Αυτή η πόλη, που ονομάζεται al-Natah, ρίχνει φως στη μετάβαση από έναν νομαδικό σε έναν πιο αστικοποιημένο τρόπο ζωής μεταξύ των αρχαίων κοινωνιών της περιοχής, σε αντίθεση με την ταχεία αστική ανάπτυξη στη Μεσοποταμία και την Αίγυπτο την ίδια περίοδο.
Ο Γάλλος αρχαιολόγος Guillaume Charloux, επικεφαλής της έρευνας για το Γαλλικό Εθνικό Κέντρο Επιστημονικής Έρευνας (CNRS) σε συνεργασία με Σαουδάραβες ερευνητές, εξήγησε ότι η al-Natah χτίστηκε περίπου το 2400 π.Χ. και παρέμεινε κατοικημένη μέχρι περίπου το 1300 π.Χ. Η πόλη, που εκτείνεται σε περίπου 2,6 εκτάρια (6,4 στρέμματα), μπορούσε να φιλοξενήσει περίπου 500 κατοίκους και ήταν οχυρωμένη με τείχη ύψους έως και 16 πόδια. «Τα ευρήματά μας υποδεικνύουν ότι οι κάτοικοι της αλ-Νάτα συμμετείχαν σε μια πιο αργή διαδικασία αστικοποίησης για συγκεκριμένες περιοχές», είπε ο Σαρλού στο Γαλλικό Πρακτορείο, σημειώνοντας ότι η δομή του οικισμού και οι οχυρωμένες επάλξεις υποδεικνύουν ένα σημαντικό επίπεδο κοινωνικής οργάνωσης σε μια περιοχή που παραδοσιακά κυριαρχείται από νομαδικούς κοινότητες.
Η διάταξη του al-Natah αντικατοπτρίζει έναν προσεκτικά σχεδιασμένο οικισμό. Η πόλη χωρίζεται σε μια κεντρική διοικητική ζώνη και μια κατοικημένη περιοχή που διασυνδέονται με στενά δρομάκια. Η οικιστική περιοχή περιείχε περίπου 50 σπίτια χτισμένα για να στηρίζουν τουλάχιστον έναν ή δύο ορόφους, ενώ μια νεκρόπολη στο δυτικό τμήμα περιείχε πύργους καθώς και μεταλλικά αντικείμενα , όπως τσεκούρια και στιλέτα, και πολύτιμους λίθους όπως αχάτης. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτά τα αντικείμενα υποδηλώνουν μια σχετικά προηγμένη και κοινωνικά οργανωμένη κοινότητα. Ο Charloux πρόσθεσε ότι η κεραμική που ανακαλύφθηκε στην τοποθεσία δείχνει μια κοινωνία ισότητας, με κεραμικά που είναι «πολύ όμορφα αλλά πολύ απλά».
Η όαση Khaybar, γνωστή για την εύφορη γη της μέσα σε μια τεράστια έρημο, παρείχε ένα καταφύγιο που μπορεί να υποστήριζε τη γεωργία, αν και μέχρι στιγμής έχουν βρεθεί μόνο ελάχιστα ίχνη δημητριακών. Αυτή η περιτειχισμένη πόλη μπορεί να προστάτευε τους κατοίκους της από πιθανές επιδρομές, με μια οχύρωση μήκους 9 μιλίων (14,5 χιλιομέτρων) που περικυκλώνει την περιοχή. «Τα ευρήματά μας αποδεικνύουν ότι αυτές οι επάλξεις ήταν οργανωμένες γύρω από έναν βιότοπο», εξήγησε ο Charloux, προσθέτοντας ότι η τοποθεσία προσφέρει πληροφορίες για το πώς οι οχυρωμένες οάσεις μπορεί να λειτουργούσαν ως κοινωνικοί και εμπορικοί κόμβοι για τοπικές και απομακρυσμένες ομάδες.
Στη Μεσοποταμία και την Αίγυπτο, η αστικοποίηση ξεκίνησε την τέταρτη χιλιετία π.Χ., με την άνοδο των μεγάλων, πολύπλοκων πόλεων και της κεντρικής διακυβέρνησης. Αντίθετα, το al-Natah αντιπροσωπεύει μια πιο μετριοπαθή και σταδιακή στροφή προς την εγκατάσταση, προσαρμοσμένη στις μοναδικές περιβαλλοντικές και πολιτιστικές συνθήκες της βορειοδυτικής Αραβίας. Ο Charloux σημείωσε ότι «αυτή η αργή μορφή αστικοποίησης» θα μπορούσε να υποστήριζε ακόμη και πρώιμα εμπορικά δίκτυα, συμπεριλαμβανομένων των συνδέσεων με τη διάσημη διαδρομή του θυμιάματος που αργότερα διευκόλυνε το εμπόριο μπαχαρικών, λιβανιού και μύρου από τη νότια Αραβία στη Μεσόγειο.
Η ανακάλυψη al-Natah ακολουθεί παλαιότερα ευρήματα στην όαση Tayma , όπου οι αρχαιολόγοι βρήκαν παρόμοιες οχυρώσεις από την ίδια περίοδο. Αυτή η «πρώτη ουσιαστική ανακάλυψη», όπως την ονόμασε ο Charloux, ενθάρρυνε περαιτέρω εξερεύνηση στην περιοχή Khaybar. Οι βράχοι από βασάλτη στην περιοχή βοήθησαν στη διατήρηση της τοποθεσίας από τις παράνομες ανασκαφές και οι εναέριες παρατηρήσεις οδήγησαν τους αρχαιολόγους να αποκαλύψουν τα μονοπάτια και τις θεμελιώδεις κατασκευές της πόλης.
Οι λόγοι για την τελική εγκατάλειψη του al-Natah γύρω στο 1500–1300 π.Χ. παραμένουν ασαφείς. «Είναι μια σχετική ερώτηση που δεν μπορούμε να απαντήσουμε αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο Charloux, τονίζοντας ότι, ενώ έχουν αποκαλυφθεί πολλά, απαιτείται ακόμη εκτεταμένη δουλειά για την πλήρη κατανόηση της πολυπλοκότητας αυτού του αρχαίου οικισμού.
Δείτε ΦΩΤΟ ΕΔΩ
photo: pixabay
