Οι ηγέτες των χωρών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα ζητήσουν σήμερα να αποφεύγουν οι ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες τον εναέριο χώρο της Λευκορωσίας, ενώ αναμένεται ότι θα συμφωνήσουν να απαγορεύσουν στους λευκορωσικούς αερομεταφορείς να χρησιμοποιούν τα ευρωπαϊκά αεροδρόμια και τον εναέριο χώρο της ΕΕ, σύμφωνα με ένα προσχέδιο απόφασης.
Όπως όλα δείχνουν δημιουργείται ένα ακόμα πεδίο «καυτής» αντιπαράθεσης μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, καθώς η Λευκορωσία αποτελεί ξεκάθαρο σύμμαχο του Πούτιν.
Το πρακτορείο Reuters, επικαλούμενο αυτό το προσχέδιο, μετέδωσε ότι οι «27» θα συμφωνήσουν επίσης να επιβάλουν κυρώσεις στο Μινσκ ενώ θα ζητήσουν από τον Διεθνή Οργανισμό Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) να ερευνήσει επειγόντως την εξαναγκαστική προσγείωση ενός αεροσκάφους στο Μινσκ, την Κυριακή.
Αυξάνονται οι μικρές αιτίες, για τις οποίες υπάρχει φόβος πως θα οδηγήσουν τον πλανήτη σε άγριες καταστάσεις, καθότι τα μικρά συμβάντα είναι εκείνα που ιστορικά μπορούν να οδηγήσουν σε μεγάλες συρράξεις, ακόμα και παγκόσμιες.
ΤΙ ΣΥΝΕΒΗ ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ
Αεροσκάφος έκανε αναγκαστική προσγείωση στο Μινσκ ενώ εκτελούσε πτήση από την Αθήνα στη Βίλνιους ύστερα από ενημέρωση του πιλότου πως υπήρχε απειλή για βόμβα.
Το αεροσκάφος κατά την αναγκαστική προσγείωση συνοδευόταν από μαχητικό αεροσκάφος και όλοι οι επιβαίνοντες υποβλήθηκαν σε έλεγχο πριν τελικώς οδηγηθεί σε κράτηση ο δημοσιογράφος Ρομάν Προτασέβιτς, ο οποίος καταζητούνταν.
Ο Προτασέβιτς, από τον Νοέμβριο, ήταν σε λίστα με καταζητούμενους διεθνώς από τις Αρχές της Λευκορωσίας, καθώς κατηγορείται ότι βοήθησε στη διοργάνωση αντικυβερνητικών διαδηλώσεων. Μετά τη σύλληψη, το αεροπλάνο απογειώθηκε και πάλι για τον προορισμό του.
Το συμβάν πυροδότησε ένα κύμα κριτικής από Ευρωπαίους ηγέτες, οι οποίοι κατηγόρησαν τις αρχές της Λευκορωσίας ότι παρεμβαίνουν στην πολιτική αεροπορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το ΝΑΤΟ δήλωσε ότι η εκτροπή της πτήσης ήταν «σοβαρή και επικίνδυνη» ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση δήλωσε ότι «μια τέτοια πράξη δεν μπορεί να παραμείνει αναπάντητη».
Το 2013, το αεροπλάνο του Προέδρου Έβο Μοράλες αναγκάστηκε να πραγματοποιήσει έκτακτη προσγείωση στην Αυστρία κατόπιν αιτήματος των Ηνωμένων Πολιτειών στο πλαίσιο του “κυνηγιού” του Έντουαρντ Σνόουντεν από την Εθνική Υπηρεσία Ασφάλειας. Ωστόσο, ο πρώην πράκτορας της CIA δεν ήταν ποτέ στο αεροσκάφος.
ΚΑΙ Η ΕΛΛΑΔΑ ΣΤΟΝ ΧΟΡΟ
Αυστηρή ήταν η αντίδραση του Έλληνα πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, για το περιστατικό.
«Η υποχρεωτική προσγείωση εμπορικού αεροπλάνου για να συλληφθεί ένας δημοσιογράφος αποτελεί μια πρωτοφανή και σοκαριστική κίνηση. Απαιτούμε να απελευθερωθούν όλοι οι επιβάτες. Η αυριανή Σύνοδος Κορυφής πρέπει να συζητήσει το ζήτημα της αύξησης της πίεσης στη Λευκορωσία. Αρκετά», έγραψε σε μήνυμά του στα αγγλικά στο Twitter.
The forced landing of a commercial plane to detain a journalist is an unprecedented, shocking act. We demand all passengers’ immediate release. Tomorrow’s #EUCO must address the need to step up pressure on Belarus. Enough is enough.
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) May 23, 2021
Παρά την έντονη αντίδραση του πρωθυπουργού, ελπίδα ότι θα πραγματοποιηθεί εντός του έτους επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Ρωσία για την προώθηση της διμερούς συνεργασίας, εξέφρασε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ, τονίζοντας τη σταθερή θέση της Ελλάδας για την ανάγκη εξομάλυνσης των σχέσεων ΕΕ και Ρωσίας.
«Ενημέρωσα τον υπουργό για τις συζητήσεις στη Γενεύη για το Κυπριακό, αλλά και τα ευρύτερα θέματα της Ανατολικής Μεσογείου. Υπογράμμισα τη βούληση της Ελλάδας για την προώθηση μιας ατζέντας ενός ειλικρινούς διαλόγου με την Τουρκία, όμως πάντα στη βάση του Διεθνούς Δικαίου. Και τόνισα και πάλι τη μεγάλη ικανοποίηση της ελληνικής πλευράς για το γεγονός ότι η Ρωσία έχει επανειλημμένα υποστηρίξει το αναφαίρετο δικαίωμα στην επέκταση των χωρικών μας υδάτων και το γεγονός ότι όλες οι διαφορές πρέπει να επιλύονται στη βάση του Διεθνούς Δικαίου της Θάλασσας, κάτι που ο υπουργός μού επανέλαβε και κατά τις σημερινές συζητήσεις μας», είπε ο Ν. Δένδιας, συμπληρώνοντας ότι εξέφρασε στον Ρώσο ομόλογό του την εκτίμησή του «για τη ρωσική προσήλωση στα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας όσον αφορά το Κυπριακό».
Ο υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε την ανησυχία του για το γεγονός «ότι η Τουρκία αυτοπροβάλλεται ως διάδοχος της οθωμανικής κληρονομιάς, αλλά και ως ο ηγέτης των απανταχού μουσουλμάνων, μια πρακτική που δημιουργεί αποσταθεροποίηση στην ευρύτερη περιοχή» της Ανατολικής Μεσογείου, ενώ συζήτηση έγινε και για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, με τον Ν.Δένδια να εκτιμά ότι «η συμβολή της Ρωσίας στην προώθηση της σταθερότητας, ιδιαίτερα με την ιδιότητά της ως μόνιμου μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας και του Κουαρτέτου είναι τεράστιας σημασίας».
Ο κ. Δένδιας χαρακτήρισε «ειλικρινή και ανοιχτή» τη συζήτηση που είχαν για τις σχέσεις μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας, οι οποίες «δεν βρίσκονται σε καλό επίπεδο κι αυτό μας δημιουργεί τεράστια ανησυχία, γιατί εμείς αποδίδουμε σημασία στην ύπαρξη αυτών των σχέσεων». Μάλιστα, ανέτρεξε στο παρελθόν, υπενθυμίζοντας ότι «η συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας ΕΕ και Ρωσίας υπογράφηκε πριν από 27 χρόνια, κατά τη διάρκεια της ελληνικής προεδρίας στο νησί από το οποίο κατάγομαι, την Κέρκυρα και κατά μια περίεργη συγκυρία, αν και δεν είχα καμία ενασχόληση τότε με την πολιτική, ήμουν παρών στην τελετή αυτής της υπογραφής, στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου».
«Επιθυμία της ελληνικής κυβέρνησης είναι η σχέση μεταξύ Ένωσης και Ρωσίας να επανέλθει στο επίπεδο που βρισκόταν και όχι να διολισθήσει σε περαιτέρω επιδείνωση», τόνισε ο Ν.Δένδιας, προσθέτοντας: «Πιστεύουμε ότι η Ρωσία αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της αρχιτεκτονικής ασφάλειας της Ευρώπης και παίζει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση περιφερειακών και παγκόσμιων προκλήσεων. Γι’ αυτό είναι απαραίτητη η διατήρηση διαύλων επικοινωνίας και απώτερος σκοπός πρέπει να είναι η ομαλοποίηση αυτών των σχέσεων. Αυτό είναι προς αμοιβαίο όφελος. Πιστεύουμε όμως ότι αυτό είναι και το συμφέρον της Ρωσίας, αφού η ΕΕ αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εμπορικούς εταίρους της, ενώ αντιμετωπίζει, μαζί με την ΕΕ, κοινές προκλήσεις. Αυτό ήταν το πνεύμα της συμφωνίας που υπογράφτηκε στην Κέρκυρα πριν από τρεις δεκαετίες. Η Ελλάδα είναι κράτος-μέλος της ΕΕ, δεσμεύεται από τις ευρωπαϊκές υποχρεώσεις της. Θα συνεχίσει όμως να τονίζει την ανάγκη διατήρησης και ενίσχυσης του διαλόγου και της δημιουργίας των συνθηκών, που θα επιτρέψουν σε ένα κλίμα αλληλοσεβασμού, την εξομάλυνση και μετά, σε δεύτερη φάση, την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ ΕΕ και Ρωσίας. Αυτό είναι και το μήνυμα, που θα μεταφέρει αύριο στους Ευρωπαίους ομολόγους του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης».