Η ταχεία εξάπλωση της τεχνητής νοημοσύνης κάνει τους ανθρώπους να αναρωτιούνται: ποιοι είναι οι άνθρωποι που είναι πιο πιθανό να αγκαλιάσουν την τεχνητή νοημοσύνη στην καθημερινή τους ζωή; Πολλοί υποθέτουν ότι είναι οι γνώστες της τεχνολογίας – αυτοί που καταλαβαίνουν πώς λειτουργεί η τεχνητή νοημοσύνη – είναι και οι πιο πρόθυμοι να την βάλουν στην καθημερινότητά τους.
Παραδόξως, νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Journal of Marketing διαπιστώνει το αντίθετο. Τα άτομα με λιγότερες γνώσεις σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη είναι στην πραγματικότητα πιο ανοιχτά στη χρήση της τεχνολογίας.
Ομοίως, η έρευνα σε προπτυχιακούς φοιτητές των ΗΠΑ διαπιστώνει ότι όσοι έχουν λιγότερη κατανόηση της τεχνητής νοημοσύνης είναι πιο πιθανό να τη χρησιμοποιήσουν για εργασίες όπως ακαδημαϊκές εργασίες.
Ο λόγος πίσω από αυτό έγκειται στο γεγονός ότι η τεχνητή νοημοσύνη εκτελεί τώρα εργασίες που κάποτε πιστεύαμε ότι μόνο οι άνθρωποι μπορούσαν να κάνουν. Όταν η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργεί ένα έργο τέχνης, γράφει ένα εγκάρδιο γράμμα ή παίζει ένα μουσικό όργανο, μπορεί να προκαλεί κάτι σχεδόν μαγικό στους ανθρώπους – σαν να περνάει στην ανθρώπινη σφαίρα.
Φυσικά, η τεχνητή νοημοσύνη δεν έχει στην πραγματικότητα ανθρώπινες ιδιότητες. Ένα chatbot μπορεί να δημιουργήσει μια ενσυναισθητική απόκριση, αλλά δεν έχει ενσυναίσθηση. Οι άνθρωποι με περισσότερες τεχνικές γνώσεις σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη το καταλαβαίνουν αυτό.
Γνωρίζουν πώς λειτουργούν οι αλγόριθμοι (σύνολα μαθηματικών κανόνων που χρησιμοποιούνται από υπολογιστές για την εκτέλεση συγκεκριμένων εργασιών), τα δεδομένα εκπαίδευσης (που χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση του τρόπου λειτουργίας ενός συστήματος AI) και τα υπολογιστικά μοντέλα. Αυτό κάνει την τεχνολογία λιγότερο μυστηριώδη.
Από την άλλη πλευρά, οι άνθρωποι που δεν γνωρίζουν πολλά για την τεχνολογία, μπορεί να βλέπουν την τεχνητή νοημοσύνη ως κάτι μαγικό που τους προκαλεί δέος. Αυτή η αίσθηση “μαγείας” τους κάνει πιο ανοιχτούς και δεκτικούς στη χρήση εργαλείων AI.
Μελέτες δείχνουν ότι αυτή η σύνδεση λιγότερων τεχνολογικών γνώσεων – υψηλότερης δεκτικότητας είναι ισχυρότερος για τη χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης σε τομείς που οι άνθρωποι συσχετίζουν με ανθρώπινα χαρακτηριστικά, όπως η παροχή συναισθηματικής υποστήριξης ή παροχής συμβουλών. Όταν πρόκειται για εργασίες που δεν προκαλούν την ίδια αίσθηση ανθρώπινων ιδιοτήτων —όπως η ανάλυση των αποτελεσμάτων των δοκιμών— το μοτίβο ανατρέπεται. Τα άτομα με υψηλότερη γνώση τεχνητής νοημοσύνης είναι πιο δεκτικά σε αυτές τις χρήσεις επειδή εστιάζουν στην αποτελεσματικότητα της τεχνητής νοημοσύνης και όχι σε οποιεσδήποτε «μαγικές» ιδιότητες.
Δεν είναι θέμα ικανότητας, φόβου ή ηθικής
Είναι ενδιαφέρον ότι αυτή η σχέση μεταξύ χαμηλότερου αλφαβητισμού και υψηλότερης δεκτικότητας παραμένει ακόμη και αν τα άτομα με λιγότερες γνώσεις στην Τεχνητή Νοημοσύνη είναι πιο πιθανό να βλέπουν την τεχνητή νοημοσύνη ως λιγότερο ικανή, λιγότερο ηθική και ακόμη και λίγο τρομακτική. Το άνοιγμα τους στην τεχνητή νοημοσύνη φαίνεται να πηγάζει από την αίσθηση της απορίας τους για το τι μπορεί να κάνει, παρά αυτά τα αντιληπτά μειονεκτήματα.
Αυτό το εύρημα προσφέρει νέες ιδέες για τον λόγο για τον οποίο οι άνθρωποι ανταποκρίνονται τόσο διαφορετικά στις αναδυόμενες τεχνολογίες. Ορισμένες μελέτες υποδεικνύουν ότι οι καταναλωτές προτιμούν τη νέα τεχνολογία , ένα φαινόμενο που ονομάζεται «εκτίμηση αλγορίθμων», ενώ άλλες δείχνουν σκεπτικισμό ή «αποστροφή αλγορίθμου». Η έρευνά μας επισημαίνει τις αντιλήψεις για τη «μαγικότητα» της τεχνητής νοημοσύνης ως βασικό παράγοντα που διαμορφώνει αυτές τις αντιδράσεις.
Αυτές οι ιδέες αποτελούν πρόκληση για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής και τους εκπαιδευτικούς. Οι προσπάθειες για την ενίσχυση των γνώσεων γύρων από την τεχνολογία και την τεχνητή νοημοσύνη ενδέχεται να μειώσουν τον ενθουσιασμό των ανθρώπων για τη χρήση της ΑΙ, κάνοντας την να φαίνεται λιγότερο “μαγική”.
Αυτό δημιουργεί μια δύσκολη ισορροπία ανάμεσα στο να βοηθάει τους ανθρώπους να κατανοούν την τεχνητή νοημοσύνη και να τους διατηρεί ανοιχτούς στην υιοθέτησή της.
Για να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης, οι επιχειρήσεις, οι εκπαιδευτικοί και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να επιτύχουν αυτήν την ισορροπία.
(photo: freepik)
