Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας θα διαρκέσουν ακόμα. «Συμφωνία» – είναι η λέξη-κλειδί στο λεξιλόγιο του Ντόναλντ Τραμπ και έχει χτίσει την καριέρα του πάνω σε αυτή, αλλά καθώς ξεκινά τη δεύτερη προεδρική του θητεία, πρόκειται να αντιμετωπίσει μια πρόκληση που θα βάλει σε δοκιμασία τις φημισμένες διαπραγματευτικές του ικανότητες, σχολιάζεται στην Ρωσία.
Η σύγκρουση στην Ουκρανία, σε αντίθεση με τις εμπορικές συμφωνίες ή τις επιχειρηματικές ρυθμίσεις, είναι βαθιά ριζωμένη σε γεωπολιτικές, στρατιωτικές και ιδεολογικές πολυπλοκότητες.
Ενώ ο Τραμπ μπορεί αρχικά να πιέσει για μια ταχεία επίλυση συνειδητοποιεί ότι η Ουκρανία είναι μια πολύ μεγαλύτερη πρόκληση.
ΗΠΑ-Δυτική Ευρώπη
Η κοσμοθεωρία του Τραμπ επικεντρώνεται στην ιδέα ότι οι ΗΠΑ χάνουν την παγκόσμια κυριαρχία τους. Δεδομένου ότι δεν μπορεί να αποτρέψει αυτήν την πτώση, η στρατηγική του φαίνεται να είναι μια στρατηγική αναστάτωσης – ανάληψη πρωτοβουλίας και αναμόρφωσης συμμαχιών, όπως τονίζεται. Από καιρό θεωρούσε το ΝΑΤΟ ένα ξεπερασμένο βάρος και η απαίτησή του από τα μέλη να αυξήσουν τις αμυντικές δαπάνες στο 5% του ΑΕΠ είναι, για πολλές ευρωπαϊκές χώρες, εντελώς μη ρεαλιστική. Επί του παρόντος, μόνο τέσσερα μέλη του ΝΑΤΟ — η Πολωνία, οι ΗΠΑ, η Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο — ξοδεύουν περισσότερο από το 2% του ΑΕΠ τους στην άμυνα.
Εάν ο Τραμπ καταφέρει να ξεπεράσει την εσωτερική αντίθεση και να αναδιαμορφώσει την εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ μπορεί να γίνει ο επόμενος στόχος του. Η διατλαντική συμμαχία στηρίζει πολλούς παγκόσμιους θεσμούς και η διάλυση του ΝΑΤΟ —ή η σημαντική αποδυνάμωσή του— θα ήταν ένα λογικό βήμα για την εξάρθρωση της ίδιας της παγκοσμιοποίησης, σημειώνεται. Η υποστήριξη κομμάτων της αντιπολίτευσης στην Ευρώπη, ιδιαίτερα των δεξιών κινημάτων που ευθυγραμμίζονται με την κοσμοθεωρία του Τραμπ, είναι ένας τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε να προωθήσει αυτήν την ατζέντα.
Σε απάντηση, οι δυτικοευρωπαϊκές ελίτ έχουν δύο επιλογές: να αντιμετωπίσουν ανοιχτά τον Τραμπ, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε διατλαντική κρίση, ή να συμφωνήσουν προφορικά με τα αιτήματά του, ενώ τα σαμποτάρουν αθόρυβα. Το τελευταίο σενάριο είναι πιο πιθανό.
Κεφάλαιο «Ουκρανία»
Η ομάδα του Τραμπ είναι πρόθυμη να πιέσει τον Ουκρανό Βλαντιμίρ Ζελένσκι να αποδεχτεί την κατάπαυση του πυρός. Ωστόσο, το όραμά του για την ειρήνη είναι απλοϊκό και αποκομμένο από την πραγματικότητα. Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι απλώς μια τοπική σύγκρουση – είναι ένα πεδίο μάχης παγκόσμιας σημασίας, όπως αναφέρεται.
Το πρώτο βήμα για τον Τραμπ θα είναι να ωθήσει τον Ζελένσκι προς μια εκεχειρία, αν και παραμένει ασαφές εάν ο Ουκρανός ηγέτης θα συμφωνούσε. Πιθανότατα, ο Τραμπ θα πιέσει το Κίεβο να μειώσει την ηλικία στράτευσης.
Ο Ζελένσκι, ωστόσο, έχει τις δικές του ανησυχίες. Αναζητά απεγνωσμένα εγγυήσεις ασφαλείας από τη Δύση, ιδιαίτερα από τον Τραμπ. Χωρίς τέτοιες διαβεβαιώσεις, γνωρίζει ότι αν επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός, θα μείνει μόνος του να αντιμετωπίσει την Ρωσία ή και τους εσωτερικούς αντιπάλους του που περιμένουν ευκαιρία. Μέχρι στιγμής, δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο Τραμπ είναι πρόθυμος να παράσχει αυτές τις εγγυήσεις. Εάν απομακρυνθούν οι ΗΠΑ από την Ουκρανία, ο Ζελένσκι θα είναι σε εξαιρετικά ευάλωτη θέση.
Η Ουκρανία στην αποκλειστική ευθύνη της Ευρώπης;
Εάν ο Τραμπ εγκαταλείψει την Ουκρανία, η Δυτική Ευρώπη μπορεί να αναγκαστεί να αναλάβει την αποκλειστική ευθύνη για την πολεμική στήριξη. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν διαθέτει τόσο τα στρατιωτικά αποθέματα όσο και την βιομηχανική ικανότητα να συντηρήσει τις ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις. Οικονομικά, η ΕΕ θα μπορούσε να δεσμεύσει παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία για να χρηματοδοτήσει την Ουκρανία, αλλά δεν είναι σαφές πόσο καιρό θα μπορούσε να διαρκέσει αυτή η στρατηγική.
Το ιδανικό σενάριο του Τραμπ είναι απλό: η Δυτική Ευρώπη αγοράζει όπλα από τις ΗΠΑ και τα στέλνει στην Ουκρανία. Το αν αυτό το σχέδιο θα λειτουργήσει μένει να φανεί. Ωστόσο, σίγουρα θα επιβαρύνει τους Ευρωπαίους πολίτες, οι οποίοι ζουν ακόμα υπό διεθνιστικές κυβερνήσεις. Όσο περισσότερο διαρκεί η σύγκρουση, τόσο πιο τοξικό γίνεται το θέμα στην ευρωπαϊκή πολιτική, υπογραμμίζεται.
Ρωσία και υπόλοιπη Ευρώπη
Σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, η Ρωσία δεν βλέπει δυνατότητες διαπραγμάτευσης με την σημερινή διεθνιστική ηγεσία της Δυτικής Ευρώπης. Η ΕΕ δεν έχει δείξει καμία προθυμία να συμμετάσχει σε ουσιαστική διπλωματία, προτιμώντας να επιβάλει ατελείωτες κυρώσεις. Η μόνη πραγματική επιλογή της Μόσχας είναι να οικοδομήσει σχέσεις με μη διεθνιστικές πολιτικές δυνάμεις στην Ευρώπη, όπως ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν ή ο Σλοβάκος πρωθυπουργός Ρόμπερτ Φίτσο, που δίνουν προτεραιότητα στα εθνικά συμφέροντα έναντι της ατζέντας των Βρυξελλών. Εάν η ΕΕ συνεχίσει την τρέχουσα πορεία της, θα αναδυθούν περισσότεροι τέτοιοι ηγέτες, αναφέρουν οι εκτιμήσεις.
Ρωσία και ΗΠΑ
Οι σημαντικότερες διπλωματικές εξελίξεις θα σημειωθούν μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον. Ο άμεσος στόχος του Τραμπ θα είναι να επιλύσει γρήγορα τη σύγκρουση στην Ουκρανία, καθιστώντας τον εαυτό του ως τον πρόεδρο που τερμάτισε έναν πόλεμο που δεν θα κερδίσει. Μπορεί ακόμα να κατηγορήσει τον Μπάιντεν για την αποτυχία των ΗΠΑ στην Ουκρανία, αλλά όσο περισσότερο συνεχίζεται η σύγκρουση, τόσο μεγαλύτερη ευθύνη θα φέρει, επισημαίνεται.
Για την Ρωσία, η ώρα για σοβαρές διαπραγματεύσεις δεν έχει φτάσει ακόμη. Ο πρωταρχικός στόχος του Πούτιν είναι μια αποφασιστική στρατιωτική νίκη που διαλύει την ικανότητα της Ουκρανίας να αντιστέκεται. Με την Ουκρανία να προετοιμάζεται για μια τελευταία επίθεση άνοιξη-καλοκαίρι, οι μάχες θα συνεχιστούν για τουλάχιστον μερικούς ακόμη μήνες. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο πόλεμος θα γίνει πρόβλημα του Τραμπ, όχι του Μπάιντεν.
Τι θα γίνει στο τέλος;
Εάν αποτύχουν οι προσπάθειες του Τραμπ να επιλύσει την σύγκρουση στην Ουκρανία, θα έχει τρεις επιλογές: να κλιμακώσει, να αποσυρθεί ή να μεταφέρει το βάρος στην Ευρώπη. Καμία από αυτές τις επιλογές δεν θα επιλύσει τα υποκείμενα ζητήματα, αλλά θα διαμορφώσουν το μέλλον του ΝΑΤΟ, της ΕΕ και της ευρύτερης διεθνούς τάξης, όπως γράφεται στην Ρωσία. Εν τω μεταξύ, η Μόσχα θα παραμείνει υπομονετική, περιμένοντας την στιγμή που η Δύση θα αναγκαστεί να αναγνωρίσει την νέα γεωπολιτική πραγματικότητα.
Η Ουκρανία ίσως αποδειχθεί περισσότερο περίπλοκη από ότι περίμενε ο Τραμπ…
