Πολλοί εξακολουθούν να ακούν τις φράσεις που τους έλεγαν οι γονείς τους, ακόμη και στην ώριμη, ενήλικη ζωή.
Μπορεί η σύγκριση με άλλους, η κριτική ή η επίκριση, να έχουν αφήσει βαθιά σημάδια στην ψυχή τους
Αν σήμερα έχετε χαμηλή αυτοεκτίμηση, ίσως να οφείλεται στα υποτιμητικά λόγια ή σχόλια που έχετε δεχτεί ως παιδιά.
Οι ενήλικες που σήμερα έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση, πιθανότατα μεγάλωσαν ακούγοντας τις παρακάτω εκφράσεις:
- «Γιατί δεν μπορείς να είσαι σαν τον/τη….»
- «Παραείσαι ευαίσθητος /- η»
- «Δεν θα τα καταφέρεις ποτέ»
- «Μεγάλη ιδέα έχεις για τον εαυτό σου»
- «Δεν προσπαθείς»
- «Σκέτη απογοήτευση είσαι»
- «Όλο μ’ εμποδίζεις»
- «Δεν είσαι έξυπνος/-η»
- «Δεν σου αξίζει…»
«Γιατί δεν μπορείς να είσαι σαν τον/τη….»
Η σύγκριση στερεί τη χαρά, ειδικά κατά την παιδική ηλικία, ενώ είναι επιζήμια για την αυτοεκτίμηση.
Το πρόβλημα με αυτού του είδους τη σύγκριση, είναι ότι στέλνει το μήνυμα πως, για να αξίζει ένα παιδί, πρέπει να είναι κάποιος άλλος, με αποτέλεσμα ν’ αμφισβητεί την έμφυτη αξία και τις μοναδικές του ικανότητες.
Είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι κάθε άνθρωπος, έχει τις δικές του ικανότητες και μοναδικά χαρίσματα.
«Παραείσαι ευαίσθητος /- η»
Οι γονείς μπορεί να πουν σε ένα παιδί ότι είναι ευαίσθητο ή υπερβολικό, μετά από ένα κλάμα, ή κάποια αντίδραση σε κάποιο ερέθισμα.
Όταν ένα παιδί δέχεται επίκριση για τις συναισθηματικές του αντιδράσεις, αρχίζει να πιστεύει ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά μέσα του.
Μπορεί να αρχίσετε να αμφισβητείτε τα συναισθήματά σας και η αυτοεκτίμησή σας, να πληγεί.
Η ευαισθησία είναι δύναμη, όχι αδυναμία. Σημαίνει ότι ο άνθρωπος έχει συμπόνοια, διαίσθηση και ότι μπορεί να διαμορφώσει βαθιές, ουσιαστικές σχέσεις.
Άρα, πρέπει να είστε περήφανοι, όχι να ντρέπεστε γι’ αυτό.
Αν, μεγαλώνοντας, ακούσατε τη συγκεκριμένη φράση και σήμερα έχετε χαμηλή αυτοεκτίμηση, να θυμάστε ότι η βίωση των αισθημάτων, δεν είναι ελάττωμα. Το συναίσθημα, είναι ανθρώπινο.
«Δεν θα τα καταφέρεις ποτέ»
Όταν λέμε σ’ ένα παιδί “Δεν θα τα καταφέρεις ποτέ”, πληγώνουμε την αυτοεκτίμησή του.
Αυτή η φράση έχει την μορφή πρόβλεψης, μια προφητείας που είναι γραφτό να εκπληρωθεί, ανεξάρτητα από την προσπάθεια.
«Μεγάλη ιδέα έχεις για τον εαυτό σου»
Ενώ είναι σημαντικό να διδάξουμε την ταπεινότητα και το σεβασμό για τους άλλους, αυτή η φράση μπορεί εύκολα να παρερμηνευθεί.
Τα παιδιά μπορεί να αρχίσουν να πιστεύουν ότι η έκφραση των επιτευγμάτων ή των ικανοτήτων τους, τους είναι λάθος ή απαράδεκτη.
Αυτό οδηγεί τους ανθρώπους να υποβαθμίζουν τα κατορθώματά τους, τις ικανότητές τους, ακόμα και να σαμποτάρουν τον εαυτό τους.
Μπορεί ως ενήλικας να μην πιστεύετε τα καλά λόγια που σας λένε, ή να νιώθετε άβολα, όταν τα πράγματα πηγαίνουν καλά.
Είναι σημαντικό να γίνει διάκριση μεταξύ αλαζονείας και αυτοπεποίθησης.
Ο καθένας αξίζει να αισθάνεται υπερήφανος για τα επιτεύγματά του και να τα μοιράζεται, χωρίς να νιώθει ένοχος ή εγωκεντρικός.
«Δεν προσπαθείς»
Το άκουσμα αυτής της έκφρασης, στα πρώιμα, διαμορφωτικά χρόνια της ζωής, έχει μακροχρόνιο αντίκτυπο.
Το παιδί, και αργότερα ο ενήλικας, πείθεται ότι οι προσπάθειές του είναι ανεπαρκείς, ανεξάρτητα από το πόσο σκληρά προσπαθεί.
Αντί να εφοδιαστεί με θάρρος ν’ αντιμετωπίσει τη ζωή, θα νιώθει μονίμως αποτυχημένος.
Ο καθένας έχει διαφορετικά ταλέντα και ικανότητες.
Αυτό που μπορεί να φαίνεται εύκολο για κάποιους, για άλλους είναι ακατόρθωτο.
«Σκέτη απογοήτευση είσαι»
Αυτή η φράση υποδηλώνει ότι κάποιος δεν έχει καταφέρει να ανταποκριθεί σε συγκεκριμένες προσδοκίες, με αποτέλεσμα να του δημιουργούνται αισθήματα απαξίωσης και χαμηλής αυτοεκτίμησης.
Μπορεί να νιώσετε ότι δεν είστε αρκετός, μια πεποίθηση που μπορεί να σας «στοιχειώνει» μέχρι την ενηλικίωση.
Αν έχετε μεγαλώσει ακούγοντας τη συγκεκριμένη φράση, να θυμάστε ότι η αξία σας δεν εξαρτάται από τις προσδοκίες των άλλων.
Λίγες φράσεις πονούν όσο η συγκεκριμένη. Ως παιδιά, θαυμάζουμε τους ενήλικες στη ζωή μας και επιζητούμε την έγκρισή τους. Όταν νιώθουμε ότι μας βλέπουν ως μια απογοήτευση, πλήττεται η αυτοεκτίμησή μας.
Είστε μοναδικοί, και αυτό από μόνο του είναι αρκετό. Πρέπει ν’ απαλλαγείτε από αυτές τις οδυνηρές λέξεις και να αποδεχτείτε τον εαυτό σας.
«Όλο μ’ εμποδίζεις»
Η φράση αυτή, δημιουργεί στο παιδί την πεποίθηση ότι είναι βάρος και η παρουσία του είναι ανεπιθύμητη στους άλλους.
Η συγκεκριμένη φράση μπορεί να κάνει ένα παιδί να νιώθει ότι δεν το θέλουν ή ότι δεν «χωράει» πουθενά. Οδηγεί σε συναισθήματα απομόνωσης και χαμηλής αυτοεκτίμησης.
Σε όλους αξίζει να εκφράζονται, να λένε τις απόψεις τους και να εκδηλώνονται ελεύθερα, χωρίς να αισθάνονται ότι γίνονται βάρος.
«Δεν είσαι έξυπνος/-η»
Πολλοί γονείς συνδυάζουν την ευφυΐα των παιδιών τους με τις επιδόσεις τους στο σχολείο. Όταν τα παιδιά δεν φέρνουν καλούς βαθμούς πολλές φορές οι γονείς το αποδίδουν σε “έλλειψη” εξυπνάδας. Η ευφυΐα δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τις ακαδημαϊκές επιδόσεις.
Η νοημοσύνη είναι περίπλοκη και πολυεπίπεδη: υπάρχει η συναισθηματική νοημοσύνη, η δημιουργική σκέψη, οι πρακτικές ικανότητες και πολλά άλλα.
Όταν ένα παιδί ακούει ότι δεν είναι αρκετά έξυπνο, αρχίζει να διαμορφώνει μια περιορισμένη αντίληψη σχετικά με τις νοητικές του δυνατότητες.
Μπορεί να αρχίσουν να αμφισβητούν την ευφυΐα τους, κάτι που πλήττει την αυτοεκτίμησή τους, και τους γεμίζει με τον φόβο ότι δεν θα μπορέσουν ν’ ανταπεξέλθουν σε απαιτητικά καθήκοντα.
Ως ενήλικας, είναι απαραίτητο να επαναπροσδιορίσετε τη σημασία της νοημοσύνης και να αναγνωρίσετε τις μοναδικές σας δυνατότητες.
«Δεν σου αξίζει…»
Αυτή είναι ίσως μια από τις πιο επιβλαβείς φράσεις που μπορεί να ακούσει ένα παιδί. Προσβάλλει άμεσα την αξία τους, οδηγώντας τους να πιστεύουν ότι είναι ασήμαντοι ή άξιοι για κάτι.
Αυτή η διατύπωση, μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλή αυτοεκτίμηση και συναισθήματα ανασφάλειας.
Η αλήθεια είναι ότι όλοι αξίζουν. Αξίζουν χρόνο, προσπάθεια, αγάπη και σεβασμό.
Η αξία σας είναι αυθύπαρκτη, δεν εξαρτάται από τις γνώμες ή τις ενέργειες κανενός άλλου.
Τα παιδιά επηρεάζονται από τα λόγια σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό από όσο μπορούμε να φανταστούμε.
Τα λόγια που ακούμε ως παιδιά, έχουν μακροχρόνιο αντίκτυπο. Διαμορφώνουν την αντίληψη του εαυτού μας και την αυτοεκτίμησή μας.
Φράσεις που μπορεί να διατυπώθηκαν ελαφρά τη καρδία, όπως συγκρίσεις, επικρίσεις, υπενθυμίσεις των ελαττωμάτων μας, αφήνουν βαθιά τα σημάδια τους στην αυτοεκτίμησή μας.
Οι παιδικές μνήμες διαρκούν μια ολόκληρη ζωή. Μπορεί, ορισμένες λέξεις να μην σβηστούν ποτέ από το μυαλό ενός παιδιού και να τις κουβαλούν ως “βαρίδια” και στην ενήλικη ζωή.
(με πληροφορίες από enikos. gr / photo: pixabay)