Χάρη σε μια εξαντλητική τρισδιάστατη φωτογραμμετρική μελέτη, καταγράφηκε με ακρίβεια ένας βυθισμένος αρχαιολογικός χώρος , ο οποίος βρίσκεται περίπου 5 χιλιόμετρα από τις ακτές της Σικελίας, στα βαθιά νερά του Φυσικού Αποθέματος Oasi Faunistica di Vendicari, στην επαρχία των Συρακουσών.
Αυτό το εύρημα αποτελείται από περίπου 40 αμφορείς , που στηρίζονται στον αμμώδη βυθό, ευθυγραμμισμένοι κυρίως στην αρχική διάταξη φορτίου ενός αρχαίου σκάφους , πιθανώς εμπορικού τύπου. Πιστεύεται ότι τα υπολείμματα αυτού του πλοίου, μαζί με το υπόλοιπο φορτίο του, είναι ακόμα θαμμένα κάτω από την άμμο .
Αυτή η σημαντική αρχαιολογική ανακάλυψη δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τη βοήθεια δύο ψαράδων από την Avola, οι οποίοι τον Ιανουάριο του 2022 ανέφεραν την παρουσία αυτών των αντικειμένων στον βυθό της θάλασσας. Οι πληροφορίες που παρείχαν αυτοί οι ψαράδες επέτρεψαν στους αρχαιολόγους να εντοπίσουν την ακριβή τοποθεσία αυτού του αρχαίου ναυαγίου, σε βάθος 70 μέτρων , το οποίο απαιτούσε εξειδικευμένο καταδυτικό εξοπλισμό και την τεχνική τεχνογνωσία της ομάδας του Fabio Portella στο Capo Murro Diving Center για να πραγματοποιήσει μια ασφαλή και ενδελεχής εξερεύνηση του χώρου. Η κατάσταση διατήρησης των αμφορέων, του τύπου Richborough 527 , είναι αξιοσημείωτη και παρέχει μια σπάνια ευκαιρία για τη μελέτη των αρχαίων εμπορικών οδών της Μεσογείου.
Ο αμφορέας τύπου Richborough 527 πήρε το όνομά του από τον αρχαιολογικό χώρο Richborough στο Κεντ της Αγγλίας, όπου εντοπίστηκε για πρώτη φορά αυτός ο τύπος κεραμικού δοχείου. Αυτός ο τύπος αμφορέα χαρακτηρίζεται από τη στιβαρή δομή του και τη συχνή χρήση του για τη μεταφορά διαφόρων εμπορευμάτων στην αρχαιότητα, καθιστώντας τον απαραίτητο αντικείμενο μελέτης για τους αρχαιολόγους.
Η παρουσία αυτών των αμφορέων στα ιταλικά νερά εγείρει συναρπαστικά ερωτήματα σχετικά με τις εμπορικές ανταλλαγές μεταξύ των αρχαίων μεσογειακών πολιτισμών, ιδιαίτερα όσον αφορά τον ρόλο που έπαιξε το νησί Lipari στην εξόρυξη και τη διανομή της στυπτηρίας , ενός ορυκτού πολύτιμου στην αρχαιότητα, ειδικά στην κλωστοϋφαντουργία ως σταθεροποιητής χρωμάτων στις διαδικασίες βαφής.
Η αναφορά στο Λίπαρι δεν είναι αυθαίρετη. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι ανασκαφές στην περιοχή Portinenti αποκάλυψαν επίσης αμφορείς αυτού του τύπου, μαζί με υπολείμματα παραγωγής που μπορεί να σχετίζονται με στυπτηρία. Σύμφωνα με έρευνες, αυτό το ορυκτό είχε μεγάλη ζήτηση σε διάφορες περιοχές της Μεσογείου και όχι μόνο, γεγονός που ενθάρρυνε την εξόρυξή του στο Λίπαρι και τη διανομή του μέσω ενός δικτύου θαλάσσιων εμπορικών οδών. Ο Διόδωρος Σικελός, ένας αρχαίος Σικελός ιστορικός, αναφέρει στα γραπτά του τη δραστηριότητα εξόρυξης στυπτηρίας στο Λίπαρι , μια λεπτομέρεια που επιβεβαιώνει την ιστορική και οικονομική σημασία αυτής της δραστηριότητας στην περιοχή.
Ερευνητές από το Soprintendenza del Mare ξεκίνησαν μια πρόσθετη έρευνα για να επιβεβαιώσουν εάν οι αμφορείς που βρέθηκαν στο ναυάγιο Vendicari μπορούν να συνδεθούν με αυτούς που βρέθηκαν στο Lipari και χρονολογούνται μεταξύ του τέλους του 1ου αιώνα π.Χ. και της πρώιμης εποχής του Αυγούστου . Αυτή η συγκριτική ανάλυση θα μπορούσε να δώσει πολύτιμες απαντήσεις για την αρχαιότητα και τις οδούς ναυσιπλοΐας που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι έμποροι για να μεταφέρουν στυπτηρία από το Λιπάρι σε διάφορα σημεία της Μεσογείου.
Εάν επιβεβαιωθεί η συσχέτιση, τα αποτελέσματα θα μπορούσαν να φέρουν επανάσταση στην τρέχουσα κατανόηση των εμπορικών οδών από εκείνη την εποχή, παρέχοντας νέα δεδομένα για τον τρόπο διανομής και μεταφοράς βασικών προϊόντων για την αρχαία οικονομία.
Η μελλοντική έρευνα θα περιλαμβάνει ανάλυση κεραμικών υπολειμμάτων και μελέτες ιζημάτων, καθώς και άλλες προηγμένες τεχνικές, όπως χρονολόγηση με άνθρακα, για να αποκτήσει ένα πιο λεπτομερές πλαίσιο για τη χρονολογία και την προέλευση του φορτίου.
Δείτε ΦΩΤΟ ΕΔΩ
photo: pixabay
