Υπάρχει ωστόσο μεγάλη διαφορά ανάμεσα στην αναδρομή και την προσκόλληση στο παρελθόν.
Οι άνθρωποι που είναι κολλημένοι με το παρελθόν, εκδηλώνουν κάποιες χαρακτηριστικές συμπεριφορές, πολλές φορές ασυνείδητα
- Ζουν στην νοσταλγία
- Αποφεύγουν τις αλλαγές
- Δυσκολεύονται στη διαμόρφωση νέων σχέσεων
- Εμφανίζουν επαναλαμβανόμενα μοτίβα συμπεριφοράς
- Δυσκολεύονται να μην κρατούν κακία
- Δείχνουν υπερβολική προσκόλληση σε υλικά πράγματα
- Φοβούνται την επανάληψη του παρελθόντος
- Δεν εστιάζουν στο μέλλον
Ζουν νοσταλγώντας το παρελθόν
Ένα κλασικό σημάδι μη υγιούς προσκόλλησης στο παρελθόν, είναι η διαρκής αναπόληση των «παλιών καλών ημερών». Όσοι ζουν με τις νοσταλγικές αναμνήσεις του παρελθόντος, αδυνατούν να ζήσουν το παρόν. Είναι οι άνθρωποι των οποίων οι κουβέντες είναι γεμάτες αναφορές σε παλιές, καλύτερες μέρες και η σύγκριση με το παρόν είναι πάντα υποδεέστερη.
Η νοσταλγία από μόνη της δεν είναι κακή. Άλλωστε όλοι θέλουν να ανατρέχουν σε αγαπημένες αναμνήσεις. Το πρόβλημα δημιουργείται όταν η νοσταλγία εμποδίζει τη βίωση του παρόντος και τον οραματισμό του μέλλοντος. Η υπερβολική νοσταλγία, είναι σημάδι νοσηρής προσκόλλησης στο παρελθόν.
Αποφεύγουν τις αλλαγές
Μία δεύτερη συμπεριφορά που παρατηρείται σε ανθρώπους που δεν μπορούν να ξεπεράσουν το παρελθόν, είναι η αποφυγή των αλλαγών. Οι άνθρωποι που έχουν εμμονή με το παρελθόν, απορρίπτουν ακόμη και τις θετικές αλλαγές στη ζωή τους.
Η αντίσταση στην αλλαγή είναι μία τάση ριζωμένη στην εμμονή με το παρελθόν. Η ιδέα να υπερβούν το γνωστό και το οικείο, τους κάνει να φοβούνται ότι θα χάσουν ένα κομμάτι του εαυτού τους. Οι άνθρωποι που ζουν εγκλωβισμένοι στο παρελθόν, αντιστέκονται στις αλλαγές. Νιώθουν άνετα στο οικείο και κάθε αλλαγή φαντάζει ως απειλή στις εξιδανικευμένες αναμνήσεις και εμπειρίες του παρελθόντος.
Δυσκολεύονται να δημιουργήσουν νέες σχέσεις
Μία χαρακτηριστική συμπεριφορά των ατόμων που ζουν στο παρελθόν, είναι η δυσκολία με τη δημιουργία νέων σχέσεων. Συγκρίνουν κάθε νέο πρόσωπο που έρχεται στη ζωή τους με άλλους ανθρώπους από το παρελθόν. Αυτή η σύγκριση είναι μία ασυνείδητη προσπάθεια να βρουν ομοιότητες αλλά συνήθως, αποβαίνει μάταιη.
Η σύγκριση του παρελθόντος με το παρόν, επιδρά αρνητικά στη δημιουργία ουσιαστικών νέων σχέσεων. Οι άνθρωποι με προσκόλληση στο παρελθόν, επιμένουν να αναβιώνουν το παρελθόν, αδυνατώντας να δημιουργήσουν νέες σχέσεις.
Εμφανίζουν επαναλαμβανόμενα μοτίβα συμπεριφοράς
Ακόμη μία συμπεριφορά που παρατηρείται συχνά σε άτομα που είναι προσκολλημένα στο παρελθόν, είναι η επανάληψη μοτίβων συμπεριφοράς. Είτε μέσα από την επανάληψη συνηθειών, είτε των λαθών, ή τη δημιουργία νοσηρών σχέσεων με παρόμοιους τύπους ανθρώπων. Βρίσκονται συνέχεια
Αυτό συμβαίνει καθώς αισθάνονται με αυτά τα γνώριμα και οικεία μοτίβα. Μαρτυρούν όμως την αδυναμία τους να μάθουν από τα διδάγματα του παρελθόντος και κυρίως να εξελιχθούν.
Δυσκολεύονται να μην κρατούν κακία
Το παρελθόν πολλών ανθρώπων, είναι γεμάτο από περιστατικά προδοσίας, πόνου ή απογοήτευσης. Είναι φυσιολογικό οι αρνητικές εμπειρίες του παρελθόντος να προκαλούν πόνο και δυσάρεστες αναμνήσεις. Οι άνθρωποι που έχουν εμμονή με το παρελθόν, όμως, δυσκολεύονται πολύ να απελευθερωθούν από τις πληγές του παρελθόντος.
Χαρακτηριστικό των ανθρώπων αυτών είναι ότι ανατρέχουν επανειλημμένα σε επώδυνες στιγμές από το παρελθόν τους, αναβιώνοντας τον πόνο και διαιωνίζοντας τα πικρά συναισθήματα. Συγχώρεση δεν σημαίνει ούτε λήθη, ούτε άγνοια του κακού που ηθελημένα μας έχουν προκαλέσει οι άλλοι. Σημαίνει όμως, απελευθέρωση από το βάρος του πόνου και της θλίψης. Αν κάποιος άνθρωπος αναβιώνει διαρκώς τα τραύματα του παρελθόντος, σημαίνει ότι ζει εγκλωβισμένος στο παρελθόν.
Δείχνουν υπερβολική προσκόλληση σε υλικά πράγματα
Με κάποια αντικείμενα, όλοι μας έχουμε μια ιδιαίτερη σχέση επειδή μας κρατούν ζωντανές τις αναμνήσεις. Τα αντικείμενα είναι συνδεδεμένα με ισχυρές αναμνήσεις και συναισθήματα. Όταν οι άνθρωποι αποδίδουν υπερβολική αξία στα υλικά αντικείμενα, κινδυνεύουν να χάσουν πολύτιμες στιγμές από το παρόν. Η υπερβολική προσκόλληση σε υλικά αντικείμενα μπορεί να μαρτυρά μία νοσηρή προσκόλληση και όχι μία απλή συναισθηματική σύνδεση.
Φοβούνται την επανάληψη του παρελθόντος
Κανείς δεν θέλει να επαναλαμβάνει τα λάθη του παρελθόντος. Τα άτομα που έχουν εμμονή με το παρελθόν, όμως, κατακλύζονται από τον φόβο της επανάληψης των λαθών του παρελθόντος.
Μπορεί να ανησυχούν διαρκώς, σε σημείο που τελικά παραλύουν. Αυτό μπορεί να τους οδηγήσει σε στασιμότητα και εγκλωβισμό στους φόβους του παρελθόντος που δεν έχουν όμως καμία θέση στο παρόν και το μέλλον. Όσο χρήσιμα και αν είναι τα λάθη του παρελθόντος, είναι εξίσου σημαντικό να μην επιτρέπουμε να καθορίζουν το μέλλον μας.
Αν κάποιος δικός σας νιώθει να μουδιάζει υπό τον φόβο της επανάληψης των σφαλμάτων του παρελθόντος, μπορεί να έχει ανάγκη από επιβεβαίωση ή ενθάρρυνση.
Δεν εστιάζουν στο μέλλον
Η πιο ενδεικτική συμπεριφορά που μαρτυρά ότι κάποιος ζει στο παρελθόν, είναι η αδυναμία του να εστιάσει στο μέλλον. Μπορεί δηλαδή, να μην μπορούν να θέσουν μακρόπνοους στόχους, ή να κάνουν σχέδια, δεν προγραμματίζουν ένα μέλλον που θα είναι καλύτερο από το παρελθόν.
Αυτή η τάση προσκόλλησης στο παρελθόν, οδηγεί σε στασιμότητα, αναχαιτίζει την πρόοδο. Το παρελθόν, λένε, είναι βολικό και οικείο, αλλά δεν ευνοεί την πρόοδο. Η δύναμή μας να αλλάξουμε και να βελτιωθούμε, βρίσκεται στο μέλλον.
Να τιμάμε το παρελθόν
Το σύνολο των παραπάνω συμπεριφορών, δείχνει ότι ένα άτομο ζει περισσότερο στο παρελθόν, παρά στο τώρα. Η αναπόληση του παρελθόντος είναι μία φυσιολογική διαδικασία. Ωστόσο, όπως προαναφέραμε υπάρχει διαφορά ανάμεσα στην περιστασιακή αναδρομή και την εμμονή, η οποία οδηγεί σε στασιμότητα και αρνητικά συναισθήματα.
(με πληροφορίες από enikos. gr / photo: pixabay)