Πρόσφατα, μια ομάδα ερευνητών στο Πανεπιστήμιο της Οσάκα στην Ιαπωνία έφερε πιο κοντά την πραγματική αντιστροφή της διαδικασίας γήρανσης σε κυτταρικό επίπεδο.

Κατανόηση της κυτταρικής γήρανσης
Το σώμα μας φυσικά γερνά καθώς τα κύτταρα γίνονται σταδιακά λιγότερο ενεργά, μεταβαίνοντας σε μια κατάσταση γνωστή ως γήρανση. Ωστόσο, γιατί αυτά τα γηρασμένα κύτταρα διατηρούν ένα τόσο ασυνήθιστα μεγάλο μέγεθος προβληματίζει τους επιστήμονες εδώ και χρόνια.

«Ακόμα δεν καταλαβαίνουμε πώς αυτά τα γηρασμένα κύτταρα μπορούν να διατηρήσουν το τεράστιο μέγεθός τους», σημείωσε ο επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Pirawan Chantachotikul.

«Μια ενδιαφέρουσα ένδειξη είναι ότι οι νευρικές ίνες του στρες είναι πολύ πιο παχιές στα γηρασμένα κύτταρα από ότι στα νεαρά κύτταρα, υποδηλώνοντας ότι οι πρωτεΐνες σε αυτές τις νευρικές ίνες βοηθούν στην υποστήριξη του μεγέθους τους».

Προώθηση της κυτταρικής αναζωογόνησης
Στην αναζήτησή τους για απαντήσεις, οι ερευνητές εντόπισαν μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη, την AP2A1 (Adaptor Protein Complex 2, Alpha 1 Subunit), η οποία φαίνεται κρίσιμη για αυτό το κυτταρικό φαινόμενο.

Η AP2A1 που βρίσκεται κυρίως σε γηρασμένα κύτταρα, ιδιαίτερα στις νευρικές ίνες δομικού στρες, θα μπορούσε να είναι το κλειδί για την κατανόηση της κυτταρικής γήρανσης.

Για να εξερευνήσουν τη λειτουργία της AP2A1, οι ερευνητές χειρίστηκαν την παρουσία της στα κύτταρα, παρατηρώντας σημαντικά αποτελέσματα.

«Τα αποτελέσματα ήταν πολύ ενδιαφέροντα», δήλωσε ο Shinji Deguchi, ανώτερος συγγραφέας της μελέτης. «Η καταστολή της AP2A1 σε μεγαλύτερα κύτταρα ανέστρεψε τη γήρανση και προώθησε την κυτταρική αναζωογόνηση, ενώ η υπερέκφραση της AP2A1(Στη βιολογία, υπερέκφραση είναι η δημιουργία πάρα πολλών αντιγράφων μιας πρωτεΐνης ή άλλης ουσίας σε νεαρά κύτταρα) μεγέθυνε τη γήρανση».

Το κολλαγόνο είναι σαν την κόλλα που κρατά το σώμα σας ενωμένο – κρατά το δέρμα σας σφριγηλό, τις αρθρώσεις σας εύκαμπτες και τα μαλλιά και τα νύχια σας δυνατά.

Αλλά καθώς γερνάτε, το σώμα σας παράγει λιγότερο κολλαγόνο, οδηγώντας σε ρυτίδες, χαλάρωση του δέρματος και πόνο στις αρθρώσεις.

Ξεκινώντας από τα μέσα της δεκαετίας του ’20, η παραγωγή κολλαγόνου φυσικά επιβραδύνεται και μέχρι τα 40 και τα 50 σας, η μείωση γίνεται πιο αισθητή.

Η έκθεση στον ήλιο, το κάπνισμα, η κακή διατροφή και το άγχος μπορούν να επιταχύνουν τη διάσπαση του κολλαγόνου, κάνοντας τα σημάδια γήρανσης να εμφανίζονται ακόμη πιο γρήγορα.

Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι βιομηχανίες περιποίησης δέρματος και συμπληρωμάτων έχουν εμμονή με το κολλαγόνο – είναι το κλειδί για να διατηρήσετε τα πράγματα νεανικά.

Ερευνώντας περαιτέρω την AP2A1, οι ερευνητές εντόπισαν τη στενή αλληλεπίδρασή της με μια άλλη ζωτικής σημασίας πρωτεΐνη, την ιντεγκρίνη β1.

Η ιντεγκρίνη β1 είναι γνωστή για την αγκύρωση των κυττάρων στο εξωτερικό τους περιβάλλον, συγκεκριμένα στην εξωκυτταρική μήτρα – ένα σύνθετο ικρίωμα κολλαγόνου που παρέχει δομική υποστήριξη. Αυτή η αλληλεπίδραση πιθανότατα βοηθά τα γηρασμένα κύτταρα να διατηρήσουν τα υπερμεγέθη φυσικά χαρακτηριστικά τους.

Πιθανός δείκτης για την κυτταρική γήρανση
Δεδομένης της ισχυρής συσχέτισής της με τα γηρασμένα κύτταρα, η AP2A1 παρουσιάζεται ως ένας συναρπαστικός πιθανός βιοδείκτης για τη γήρανση.

Ο εντοπισμός τέτοιων δεικτών είναι ζωτικής σημασίας για την κατανόηση της γήρανσης σε μοριακό επίπεδο και θα μπορούσε τελικά να επιτρέψει στους επιστήμονες να ποσοτικοποιήσουν τη γήρανση με μεγαλύτερη ακρίβεια.

Επιπλέον, η AP2A1 δεν είναι απλώς ένας παθητικός δείκτης. Η ενεργή συμμετοχή της στις διαδικασίες γήρανσης την τοποθετεί ως πολλά υποσχόμενο στόχο για ιατρικές παρεμβάσεις που στοχεύουν στην καταπολέμηση ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία.

Πέρα από τις καλλυντικές εφαρμογές
Αυτή η έρευνα στοχεύει στη βασική αιτία της γήρανσης σε κυτταρικό επίπεδο.

Ασθένειες που συνδέονται με τη γήρανση, όπως οι καρδιακές παθήσεις, η οστεοπόρωση και ορισμένοι καρκίνοι, μπορεί να βελτιωθούν με θεραπείες που στοχεύουν πρωτεΐνες όπως η AP2A1.

Εάν οι επιστήμονες καταφέρουν να αντιστρέψουν ή να επιβραδύνουν την κυτταρική γήρανση, οι άνθρωποι μπορεί να ζήσουν πιο υγιείς και περισσότερο. Αντί να αντιμετωπίζονται τα συμπτώματα μετά την εμφάνιση ασθενειών, αυτή η προσέγγιση προλαμβάνει ή καθυστερεί την εμφάνισή τους.

Έτσι, η κατανόηση της AP2A1 θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντικές προόδους στην ιατρική, ωφελώντας τη συνολική ανθρώπινη υγεία, αυξάνοντας τη διάρκεια ζωής και βελτιώνοντας την ποιότητα ζωής, ισχυρίζονται οι επιστήμονες.

Αυτή η νέα κυτταρική ανακάλυψη στοχεύει στη γήρανση στις ρίζες της , δυνητικά αντιστρέφοντας πλήρως τη διαδικασία. Ενώ η έρευνα εξακολουθεί να εξελίσσεται και απαιτεί περαιτέρω μελέτες, ο πιθανός αντίκτυπός της είναι σημαντικός.

Κατανοώντας και ελέγχοντας κυτταρικούς μηχανισμούς όπως η πρωτεΐνη AP2A1, η ιατρική θα μπορούσε να αντιστρέψει αποτελεσματικά τη γήρανση, επισημαίνουν.

Τέτοιες εξελίξεις υπόσχονται γνήσια αναζωογόνηση, βελτιώνοντας σημαντικά την ανθρώπινη υγεία και παρατείνοντας τη διάρκεια ζωής, επισημαίνουν οι ερευνητές.

Η μελέτη δημοσιεύεται στο περιοδικό Cellular Signaling .

photo: pixabay