Επιστήμονες στην Ανταρκτική ανακάλυψαν αυτό που μπορεί να είναι το αρχαιότερο σύγχρονο πουλί που έχει βρεθεί ποτέ. Το απολίθωμα ηλικίας 69 εκατομμυρίων ετών θα μπορούσε επιτέλους να βάλει τέλος σε μια μακροχρόνια συζήτηση σχετικά με την προέλευση των σύγχρονων πτηνών.

Το αρχαίο πουλί φαίνεται ότι ανήκει σε ένα εξαφανισμένο είδος πτηνού γνωστό ως Vegavis iaai που έζησε στο τέλος της Κρητιδικής περιόδου, όταν ο Τυραννόσαυρος κυριαρχούσε στη Βόρεια Αμερική.

Τα πουλιά που ζούσαν ανάμεσα στους δεινόσαυρους ήταν ελάχιστα αναγνωρίσιμα σε σύγκριση με τα σημερινά είδη πουλιών. Είχαν πολλά περίεργα χαρακτηριστικά, όπως οδοντωτά ράμφη και μακριές, οστεώδεις ουρές.

Το Vegavis, ωστόσο, θα είχε μέγεθος πάπιας και θα ήταν παρόμοιο με τα υδρόβια είδη πτηνών, δήλωσε ο Christopher Torres, επίκουρος καθηγητής βιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ειρηνικού στην Καλιφόρνια και επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη στο περιοδικό Nature.

“[Το αρχικό απολίθωμα] ήταν απλώς ένα εντελώς διαφορετικό μέρος του σκελετού. Και όταν πρόκειται για πτηνά, το κρανίο έχει πολλά φυλογενετικά ή πληροφοριακά χαρακτηριστικά που σας λένε τι είναι”, δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Πάτρικ Ο’ Κόνορ , εξελικτικός βιολόγος στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο, στο Live Science.

Οι παλαιοντολόγοι περιέγραψαν για πρώτη φορά το Vegavis πριν από 20 χρόνια, αλλά πολλοί ήταν δύσπιστοι ότι αντιπροσώπευε ένα σύγχρονο είδος πουλιού. Τα περισσότερα σύγχρονα απολιθώματα πτηνών που είχαν ανακαλυφθεί σε εκείνο το σημείο χρονολογούνται μετά την πρόσκρουση του αστεροειδή που σκότωσε τους δεινόσαυρους στα ανοικτά των ακτών του σημερινού Μεξικού πριν από 66 εκατομμύρια χρόνια. Πολλοί επιστήμονες υπέθεσαν ότι τα σύγχρονα πουλιά άρχισαν να εξελίσσονται μετά και ίσως ως απάντηση στη μαζική εξαφάνιση.

Τα προηγούμενα δείγματα απολιθωμάτων Vegavis δεν είχαν επίσης πλήρες κρανίο, είπε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Πάτρικ Ο’ Κόνορ, καθηγητής ανατομικών επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο.

Το απολίθωμα που εξετάστηκε στη μελέτη, που συλλέχθηκε κατά τη διάρκεια μιας αποστολής του 2011 από το Antarctic Peninsula Paleontology Project, βρέθηκε εγκλωβισμένο σε βράχο που χρονολογείται από 68,4 έως 69,2 εκατομμύρια χρόνια και εμφάνιζε σύγχρονα χαρακτηριστικά, όπως ένα ράμφος χωρίς δόντια, σύμφωνα με τη μελέτη.

«Το νέο απολίθωμα δείχνει ότι ο Vegavis είναι αναμφίβολα ένα σύγχρονο πουλί (κάτι που αμφισβητήθηκε στο παρελθόν) και είναι ένα εξαιρετικό εύρημα που διατηρεί μια παράξενη και εκπληκτική μορφολογία», δήλωσε ο Χουάν Μπενίτο Μορένο, συνεργάτης στο τμήμα επιστημών της γης στο Πανεπιστήμιο του Κέμπριτζ και ειδικός στα απολιθώματα πτηνών.

«Το νέο κρανίο του Vegavis δείχνει μια πολύ εξειδικευμένη μορφολογία για τις καταδύσεις και την κατανάλωση ψαριών, περισσότερο από ό,τι θα περίμενα», πρόσθεσε ο Moreno, ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη αλλά συμμετείχε στην ανακάλυψη του μοναδικού άλλου γνωστού σύγχρονου είδους πουλιών από την Κρητιδική περίοδο.

Το σχήμα του εγκεφάλου που αποκαλύφθηκε από το νέο απολίθωμα, το οποίο οι ερευνητές σάρωσαν χρησιμοποιώντας ηλεκτρονική τομογραφία για να δημιουργήσουν μια τρισδιάστατη ανακατασκευή, ήταν επίσης χαρακτηριστικό των σύγχρονων πτηνών, σύμφωνα με τη μελέτη.

Μαζί, αυτά τα χαρακτηριστικά τοποθετούν τον Vegavis στην ομάδα που περιλαμβάνει όλα τα σύγχρονα πουλιά και το απολιθωμένο κρανίο αντιπροσωπεύει «το αρχαιότερο μέλος που βλέπουμε γύρω μας σήμερα, από τα 11.000 είδη πουλιών», είπε ο O’Connor.

Ενώ το Vegavis έμοιαζε με τα σημερινά υδρόβια πτηνά κατά κάποιο τρόπο, άλλα χαρακτηριστικά δεν ταίριαζαν στο καλούπι. Για παράδειγμα, η μελέτη σημείωσε ότι το κρανίο διατηρεί ίχνη από ένα λεπτό, μυτερό ράμφος που τροφοδοτείται από ενισχυμένους μύες της γνάθου, ένα χαρακτηριστικό που μοιάζει περισσότερο με καταδυτικά πτηνά παρά με άλλα γνωστά υδρόβια πτηνά.

«Η Ανταρκτική πριν από 69 εκατομμύρια χρόνια δεν έμοιαζε όπως σήμερα. Στην πραγματικότητα ήταν δασωμένη. Επικρατούσε ένα δροσερό, εύκρατο κλίμα με βάση το μεγαλύτερο μέρος της μοντελοποίησής μας, και αυτό το ζώο, το ανακτήσαμε σε μια μονάδα θαλάσσιου βράχου, έτσι οραματιστήκαμε ότι έκανε αυτή την κατάδυση σε ένα παραθαλάσσιο περιβάλλον», πρόσθεσε ο O’Connor.

Δείτε ΦΩΤΟ ΕΔΩ

photo: pixabay