Το αποτέλεσμα ήταν, ήδη από το 2018, οι Τούρκοι να διαθέτουν αρκετά UAVs με το 2019 να είναι η χρονιά ορόσημο για τη χρήση τους από τους Τούρκους οι οποίοι άρχισαν να τα χρησιμοποιούν στη Συρία κατά των Κούρδων του YPJ στις μάχες στη Βόρεια Συρία τον Οκτώβριο του ίδιου έτους. Την ίδια στιγμή, πολλά οπλισμένα αεροχήματα τύπου ΤΒ2-Bayraktar άρχισαν να επιχειρούν στη Λιβύη κατά των δυνάμεων του Χαφτάρ που τότε βρίσκονταν γύρω από την Τρίπολη.
Παρά τις απώλειες που υπέστησαν στη Λιβύη τα τουρκικά Μη Επανδρωμένα Αεροχήματα από, κυρίως ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα τύπου Pantsir, αυτά συνέχισαν να αναπληρώνονται με νέα αεροχήματα εκ Τουρκίας οπότε και συνέχιζαν τις επιχειρήσεις τους. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, οι δυνάμεις του Χαφτάρ είχαν δύο βασικά προβλήματα, το ένα ότι τα αντιαεροπορικά συστήματα που διέθεταν δεν ήταν αρκετά για να αντιμετωπίσουν την απειλή εξ ολοκλήρου, και το δεύτερο ότι δεν είχαν τη δυνατότητα να χτυπήσουν την Αεροπορική Βάση της Μισράτα όπου είχε στηθεί το κέντρο ελέγχου των τουρκικών UAV αφού δε διέθεταν αεροπορία ικανή για τέτοιο πλήγμα ή βαλλιστικά συστήματα.
Αντίστοιχα στη Συρία, μετά το ρωσικό αεροπορικό χτύπημα που είχε σαν αποτέλεσμα το θάνατο δεκάδων Τούρκων στρατιωτών στην Ιντλίμπ, οι Τούρκοι σήκωσαν UAVs για να ανταποδώσουν τα χτυπήματα στο Συριακό Στρατό ο οποίος άργησε να μετακινήσει τα αντιαεροπορικά του εγγύτερα στο μέτωπο. όταν βέβαια τα Tor-M1 έφθασαν, 5 TB2-Bayraktar και 2 ANKA-S καταρρίφθηκαν.
Τόσο στη Λιβύη όσο και στη Συρία, η παύση επιχειρήσεων για τα τουρκικά UAVs δόθηκε όταν και στις δύο περιπτώσεις έκαναν την εμφάνισή τους στον αέρα τα μαχητικά της αντίπαλης παράταξης. Στη Λιβύη, δύο MiG-29 εμφανίστηκαν από το πουθενά και έκαναν αισθητή την παρουσία τους άνω του μετώπου στη Σύρτη και αποτέλεσμα οι Τούρκοι να καθηλώσουν τα ΤΒ2- Bayraktar τα οποία κινδύνευαν να καταρριφθούν άμεσα πλέον από τα MiG-29. Το αντίστοιχο ίσχυσε και στη Συρία όπου η εμφάνιση της Ρωσικής Αεροπορίας επανεμφανίστηκαν μετά από 18ωρη παύση επιχειρήσεων για να μην γκρινιάζουν οι Τούρκοι οπότε και σε εκείνη την περίπτωση σταμάτησαν οι εχθροπραξίες.
Εκεί που τα εχθρικά UAVs δε σταμάτησαν να επιχειρούν λεπτό ήταν στον πρόσφατο πόλεμο του Ναγκόρνο Καραμπάχ όπου οι αζέρικες δυνάμεις με πλήθος UAVs εξέθεσαν ανεπανόρθωτα τις αντιαεροπορικές δυνάμεις των Αρμενίων και καθόρισαν το αποτέλεσμα του αγώνα καθώς οι Αρμένιοι δε σήκωσαν μαχητικά αεροσκάφη για να επιβάλλουν αεροπορική κυριαρχία. Λόγω των πολλών αυτών επιτυχιών, οι Τούρκοι το εκμεταλλεύτηκαν και πώλησαν δεκάδες UAVs σε ξένες χώρες εξασφαλίζοντας έργο πολλών εκατομμυρίων για την Τουρκική Αμυντική Βιομηχανία.
Την ίδια στιγμή που οι Τούρκοι ανέπτυσσαν τα πρώτα τους UAVs, στην Ελλάδα πετάγαμε.. χαρταετό αντί αν πετάμε ήδη UAVs με αποτέλεσμα να υπάρχει επιχειρησιακό και εξοπλιστικό κενό ανάμεσα στην Πολεμική Αεροπορία και την Τουρκική. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι Τούρκοι ήδη το εκμεταλλεύονται αυτό και στο Αιγαίο όπου πλέον έχουν ξεκινήσει τις παραβιάσεις του Εθνικού Εναέριου Χώρου με τα δικά τους Μη Επανδρωμένα Αεροχήματα αλλά δεν έχουν σταθεί μόνο σε αυτές καθώς πραγματοποιούν και υπερπτήσεις στο Ανατολικό Αιγαίο.
Το πρώτο ερώτημα που έρχεται στο μυαλό είναι το γιατί αυτά δεν καταρρίφθηκαν άμεσα από την ελληνική νησιωτική αεράμυνα ή έστω να βληθούν με προειδοποιητικά πυρά όταν πραγματοποίησαν υπερπτήσεις άνωθεν ελληνικών νησιών. Όταν τουρκικά επανδρωμένα μαχητικά πραγματοποιούν υπερπτήσεις είναι γνωστό και στον πιο αδαή ότι δεν τα καταρρίπτουμε γιατί η επίθεση κατά ενός επανδρωμένου μαχητικού μπορεί να προκαλέσει σύρραξη εν ριπή οφθαλμού και φυσικά οι ελληνικές ηγεσίες δε θα προέβαιναν σε μία τέτοια κίνηση.
Δε μπορεί όμως να γίνει κατανοητό το γιατί δεν επιτρέπεται στα τουρκικά UAVs να τριγυρνούν ανενόχλητα στο Ανατολικό Αιγαίο εκτελώντας μάλιστα υπερπτήσεις τη στιγμή που ακριβώς επειδή είναι ανεπάνδρωτα, θα μπορούσαν να έχουν καταρριφθεί στέλνοντας με αυτό τον τρόπο ένα πραγματικά σαφές μήνυμα στην Άγκυρα ότι υπάρχουν πλέον στο Αιγαίο νέοι κανόνες εμπλοκής. Πέραν ενός τοπικού επεισοδίου η κατάρριψη ενός τουρκικού UAV που υπερίπταται ελληνικού εδάφους, δε θα είχε συνέχεια αφού Τούρκοι δε θα τίθονταν σε κίνδυνο.
Αλήθεια, αν τα τουρκικά Μη Επανδρωμένα φτάσουν για παράδειγμα πάνω από την.. Κρήτη, θα καταρριφθούν;
Όσο όμως αφήνονται τα τουρκικά UAVs να κόβουν βόλτες στο Ανατολικό Αιγαίο:
-Οι Τούρκοι συλλέγουν πληροφορίες μέσω των ηλεκτρο-οπτικών των αεροχημάτων από τα νησιά. Ακόμα και να παρεμβληθούν τα links και η μετάδοση εικόνας σε πραγματικό χρόνο, οι κάμερες δε μπορούν να κλείσουν οπότε μπορεί να γίνει αποθήκευση των βίντεο που δημιουργούνταιι μέσω προγραμματισμού από πριν σηκωθεί για αποστολή το UAV και να αποθηκευτεί σε σκληρό δίσκο στο UAV οπότε και θα συλλεγούν δεδομένα με την προσγείωσή του. Τα δεδομένα που συλλέγονται από τα νησιά, ακόμα και σε μη πραγματικό χρόνο είναι πολύτιμα για την τουρκική πλευρά.
-Αποστέλλονται οπλισμένα μαχητικά αεροσκάφη για αναχαίτιση των εισερχόμενων πλέον όχι μόνο τουρκικών μαχητικών αλλά UAVs δηλαδή με λιγότερα μέσα, αναγκάζουν την ελληνική πλευρά να προσθέτει ώρες στα δικά της μαχητικά αεροσκάφη με ότι σημαίνει αυτό μακροχρόνια για τα μαχητικά μας.
-Τυχόν κατάρριψη των Μη Επανδρωμένων δε θα επιφέρει πρόβλημα αφού θεωρούνται αρκετά αναλώσιμα ως συστήματα και η αναπλήρωσή τους πιο εύκολη και οικονομικά εφικτή από την αναπλήρωση ενός μαχητικού αεροσκάφους.
-Σταδιακά θα αρχίσουν να εισέρχονται τα τουρκικά Μη Επανδρωμένα βαθύτερα στο Αιγαίο αφού οι Τούρκοι θα γνωρίζουν ότι δεν πρόκειται να καταρριφθούν ενισχύοντας την πολιτική αμφισβήτησης της Άγκυρας στο Αιγαίο.
Η αντιμετώπιση του προβλήματος
Η αναχαίτιση δεκάδων UAVs δε μπορεί να γίνει με τη χρησιμοποίηση επανδρωμένων μαχητικών αεροσκαφών, όταν μιλάμε φυσικά για τον καιρό της ειρήνης και το παιχνίδι γάτας-ποντικού που λαμβάνει χώρα στο Αιγαίο από το 1974 και έπειτα. Είναι πλήρως ασύμφορο αυτό να συνεχιστεί από κάθε άποψη και είναι σίγουρο ότι οι Τούρκοι, όσο δεν αντιδρούμε στις υπερπτήσεις τους από τα UAVs, θα αυξάνουν αυτές με τα συγκεκριμένα συστήματα.
Η λύση της αναχαίτισης με μαχητικά είναι ακριβή ενώ σε καιρό πολέμου, τα μαχητικά θα έχουν σοβαρότερες αποστολές κατά της Τουρκικής Αεροπορίας η οποία θα χρησιμοποιήσει τα UAVs της αρχικά σε δευτερεύοντες ρόλους και σε περίπτωση που κερδίζει αεροπορική υπεροχή, έστω τοπική σε σημεία, τότε θα τα προωθήσει σε πιο δύσκολες αποστολές. Το πρέπον είναι τα τουρκικά UAVs να αντιμετωπιστούν από αντίστοιχά ελληνικά UAVs τα οποία θα είναι ουσιαστικά “κυνηγοί ” UAVs. Χρειάζεται επομένως η ανάπτυξη νέων UAVs τα οποία θα είναι εξοπλισμένα με βασικό οπλισμό ή σε ρόλλο αυτοκτονίας και θα έχουν ως μόνη αποστολή την αντιμετώπιση άλλων UAVs. Με αυτό τον τρόπο μπορούν να αντιμετωπιστούν οι απειλές από τα αντίπαλα UAVs όσο η Πολεμική Αεροπορία θα είναι απασχολημένη με την καταστροφή της αντίπαλης τουρκικής.
Εφόσον η αντίπαλη αεροπορία έχει ηττηθεί, τα UAVs θα είναι αδύνατο να επιχειρήσουν αφού τα επανδρωμένα μαχητικά θα μπορούν να τα “κατεβάσουν” εύκολα και φυσικά να πλήξουν τις βάσεις ελέγχου τους εφόσον εντοπιστούν οι εκπομπές προς τα links τους. Η ανάπτυξη νέων UAVs μόλις έχει ξεκινήσει για τη χώρα μας και δυστυχώς είμαστε πολύ πίσω αλλά, το χαμένο έδαφος μπορεί να καλυφθεί με το αν αναπτυχθούν UAVs τριών κατευθύνσεων:
α) Επιτήρησης
β)Οπλισμένων για εγγύς υποστήριξη
γ)Αντί-UAV
Tα σύγχρονα ηλεκτρο-οπτικά συστήματα επιτρέπουν τον εύκολο χειρισμό των UAVs και δεδομένου ότι τα αντίπαλα UAVs κινούνται με χαμηλές ταχύτητες, τότε η λύση αυτή είναι εφικτή αλλά χρειάζεται ηλεκτρο-οπτικά συστήματα και ισχυρό link για τον απρόσκοπτο-όσο το δυνατόν-χειρισμό τους.
Η επιλογή να αφεθεί η αντιμετώπιση των UAVs στο αντιαεροπορικό πυροβολικό είναι λανθασμένη καθώς αυτό διαθέτει κρίσιμους περιορισμούς τόσο στη μετακίνησή του (ειδικά στα νησιά) όσο και στο ότι είναι μία ακριβή επένδυση η οποία δε μπορεί να γίνει με γνώμονα μόνο την αντιμετώπιση των UAVs αλλά γενικότερα των αεροπορικών και βαλλιστικών απειλών του αντιπάλου. Το Σύστημα Αεροπορικού Ελέγχου χρειάζεται αναβάθμιση και το αντιαεροπορικό πυροβολικό ενίσχυση αλλά η λογική θα πρέπει αν είναι προς άλλη κατεύθυνση καθώς το αντιαεροπορικό πυροβολικό είναι αμυντικό όπλο, η ύπαρξη αντί-UAVs είναι όμως ένα όπλο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί επιθετικά και είναι και κάτι αναλώσιμο αφού δεν είναι επανδρωμένο και η κατασκευή του είναι πολύ πιο φθηνή από ένα επανδρωμένο μαχητικό το οποίο φυσικά έχει πολύ περισσότερες δυνατότητες.
Η μετατροπή επίσης των Τ-6 για ρόλο αντι-UAV θα ήταν καλή αν δεν έθετε πολύτιμα εκπαιδευτικά αεροσκάφη σε κίνδυνο και εντάσσεται στο ίδιο πλαίσιο με τη διάθεση μαχητικών για την αποστολή αυτή. Η καλύτερη λύση είναι τα εχθρικά UAVs να έχουν να αντιμετωπίσουν εκτός της φίλιας αεράμυνας και των συστημάτων ηλεκτρονικού πολέμου ( και σε αυτά έχουμε σοβαρές ελλείψεις), φίλια UAVs τα οποία θα έχουν ως στόχο την κατάρριψη των αντίπαλων UAV είτε με την καταστροφή τους δι αερομαχίας είτε με καταστροφή τους από επίθεση αυτοκτονίας.
Η δυνατότητα εύκολης παραγωγής θα επιτρέψει να κατασκευαστούν δεκάδες τέτοια αεροχήματα τα οποία θα καλύψουν το επιχειρησιακό κενό όπου χρειάζεται, αποδεσμεύοντας τα μαχητικά αεροσκάφη και όταν δε θα υπάρχει αεροπορία στο πεδίο της μάχης, θα μπορούν τουλάχιστον να εξασφαλίσουν ότι τα επίγεια τμήματα δε θα δέχονται επιθέσεις από τα εχθρικά UAVs αφού θα σπεύδουν προς αντιμετώπισή τους. σε περίπτωση που η Πολεμική Αεροπορία καταφέρει να αποκτήσει καθολική υπεροχή, τότε η πλάστιγγα θα γύρει δραματικά υπέρ της σε όλο το μήκος του θεάτρου αντιπαράθεσης.
