Στα Ανώγεια εορτάστηκαν σήμερα τα 80 χρόνια από το Ολοκαύτωμα του χωριού, στις 13 Αυγούστου 1944, και τιμήθηκαν οι ήρωες της αντίστασης των Ανωγείων, η συλλογική διαδρομή στην ιστορία όλων των κατοίκων του, που ξεκίνησαν από το μηδέν και πάλι τις ζωές τους, και η παράδοση του τόπου η οποία συμπορεύεται με τη μνήμη του Ολοκαυτώματος.
Η επετειακή εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην πλατεία Αρμί, παρουσία του υφυπουργού Εθνικής Άμυνας Γιάννη Κεφαλογιάννη, εκπροσώπων κομμάτων και της αυτοδιοίκησης, βουλευτών, εκπροσώπων της πανεπιστημιακής κοινότητας, της Εκκλησίας.
Στη δοξολογία και επιμνημόσυνη δέηση στο χώρο του Ηρώου χοροστάτησε ο Μητροπολίτης Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου Πρόδρομος. Ακολούθησε ομιλία του φιλόλογου Δημήτρη Σαλούστρου, με θέμα “Από τους βωμούς των θυσιών κρατήσαμε τη φλόγα” ενώ για ακόμη μία χρονιά, ακούστηκε το τραγούδι “ω, Παναγιά μου Ανωγειάνη” που αποτελεί τον ύμνο και την πολιτιστική και παραδοσιακή δοξολογία, για τη μνήμη του Ολοκαυτώματος.
Σε δηλώσεις του, ο υφυπουργός Εθνικής Άμυνας Γιάννης Κεφαλογιάννης επισήμανε: «Μια επετειακή χρόνια, 80 χρόνια από το Ολοκαύτωμα των Ανωγείων, βρισκόμαστε εδώ για να τιμήσουμε όλους εκείνους οι οποίοι δεν συμβιβάστηκαν με την σκλαβιά, πολέμησαν τον κατακτητή από την πρώτη στιγμή, στο Λατζιμά, στο Μάλεμε, σε όλες τις περιοχές και τις γωνιές της Κρήτης στην Αντίσταση. Έδωσαν τη ζωή τους, το βιός τους, την περιουσία τους, προκειμένου σήμερα να είμαστε ελεύθεροι. Τιμούμε όλους αυτούς, άντρες και γυναίκες που με το παράδειγμα τους στη ζωή τους, μας έδωσαν ένα παράδειγμα ζωής που πρέπει να τιμούμε. Και σήμερα οι άντρες και οι γυναίκες των ενόπλων δυνάμεων, ακολουθώντας αυτό το παράδειγμα των ημερών είναι οι φύλακες του έθνους. Εκείνοι που υπερασπίζονται τα δίκαια της πατρίδας, την εθνική ακεραιότητα έναντι όποιου επιβουλεύεται την ακεραιότητα της πατρίδες μας. Καθημερινά βλέπετε ότι συνεισφέρουν και με ένα μεγάλο κοινωνικό έργο, συμμετέχοντας στη δασοπυρόσβεση, με παροχή των στελεχών μας όπου χρειάζεται σε επίπεδο προσφοράς προς την κοινωνία, όπως σε νοσοκομεία, στο ΕΣΥ και όπου τους ζητηθεί από την κοινωνία. Με την ευκαιρία αυτή θα ήθελα να πω ένα μεγάλο ευχαριστώ και συγχαρητήρια στις γυναίκες και τους άντρες των ενόπλων δυνάμεων, που πραγματικά κάνουν το καλύτερο δυνατό με την προσφορά τους στην κοινωνία».
Από την πλευρά του, ο δήμαρχος Ανωγείων Σωκράτης Κεφαλογιάννης ανέφερε: «80 χρόνια από το Ολοκαύτωμα και όσο απομακρυνόμαστε από το γεγονός, τόσο μεγαλύτερη η ευθύνη όλων μας, η δική μας ευθύνη ώστε να διατηρούμε τη μνήμη ζωντανή, έχοντας ως σημείο αναφοράς όχι μόνον τη λάμψη των ηρώων μας, αλλά και τις ηθικές αξίες που πρέσβευαν και αγωνίστηκαν δίνοντας όλο τους το είναι».
Ο βουλευτής Ηρακλείου που εκπροσώπησε τη Νέα Δημοκρατία στην εκδήλωση Κωνσταντίνος Κεφαλογιάννης, τόνισε: «80 χρόνια από το Ολοκαύτωμα των Ανωγείων, η σκέψη μας βρίσκεται στους πυροσβέστες και τους εθελοντές που δίνουν μεγάλη μάχη για να σβηστούν τα πύρινα μέτωπα στην Αττική, όπως το ίδιο κάνανε και πριν λίγες μέρες εδώ στο Ρέθυμνο, στο ν Δήμο Αμαρίου, σώζοντας ανθρώπινες ζωές και περιουσίες. Τους χρωστάμε ένα πολύ μεγάλο ευχαριστώ. Βρισκόμαστε όμως εδώ και για να τιμήσουμε τους ανθρώπους που θυσιάστηκαν για να είμαστε σήμερα εμείς ελεύθεροι, τον Χριστομιχάλη, τον Στεφανογιάννη, αυτούς που πλήρωσαν με ένα βαρύ φόρο αίματος την αντίσταση, τη γενναιότητά τους και τη δυνατότητα να είμαστε ελεύθεροι. Χρωστάμε πολλά σε αυτούς και είναι πρότυπο για εμάς τους νεότερους και για όλα τα παιδιά που γεννιόνται σήμερα. Ευχαριστούμε όλους όσους έδωσαν το αίμα τους για μας».
Ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ της Α Αθηνών Παύλος Γερουλάνος δήλωσε: «Είναι λίγες οι στιγμές που μας κάνουν τόσο υπερήφανους όσο η σημερινή ημέρα, που τιμούμε τους ήρωες των Ανωγείων, ανθρώπους που έδωσαν την ψυχή τους για την πατρίδα και τη ζωή τους. Δυστυχώς η επέτειος αυτή σκιάζεται από τις πυρκαγιές που αυτή τη στιγμή καίνε την Αθήνα και τις οποίες πρέπει επιτέλους να αντιμετωπίσουμε με συνεργασία, συνέπεια και όχι με τον καθένα που νομίζει ότι μπορεί να κάνει δουλειά μόνος του. Κουραστήκαμε από αυτό και ήρθε η ώρα να αλλάξουμε πορεία. Παρόλα αυτά παραμένω στα Ανώγεια διότι αυτή η επέτειος είναι ηρωική. Και θα ήταν ακόμα πιο σημαντική, αν μετά το τέλος αυτής της περιόδου, ξεκινούσε μία προσπάθεια της ελληνικής κυβέρνησης για όλα εκείνα τα χρήματα που χρωστούν στους ήρωες, που αφορούν τις γερμανικές αποζημιώσεις τόσο για τα Ανώγεια όσο και για τα υπόλοιπα Ολοκαυτώματα στην Ελλάδα».
Εκ μέρους του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης Γερμανικών Οφειλών ο συγγραμματέας Αριστομένης Συγγελάκης μιλώντας για τη σημερινή επέτειο δήλωσε: «Υποκλινόμαστε στην αντίσταση και τη θυσία των Ανωγείων, στην αντίσταση και τη θυσία της Κρήτης και όλης της Ελλάδας που έδωσαν φωτεινό παράδειγμα σε όλες τις γενιές, ανδρείας, φιλοπατρίας και προσήλωσης στη δημοκρατία και τις πανανθρώπινες αξίες. Αγωνιζόμαστε για την υπεράσπιση της ιστορικής μνήμης απέναντι στους επιλήσμονες και τους πλαστογράφους της ιστορίας και τη διεκδίκηση των γερμανικών οφειλών, που αποτελούν χρέος για τη Γερμανία, τη δημοκρατική Γερμανία, για να αναλάβει επιτέλους την ευθύνη -όπως οφείλει- για τα φοβερά εγκλήματα του ναζισμού στην Ελλάδα. Μένουμε πιστοί σε αυτό τον αγώνα μέχρι την τελική δικαίωση».
Ο πρωτοπρεσβύτερος των Ανωγείων πατέρας Ανδρέας Κεφαλογιάννης δήλωσε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ: «Εμείς στη διαταγή του Μίλερ διαβάζουμε τα ”Επειδή” στις 13 Αυγούστου οδήγησαν τα Ανώγεια να γίνουν καμένη γη, τόπος χωρίς αύριο, όπως διατυπώθηκε εγγράφως. Όμως μετά τον θρήνο, ανταμώσανε και πάλι οι Ανωγειανοί και διαπιστώσαμε τόσο εμείς όσο και ολόκληρος ο κόσμος, ότι τα Ανώγεια της Κρήτης των Ελλήνων, έχουν τεράστια αξία και σφυρηλατούνται περισσότερο από την κάψα, την πυρά, τη λάβα και τον θρήνο του ολοκαυτώματος του τόπου μας. Εμείς αντιτάσσουμε στα ”Επειδή” της διαταγής του Μίλερ, τα δικά μας ”Επειδή” που οδηγούν τον τόπο μας στο αύριο. Επειδή δεν αντέχουμε κανέναν κατακτητή μέσα στα σπίτια και τη γη μας. Επειδή δεν υπολογίζουμε καμία υποστολή της σημαίας μας. Επειδή ο μόνος που σεβόμαστε και στα μάτια χωρίς φόβο τον κοιτάμε είναι ο Θεός μας. Επειδή ιερό χρέος μας έχουμε την προστασία των οικογενειών μας, των παιδιών και της άφθαρτης γης από κακοσύνες και εγκλήματα. Επειδή κάθε δυσκολία μας δένει περισσότερο μεταξύ μας. Και Επειδή έχουμε να δώσουμε λόγο στις επόμενες γενιές, αποφασίσαμε και συνεχίζουμε να κρατούμε την απόφασή μας, να μην επιτρέψουμε σε κανέναν κατακτητή της γης μας, των εστιών μας, των ψυχών και των οικογένειών μας, κατακτητή πνευματικών παρακαταθηκών μας και τον ιερών κειμηλίων μας, να έρθει στον τόπο μας να φθείρει τις σχέσεις μας, να πατήσει την ταυτότητά μας, να βιάσει την υπόληψη και την ευθύνη της καταγωγής μας. Τα Ανώγεια δημιουργήθηκαν ξανά μετά και το τρίτο Ολοκαύτωμα από τους Γερμανούς το ‘44 και συνεχίζουν την πορεία τους στο αύριο, αποδεικνύοντας πως καμία σφαίρα και κανένα ολοκαύτωμα δεν είναι ικανά να κάψουν την ωραιότητα της λευτεριάς».
Φέτος το θέμα των εκδηλώσεων αφορούσε το ”Τίμημα του Ολοκαυτώματος στα Ανώγεια”, με πλούσιες δράσεις και εκδηλώσεις οι οποίες θα κρατήσουν μέχρι και τις 31 Αυγούστου και στις οποίες θα παρουσιαστούν όλα όσα αφορούν στη ζωή των Ανωγειανών, μέσα από έκθεση λαϊκής τέχνης, καλλιτεχνικές δραστηριότητες νέων δημιουργών του τόπου, ημερίδες με ομιλητές για το τίμημα μετά το Ολοκαύτωμα, φωτογραφική έκθεση από την επίσκεψη του Νίκου Καζαντζάκη στα Ανώγεια μετά την καταστροφή, αθλητικές εκδηλώσεις, βραδιές αστροπαρατήρησης και έκθεση για τα θαυμαστά φυτά του Γεωπάρκου Ψηλορείτη.
(ΑΠΕ -ΜΠΕ / M. Λαμπαθάκης / photo: eurokinissi)