Για πολλούς, αρχίζει να παγιώνεται η συνήθεια να βλέπουν τα πράγματα απαισιόδοξα. Η μεταστροφή αυτή δεν είναι απλώς μία επιφανειακή ή πρόσκαιρη αλλαγή. Συχνά, τη συνοδεύει ένα σύνολο συμπεριφορών.

Αν παρατηρήσετε αυτές τις χαρακτηριστικές συμπεριφορές στον εαυτό σας ή σε κάποιον δικό σας, μπορείτε να είστε σχεδόν βέβαιοι ότι, αυτές σηματοδοτούν την αλλαγή σε έναν πιο απαισιόδοξο τρόπο σκέψης και αντίληψης.

Περιμένουν να συμβεί το χειρότερο σενάριο
Γενικεύουν από μία κακή εμπειρία
Δεν απολαμβάνουν το τώρα
Έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση
Παραπονιούνται πολύ
Δεν δέχονται την αλλαγή
Κρίνουν έντονα τον εαυτό τους

Περιμένουν να συμβεί το χειρότερο σενάριο
Σαφώς η ζωή επιφυλάσσει σε όλους μας αναποδιές και στεναχώριες. Οι απαισιόδοξοι όμως, δεν βλέπουν απλά προσκόμματα στον δρόμο τους, αλλά ανυπέρβλητα εμπόδια. Έχουν τη νοοτροπία του να «περιμένω το χειρότερο», ένα χαρακτηριστικό στοιχείο της απαισιοδοξίας των μεγαλύτερων ανθρώπων. Σταδιακά, οι άνθρωποι φτάνουν να προσδοκούν μόνο το χειρότερο, την αποτυχία ή την καταστροφή, ακόμη και όταν δεν έχουν κανένα στοιχείο ή κανέναν πραγματικό λόγο να το κάνουν.

Όταν η απαισιοδοξία γίνει μόνιμη νοοτροπία, κάθε μας απόφαση και κάθε ενέργεια επισκιάζεται από τον φόβο και την απειλή. Τουλάχιστον, η αναγνώριση της συμπεριφοράς αυτής είναι ένα βήμα προς την αντιμετώπισή της και τη δυνατότητα να έχουμε μία πιο χαρούμενη και ήρεμη ζωή.

Γενικεύουν από μία κακή εμπειρία
Η ανθρώπινη φύση μας είναι έτσι σχεδιασμένη ώστε να διδάσκεται μέσα από την εμπειρία. Πολλοί ωστόσο, δεν αρκούνται στο μάθημα, αλλά αποκτούν τη συνήθεια να γενικεύουν τα πράγματα από μία και μόνη άσχημη εμπειρία. Αν τους εξαπάτησε δηλαδή ένας δικηγόρος, αυτόματα όλοι οι δικηγόροι είναι αναξιόπιστοι ή αν τους πρόδωσε ένας σύντροφος τότε, όλοι οι υποψήφιοι σύντροφοι είναι απατεώνες. Η υπεργενίκευση είναι μία αρνητική συμπεριφορά στην οποία οι άνθρωποι προβάλλουμε κακές εμπειρίες του παρελθόντος στο μέλλον μας και έτσι μεγαλώνοντας γινόμαστε ολοένα και πιο απαισιόδοξοι.

Ασφαλώς και πρέπει να θυμόμαστε τα μαθήματα που μας δίδαξαν οι αρνητικές εμπειρίες, όμως δεν πρέπει και να ξεχνάμε ότι, κάθε περίπτωση πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά και ανεξάρτητα.

Δεν απολαμβάνουν το τώρα
Οι απαισιόδοξοι δεν καταφέρνουν ποτέ να χαρούν το εδώ και το τώρα. Ο εγκέφαλός μας είναι σχεδιασμένος με τρόπο που να εστιάζει πρώτα στην απειλή, τον κίνδυνο και τ’ αρνητικά. Πρόκειται για το ένστικτο της επιβίωσης που μας έχει εξασφαλίσει τη ζωή εδώ και εκατομμύρια χρόνια.

Σήμερα όμως, ο μηχανισμός αυτός επιβίωσης κοστίζει ακριβά στους απαισιόδοξους. Αυτό καθώς, αναζητώντας, οι απαισιόδοξοι τελικά, βρίσκουν αρνητικά πράγματα να εστιάσουν και ν’ απασχολήσουν τον εγκέφαλό τους, μη έχοντας τον χρόνο να προσέξουν και να χαρούν με τα θετικά. Όσο πιο έγκαιρα διαπιστώσετε αυτή τη συμπεριφορά και την προλάβετε, τόσο το καλύτερο.

Διαφορετικά, θα περάσετε το υπόλοιπο της ζωής σας μέσα στο άγχος και την ανησυχία για το τι μπορεί να πάει στραβά.

Έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση
Και όμως, η σύνδεση ανάμεσα στην αυτοεκτίμηση και την απαισιοδοξία που αισθάνεται ένας άνθρωπος είναι πολύ στενή. Σύμφωνα με σχετικές έρευνες, τόσο την απαισιοδοξία όσο και τη χαμηλή αυτοεκτίμηση, διαχειρίζεται το δεξιό ημισφαίριο του εγκεφάλου. Οπότε, όσο πιο απαισιόδοξοι είμαστε, τόσο λιγότερη είναι η αυτοεκτίμησή μας και, το αντίστροφο.

Επιπλέον, η απαισιοδοξία ενδέχεται να συνιστά και έναν μηχανισμό άμυνας, έναν τρόπο προστασίας του εαυτού από την απογοήτευση στη ζωή. Περιμένοντας δηλαδή, να υλοποιηθεί το χειρότερο δυνατό σενάριο, θεωρούμε ότι δεν πρόκειται ν’ απογοητευτούμε αν κάτι δεν πάει καλά. Αυτός ο τύπος απαισιοδοξίας μπορεί πραγματικά να παρακινήσει κάποιον να εργαστεί πιο σκληρά για να αποφύγει το κακό αποτέλεσμα που περιμένει– αλλά όπως μπορείτε να φανταστείτε, δεν είναι ένας πολύ ευχάριστος τρόπος ζωής.

Παραπονιούνται πολύ
Τα συχνά παράπονα είναι μία συμπεριφορά που μαρτυρά ότι ο άνθρωπος έχει αρχίσει να γίνεται περισσότερο απαισιόδοξος όσο περνούν τα χρόνια. Επίσης,, η συμπεριφορά τους αυτή μπορεί να μην γίνεται συνειδητά, για παράδειγμα, μπορεί οι άνθρωποι να μην καταλαβαίνουν ότι το μόνο που έχουν να πουν στους άλλους είναι παράπονα.

Έτσι όμως, ο εγκέφαλος μαθαίνει μόνο στα αρνητικά. Ακόμη χειρότερα, οι άνθρωποι που διαρκώς παραπονιούνται, διασπείρουν την αρνητικότητά τους και στον κοινωνικό τους περίγυρο. Μπορεί η αλλαγή νοοτροπίας να μην είναι εύκολη υπόθεση, όμωςη συνειδητή αναγνώριση του ζητήματος και η προσπάθεια αναπροσαρμογής, αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τη βελτίωση. Προσπαθήστε να εντοπίζετε τα θετικά σημεία της καθημερινότητάς σας και να χαίρεστε γι’ αυτά.

Δεν δέχονται την αλλαγή
Η αλλαγή είναι αναπόδραστο κομμάτι της ζωής. Όσοι άνθρωποι, μεγαλώνοντας στρέφονται προς την απαισιοδοξία, εξουθενώνονται ηθικά και αποθαρρύνονται ευκολότερα.

Μπορεί να φοβούνται τόσο τις μεγάλες, όσο και τις μικρές αλλαγές στη ζωή τους.

Η αλλαγή ακόμη και των μικρών και ασήμαντων στοιχείων της καθημερινότητας, είναι ικανή να τους προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση και άγχος. Η αντίσταση στην αλλαγή είναι ένα χαρακτηριστικό που έχει τις ρίζες του στον φόβο. Τον φόβο για το άγνωστό, τον φόβο της αδυναμίας ελέγχου και τις αρνητικές σκέψεις.

Αυτή η νοοτροπία οδηγεί σε άκαμπτο τρόπο σκέψης και αντίσταση στις αλλαγές ή τις νέες ιδέες. Είναι πολύ σκληρό να βλέπεις κάποιον να μην μπορεί να αποδεχτεί την αλλαγή στη ζωή του. Η κατανόηση της αναγκαιότητας της αλλαγής είναι σημάδι απαισιοδοξίας. Όμως η έγκαιρη αναγνώριση, μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγικές συζητήσεις, περισσότερη θετικότητα και μεγαλύτερη αποδοχή.

Κρίνουν έντονα τον εαυτό τους
Ένα ακόμη σημάδι της απαισιοδοξίας που επέρχεται με τον πέρασμα των χρόνων, είναι η επικριτική εσωτερική φωνή. Αυτοκριτική σημαίνει ότι οι άνθρωποι μιλούν διαρκώς αρνητικά για τον εαυτό τους, επικρίνουν τις ενέργειές τους, την εμφάνιση, τις ικανότητές τους. Σε κάθε τους αποτυχία, γίνονται οι ίδιοι οι πιο σκληροί κριτές του εαυτού τους. Πρόκειται για μία εξουθενωτική, αποκαρδιωτική εμπειρία που θολώνει την αντίληψη των ανθρώπων για τη ζωή. Αν αναγνωρίζετε αυτό το σημάδι, αντιμετωπίστε τον εαυτό σας όπως έναν καλό σας φίλο και καλλιεργήστε σχέση αγάπης με τον εαυτό σας.

Το πιο ενδιαφέρον είναι ότι, οι αλλαγές στην αυτό-εικόνα μας, ξεκινούν από μέσα μας. Κανείς άλλος δεν είναι σε θέση να μας πείσει για την αξία μας, αν εμείς οι ίδιοι δεν μπορούμε να τη δούμε. Αν κάποιος δικός σας έχει αρχίσει να γίνεται υπερβολικά επικριτικός με τον εαυτό του, θυμίστε του την αξία της αυτο-συμπόνοιας και της ευγένειας προς τον εαυτό.

Tip: Οι περιπλοκότητες της ανθρώπινης συμπεριφοράς, ανάγονται στις προσωπικές εμπειρίες και τις αντιλήψεις του καθενός. Μία από τις πιο περίπλοκες αλλαγές των ανθρώπων, μεγαλώνοντας, είναι η στροφή προς την απαισιοδοξία.

Είτε μέσα από προσωπικό αναστοχασμό, ανοιχτές και ειλικρινείς συζητήσεις με αγαπημένους ή την αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας, πάντα υπάρχει περιθώριο αλλαγής. Ποτέ δεν είναι αργά να δούμε τα πράγματα πιο αισιόδοξα και να υιοθετήσουμε μία πιο θετική αντίληψη για τη ζωή.

Μπορεί μεγαλώνοντας να διαχειριζόμαστε περισσότερες και μεγαλύτερες δυσκολίες, ωστόσο έχει σημασία να μην σταματάμε να βλέπουμε τις αχτίδες ελπίδας και χαράς που πάντα μας επιφυλάσσει η ζωή.

(Με πληροφορίες από enikos. gr / photo: pixabay)