Τα πλατάνια, η μανιόκα και το ρόφημα μπανάνας που έχει υποστεί ζύμωση θα πρέπει να προστεθούν στις παγκόσμιες οδηγίες υγιεινής διατροφής μαζί με το ελαιόλαδο, τις ντομάτες και το κόκκινο κρασί της μεσογειακής διατροφής, λένε ερευνητές που βρήκαν ότι η παραδοσιακή διατροφή των ανθρώπων στην περιοχή Κιλιμάντζαρο της Τανζανίας είχε θετικό αντίκτυπο στο ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού.
Τα παραδοσιακά φαγητά που απολαμβάνουν στα χωριά της υπαίθρου είχαν επίσης θετικό αντίκτυπο στους δείκτες φλεγμονής, ανακάλυψαν οι ερευνητές σε μια μελέτη που δημοσιεύτηκε αυτό το μήνα στο περιοδικό Nature Medicine.
Ο Δρ Quirijn de Mast, ένας από τους συγγραφείς της εργασίας, είπε ότι τώρα βρίσκονται σε έναν αγώνα ενάντια στο χρόνο για να καταγράψουν και να μελετήσουν τα πιθανά οφέλη των διατροφών αφρικανικής κληρονομιάς προτού εξαφανιστούν καθώς οι άνθρωποι μετακομίζουν στις πόλεις και υιοθετούν διατροφικές συνήθειες δυτικού τύπου.
«Ο χρόνος κυλά γιατί βλέπετε ότι αυτές οι κληρονομικές δίαιτες αντικαθίστανται όλο και περισσότερο από δυτικές δίαιτες», είπε. «Θα χάσουμε τόσες πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες [από τις οποίες] μπορούμε να μάθουμε – και όχι μόνο για την Αφρική».
Σε προηγούμενη έρευνα, η ομάδα είχε διαπιστώσει ότι οι άνθρωποι που ακολουθούσαν τον παραδοσιακό τρόπο ζωής στις αγροτικές περιοχές είχαν διαφορετικό προφίλ ανοσοποιητικού συστήματος από τους κατοίκους των πόλεων, με περισσότερες αντιφλεγμονώδεις πρωτεΐνες. Η χρόνια φλεγμονή είναι βασικός μοχλός πολλών μη μεταδοτικών ασθενειών (ΜΚΝ), συμπεριλαμβανομένης της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Η νέα μελέτη είχε ως στόχο να καθορίσει εάν η διατροφή έπαιξε κάποιο ρόλο. Για ένα δεκαπενθήμερο, 77 νεαροί άντρες στα 20 και στα 30 τους άλλαξαν από την παραδοσιακή τους διατροφή σε δίαιτες δυτικού τύπου, ή το αντίστροφο – με δείγματα αίματος που ελήφθησαν στην αρχή και στο τέλος, και ξανά τέσσερις εβδομάδες αργότερα.
Τα γεύματα στο μενού της κληρονομικής διατροφής περιελάμβαναν πράσινο plantain(ή αλλιώς πράσινες μπανάνες) αναμεμειγμένο με φασόλια, βραστό κοτόπουλο σερβιρισμένο με πράσινα λαχανικά και καστανό ρύζι και φασόλια. Στο μενού δυτικού τύπου περιλάμβαναν πίτσα, τηγανητό κοτόπουλο και τηγανιτές πατάτες και μακαρόνια σερβιρισμένα με μοσχαρίσιο στιφάδο.
Όσοι υιοθέτησαν πρόσφατα μια δυτικού τύπου διατροφή είδαν φλεγμονώδεις δείκτες στο αίμα τους να αυξάνονται και οι εξετάσεις έδειξαν ότι το ανοσοποιητικό τους σύστημα δεν ανταποκρίνεται το ίδιο καλά στις λοιμώξεις. Επίσης πήραν βάρος. Αντίθετα, η μετάβαση από μια δυτική διατροφή σε μια δίαιτα κληρονομιάς είχε σε μεγάλο βαθμό αντιφλεγμονώδη δράση και οι δείκτες αίματος που συνδέονται με μεταβολικά προβλήματα έπεσαν.
Σε ένα τρίτο σκέλος της δοκιμής, οι συμμετέχοντες που ακολουθούσαν μια δίαιτα δυτικού τύπου κλήθηκαν να πιουν το τοπικό ρόφημα μπανάνας που έχει υποστεί ζύμωση, γνωστό ως mbege , για μία εβδομάδα. Αυτή η ομάδα είδε επίσης βελτιώσεις στους δείκτες φλεγμονής.
Για τον Δρ Godfrey Temba, τον πρώτο συγγραφέα της εργασίας και λέκτορα στο Πανεπιστήμιο KCMC στο Moshi της Τανζανίας, τα ευρήματα δεν ήταν έκπληξη. “Όταν βρισκόμαστε στα περισσότερα χωριά, συζητώντας με ηλικιωμένους [των] 80 ή 90 ετών, είναι πολύ υγιείς. Δεν έχουν επιπλοκές στην υγεία [και] σας λένε για την κατανάλωση αυτού του τύπου δίαιτας και αυτού του ποτού από τα 25 τους.”
Ωστόσο, η δίαιτα και τα οφέλη της δεν έχουν διερευνηθεί και τεκμηριωθεί – σε αντίθεση με τις παραδοσιακές δίαιτες των μεσογειακών και σκανδιναβικών χωρών, που προωθούνται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας για τα ευεργετικά τους αποτελέσματα.
Ο Temba είπε: «Πιστεύουμε ότι είναι η κατάλληλη στιγμή… ώστε [οι δίαιτες αφρικανικής κληρονομιάς] να μπορούν να συμπεριληφθούν στις παγκόσμιες κατευθυντήριες γραμμές για τις δίαιτες, επειδή έχουν πραγματικά οφέλη για την υγεία – αλλά επειδή δεν έχει μελετηθεί εκτενώς, δεν είναι εύκολο να πείσεις [τους ανθρώπους] ότι είναι υγιείς, επειδή δεν έχεις αρκετά δεδομένα».
Τα συστατικά της δίαιτας, όπως τα φλαβονοειδή και άλλες πολυφαινόλες, και η επίδρασή της στο μικροβίωμα του εντέρου ήταν πιθανό να παίξουν ρόλο στα παρατηρούμενα αποτελέσματα, είπε ο De Mast.
Η μελέτη διεξήχθη μόνο σε άνδρες για υλικοτεχνικούς λόγους, αλλά οι ερευνητές δήλωσαν ότι θα περίμεναν παρόμοια ευρήματα στις γυναίκες και τα οφέλη να διατηρηθούν με την πάροδο του χρόνου εάν οι άνθρωποι συνέχιζαν τη δίαιτα.
«Υπάρχει τόση ποικιλία στα διατροφικά μοτίβα σε όλη την Αφρική – ή [ακόμα και μόνο] στην Τανζανία», είπε ο De Mast. «Ο Γκόντφρεϊ βρίσκεται στην περιοχή του Κιλιμάντζαρο, αλλά 30 χιλιόμετρα πιο κάτω υπάρχει η φυλή Μασάι και η διατροφή τους είναι τελείως διαφορετική. Βασίζεται κυρίως σε ζωικές πρωτεΐνες – και οι καρδιαγγειακές παθήσεις ήταν σχεδόν απούσες.
«Έτσι νομίζω ότι αυτή είναι μόνο η αρχή της έρευνας που εξετάζει αυτές τις κληρονομικές δίαιτες», αναφέρει ο Guardian.
photo: pixabay