Το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ, με έδρα το Κολονί του καντονιού της Γενεύης στην Ελβετία είναι μία οργάνωση η οποία ιδρύθηκε το 1971. Το φόρουμ διεξάγει μια ετήσια συνάντηση στα τέλη Ιανουαρίου στο Ντάβος. Συγκεκριμένα, κάθε χρόνο περί τα τέλη Ιανουαρίου, οι εκπρόσωποι της διεθνούς οικονομικής, πολιτικής και ακαδημαϊκής ελίτ συγκεντρώνονται στο ελβετικό θέρετρο του Νταβός για να ανταλλάξουν απόψεις κι ενίοτε να δρομολογήσουν εξελίξεις για τα παγκόσμια προβλήματα.

Ένα από αυτά είναι η Ελλάδα!

Για του λόγου το αληθές, στην χώρα μας, το Νταβός έγινε γνωστό το 1988, όταν οι πρωθυπουργοί της Ελλάδας και της Τουρκίας, Ανδρέας Παπανδρέου και Τουργκούτ Οζάλ, υπέγραψαν τη συμφωνία της 1ης Φεβρουαρίου για την έναρξη διαλόγου!!!

Φανερός στόχος: Να βελτιωθεί το κλίμα ανάμεσα στις δύο χώρες, που είχαν φθάσει στα πρόθυρα πολέμου τον προηγούμενο χρόνο, με τα γεγονότα του «Πίρι Ρέις» στο Αιγαίο.

Πραγματικός διεθνής στόχος σε βάθος χρόνου: Να υπάρξει συνεκμετάλλευση του Αιγαίου και αλλαγή συνόρων στον δρόμο για την δημιουργία νέων κρατιδίων στην ελληνοτουρκική επικράτεια (Κράτος Θράκης, Κράτος Ιωνίας με το μισό Αιγαίο)

«Πετύχαμε το καλύτερο δυνατό» είχε… δηλώσει ο Ανδρέας Παπανδρέου. Αργότερα θα παραδεχθεί το «Mea culpa», όταν θα επικριθεί έντονα επειδή δεν έθεσε στο τραπέζι των συνομιλιών το Κυπριακό.

Τέσσερα χρόνια αργότερα έγινε άλλη μία ελληνοτουρκική συνάντηση κορυφής στο Νταβός, με διαφορετικούς πρωταγωνιστές. Στις 31 Ιανουαρίου 1992, οι πρωθυπουργοί των δύο χωρών Κωνσταντίνος Μητσοτάκης και Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ αποφάσισαν, μεταξύ άλλων, την αποδέσμευση του Κυπριακού από τις προϋποθέσεις εξομάλυνσης των σχέσεων Αθήνας και Άγκυρας, με αποτέλεσμα να προκληθούν αντιδράσεις στην Αθήνα και την Λευκωσία.

Η τρίτη παρουσία Έλληνα πρωθυπουργού στο Νταβός καταγράφηκε 18 χρόνια αργότερα. Στις 28 Ιανουαρίου 2010, ο Γιώργος Παπανδρέου εξέφρασε την βούληση της ελληνικής κυβέρνησης να υπογράψει το πρώτο μνημόνιο.

Ο Αλέξης Τσίπρας ήταν ο τέταρτος πρωθυπουργός της Ελλάδας, που παρέστη στο Νταβός. Η συνάντηση που είχε με τον ομόλογό του των Σκοπίων, Ζόραν Ζάεφ, στις 24 Ιανουαρίου 2018, αποτέλεσε καθοριστικό βήμα στην πορεία των διαπραγματεύσεων για την σύναψη της Συμφωνίας των Πρεσπών τον Ιούνιο του ίδιου χρόνου.

ΣΗΜΕΡΑ, βρισκόμαστε σε ένα νέο κρίσιμο σημείο, το οποίο μοιάζει περισσότερο με το 1987-88!

Οι Τούρκοι απειλούν με γεωτρήσεις σε περιοχή του Ελληνικού Ζωτικού Χώρου, όπως ακριβώς συνέβη με το Πίρι Ρέις.

ΤΟ ΧΡΟΝΙΚΟ

Η τουρκική κυβέρνηση του Τουρκούτ Οζάλ, στις 19 Μαρτίου 1987 διατάσσει τον απόπλου του ωκεανογραφικού σκάφους Πίρι Ρέις για να διεξάγει έρευνες για πετρέλαιο στο Αιγαίο. Συνοδευόμενο από δύο πολεμικά πλοία του τουρκικού ναυτικού πλέει εκτός των ελληνικών χωρικών υδάτων ακολουθώντας το δρομολόγιο Ίμβρος-Λήμνος-Σαμοθράκη-Άθως-ανατολικά της Σκύρου-Ελλήσποντος.

Τα ελληνικά πλοία διαμηνύουν στο τουρκικό ερευνητικό σκάφος να αποφύγει τις έρευνες πάνω από την ελληνική υφαλοκρηπίδα και με επιδέξιες κινήσεις το αναγκάζουν να συνεχίσει τον πλου στα διεθνή ύδατα.

Την ίδια ημέρα το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών προβαίνει σε έντονη διαμαρτυρία για παρενόχληση του Πίρι Ρέις από ελληνικά πολεμικά πλοία, ενώ ο Τούρκος μόνιμος διπλωματικός αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ στέλνει έγγραφο στον Γενικό Γραμματέα με το οποίο καταγγέλλει την Ελλάδα για παραβίαση του Πρακτικού της Βέρνης (ΕΔΩ).

Στις 25 Μαρτίου αποφασίζεται από την Επιτροπή Εθνικής Ασφαλείας της Τουρκίας, η έξοδος στο Αιγαίο του Σισμίκ 1, το οποίο είναι σε θέση να διαπιστώσει με σεισμογραφικές έρευνες την ύπαρξη κοιτασμάτων πετρελαίου.

Η κίνηση αυτή έκρουσε τα τύμπανα του πολέμου.

Στις 11:00 το πρωί της 26ης Μαρτίου ανακοινώνεται επίσημα ο απόπλους του Σισμίκ για έρευνες σε Ελληνικό Ζωτικό Χώρο (διαβάστε ΕΔΩ τι εστί Ζωτικός Χώρος: ΑΟΖ, υφαλοκρηπίδα κτλ.). Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της τουρκικής κυβέρνησης τονίζει ότι αν το σκάφος παρενοχληθεί από την Ελλάδα, η Τουρκία θα αντιδράσει.

Σε σύσκεψη που έγινε στο Καστρί ο πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου φέρεται να είχε πει στον τότε υφυπουργό εξωτερικών, Γιάννη Καψή: «Αν οι Τούρκοι επιχειρήσουν γεώτρηση θα χτυπήσουμε».

Στις 27 Μαρτίου, ημέρα που έχει αναγγελθεί η έξοδος του τουρκικού ερευνητικού σκάφους, παρατάσσεται ολόκληρος σχεδόν ο ελληνικός στόλος, ενώ ξεκινά επιλεκτική επιστράτευση εφέδρων του Στρατού Ξηράς και προώθηση μαχητικών αεροσκαφών στα αεροδρόμια διασποράς.

Το απόγευμα της ίδιας ημέρας ο Ελληνας υφυπουργός Εξωτερικών, Γιάννης Καψής επικοινωνεί τηλεφωνικά με τον γ.γ. του ΝΑΤΟ, λόρδο Κάριγκτον. Του υπογραμμίζει ότι ο ελληνικός στόλος βρίσκεται ήδη στο Αιγαίο, καλώντας τον να παρέμβει για να σταματήσει η πρόκληση της Τουρκίας.

Τελικά ο Τούρκος πρωθυπουργός Τουργκούτ Οζάλ, αποδέχεται την διαμεσολάβηση, ανταποκρινόμενος στην έκκληση για εκτόνωση της κρίσης. Λίγους μήνες αργότερα υπογράφεται η Συμφωνία του Νταβός μεταξύ Τουργκούτ Οζάλ και Ανδρέα Παπανδρέου.

Την 1η Φεβρουαρίου του 1988, στο Νταβός της Ελβετίας ο Ανδρέας Παπανδρέου συμφώνησε να επανεξετασθούν όλα τα θέματα (όχι μόνο η υφαλοκρηπίδα), μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας από δύο επιτροπές και να σταματήσει να συζητείται το θέμα της Κύπρου.

Ο διεθνής παράγοντας τότε έδωσε το πρόβλημα (ελληνοτουρκική κρίση), έδωσε και την λύση (Συμφωνία του Νταβός με mea culpa μετά από τον Α.Παπανδρέου).

ΣΗΜΕΡΑ

Θα συμβεί και σήμερα ότι συνέβη το 1988;

ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ

• Η Τουρκία απειλεί ξανά με παράνομες γεωτρήσεις, ενώ ο Ελληνικός Στόλος κινητοποιείται και η κυβέρνηση δείχνει αποφασισμένη.
• Οι Τούρκοι ζητούν να γίνει διάλογος για όλα τα θέματα (Αιγαίο, Θράκη, ΑΟΖ, υφαλοκρηπίδα, Αγία Σοφία με αντάλλαγμα τουρκική επιρροή στους μουσουλμάνους που βρίσκονται στην Ελλάδα κτλ.).

ΔΙΑΦΟΡΕΣ

• Η Τουρκία δεν είναι πια τόσο ελεγχόμενη και πιστή στο ΝΑΤΟ όσο επί Οζάλ. Ο Πρόεδρος των Τούρκων, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, εν απουσία των ΗΠΑ λόγω εσωτερικών προβλημάτων, έχει ξεδιπλώσει σχέδια κυριαρχίας στην Μεσόγειο εις βάρος συμφερόντων δυνάμεων όπως η Γαλλία και εν μέρει η Ρωσία, με την οποία διατηρεί όμως λυκοφιλία.
• Ο διεθνής παράγοντας σε Μεσόγειο και Αιγαίο δεν είναι πια μόνο το ΝΑΤΟ. Η Ρωσία έχει παρεισφρήσει δυναμικά στην περιοχή, διεκδικώντας ρόλο ρυθμιστή, ενώ η Γαλλία βρίσκεται αυτή την στιγμή σε διαφωνία με την ηγεσία της Δυτικής Συμμαχίας.
• Υπάρχει ένα παράνομο μνημόνιο Τουρκίας-Δυτικής Λιβύης, το οποίο αμφισβητεί την Ελληνική ΑΟΖ από το Καστελόριζο μέχρι και την Κρήτη.
• Η τωρινή κυβέρνηση έχει περάσει, σε αντίθεση με τον Α.Παπανδρέου και τους προαναφερθέντες πρωθυπουργούς, από πατριωτικές… θεωρίες σε διπλωματική πράξη, υπογράφοντας συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ με την Ιταλία, συμφωνώντας για ΑΟΖ με την Ανατολική Λιβύη, υπογράφοντας ουσιαστικές συμφωνίες με το Ισραήλ και συζητώντας με την Αίγυπτο.

Τι μέλλει γενέσθαι;

• Θα προταθεί σε Ελλάδα και Τουρκία να τα βρουν όπως στο Νταβός;
• Η Τουρκία θα θέλει να πάρει χωρίς να δώσει;
• Τα πράγματα θα οδηγηθούν στα άκρα;

Το επόμενο διάστημα θα μας κάνει σοφότερους…

ΕΝΑ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΣΙΓΟΥΡΟ: Όπως είδαμε στο Νταβός, όταν σύρουν την Ελλάδα σε διάλογο, κάτι άσχημο συμβαίνει. Ίσως όμως αυτή την φορά, οι διαφορές που αναφέραμε σε σχέση με το 1988, φέρουν ανατροπή.