και των επιχειρήσεων που δανείζονται, όπως προβλέπει το IIF.
«Αν συνεχιστεί αυτή η τάση, θα έχει σημαντικές συνέπειες για τις διεθνείς αγορές χρέους, ιδιαίτερα αν τα επιτόκια παραμείνουν υψηλότερα για μεγαλύτερο διάστημα».
Το συνολικό χρέος στις αναδυόμενες αγορές έφτασε σε νέο επίπεδο – ρεκόρ, πάνω από τα 100 τρις. δολάρια ή περίπου στο 250% του ΑΕΠ τους, από 75 τρις. δολάρια το 2019. Η Κίνα, το Μεξικό, η Βραζιλία, η Ινδία και η Τουρκία είχαν τη μεγαλύτερη συμμετοχή στην αύξηση του χρέους.
Στις αναπτυγμένες αγορές, η Ιαπωνία, οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Βρετανία κατέγραψαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις στο πρώτο τρίμηνο του 2023.
Κρίση προσαρμογής των επιχειρήσεων στο “νέο νομισματικό καθεστώς”
Το Ινστιτούτο αναφέρει ότι οι επιχειρήσεις πέρασαν «μία κρίση προσαρμογής» σε αυτό που αποκαλεί «νέο νομισματικό καθεστώς». «Αν και οι πρόσφατες χρεοκοπίες τραπεζών φαίνονται περισσότερο μεμονωμένες παρά συστημικές – και τα αμερικανικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν πολύ μικρότερο χρέος (78% του ΑΕΠ) σε σχέση με την περίοδο που οδήγησε στην κρίση του 2007.8 (110% το 2006) – ο φόβος ενός ντόμινο προκάλεσε σημαντικές αναλήψεις καταθέσεων από τις αμερικανικές περιφερειακές τράπεζες».
«Δεδομένου του κεντρικού ρόλου των περιφερειακών τραπεζών στην πιστωτική διαμεσολάβηση στις ΗΠΑ, οι ανησυχίες για τις θέσεις ρευστότητάς του θα μπορούσαν να καταλήξουν σε μία μεγάλη συρρίκνωση του δανεισμού σε κάποιους τομείς, μεταξύ άλλων σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά που δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό.
(με πληροφορίες από imerisia. gr / photo: pixabay)