Η χθεσινή απόφαση του Προέδρου της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι για απομάκρυνση της γενικής εισαγγελέα Ιρίνα Βενεντίκτοβα και του επικεφαλής της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ουκρανίας (SBU) Ιβάν Μπακάνοφ είναι η πιο ηχηρή και μεγαλύτερη αλλαγή προσωπικού στην Ουκρανία από την έναρξη του πολέμου.
Όπως μεταδίδει το Reuters, τόσο ο Μπακάνοφ όσο και η Βενεντίκτοβα ήταν εμβληματικά πρόσωπα της πολιτικής του για την καταπολέμηση της διαφθοράς από τότε που ανέλαβε τη διακυβέρνηση της Ουκρανίας το 2019.
Αλλά σχεδόν πέντε μήνες μετά τον πόλεμο, ο πρόεδρος αναγνώρισε ότι οι δύο σύμμαχοί του δεν κατάφεραν να ξεριζώσουν τους προδότες και τους συνεργάτες στις οργανώσεις τους.
Ο Ζελένσκι είπε χθες, Κυριακή (17/7) ότι τα δύο πρόσωπα είχαν απομακρυνθεί από τις θέσεις τους. Ο αναπληρωτής επικεφαλής της διοίκησης του Ζελένσκι διευκρίνισε σήμερα, Δευτέρα ότι οι αρμοδιότητές τους έχουν ανασταλεί εν αναμονή περαιτέρω έρευνας, αντί να απολυθούν.
Πάνω από 60 προδότες «βλέπει» ο Ζελένσκι
Περισσότεροι από 60 αξιωματούχοι από τη SBU και το γραφείο του εισαγγελέα εργάζονταν εναντίον της Ουκρανίας σε ρωσικά κατεχόμενα εδάφη και 651 υποθέσεις προδοσίας, είπε ο Ζελένσκι σε βιντεοδιάγγελμα.
Ο Μπακάνοφ, φίλος του Ζελένσκι από την παιδική τους ηλικία στη νότια Ουκρανία, είχε βοηθήσει στη διαχείριση των μέσων ενημέρωσης του Ζελένσκι κατά τη διάρκεια της τηλεοπτικής του καριέρας. Στη συνέχεια ηγήθηκε της επιτυχημένης εκστρατείας που είδε τον Ζελένσκι να μετατοπίζεται από το να υποδύεται τον πρόεδρο σε μια κωμική σειρά στον εκλεγμένο με μεγάλη επιτυχία στην πραγματική ζωή.
Η Βενεντίκτοβα, η οποία συμμετείχε σε μια συνάντηση μόλις την περασμένη εβδομάδα στη Χάγη, όπου συζητήθηκε η διεθνής προσπάθεια δίωξης ρωσικών εγκληματιών πολέμου στην Ουκρανία, είχε συμβουλεύσει τον Ζελένσκι για τη δικαστική μεταρρύθμιση από τότε που μπήκε στην πολιτική.
Γιατί τους απομάκρυνε χωρίς να τους απολύσει
Αυτό που τραβάει την προσοχή είναι το γεγονός ότι ο Ουκρανός Πρόεδρος επέλεξε τη μορφή της απομάκρυνσης από το αξίωμα, αντί να απολύσει και τους δύο, άλλωστε μια τέτοια διαδικασία για την απόλυσή τους προβλέπεται από το Σύνταγμα. Και φυσικά οι ψήφοι στο κοινοβούλιο θα ήταν πιθανώς αρκετές για την αποπομπή τους.
Οι εξηγήσεις που δίνουν οι Ουκρανοί αναλυτές είναι δυο.
Ο Ζελένσκι δεν έχει ακόμη αποφασίσει ακριβώς αν θέλει να απολύσει τους Μπακάνοφ και Βενεντίκτοβα ή να τους επαναφέρει στο τέλος της έρευνας καθώς υπάρχει τέτοια δυνατότητα από το νόμο. Ωστόσο, δεδομένων των σκληρών σχολίων που έχει ήδη κάνει ο πρόεδρος σχετικά με την απομάκρυνση του επικεφαλής της SBU και της γενικού εισαγγελέως, η επαναφορά τους φαίνεται απίθανη. Στην πραγματικότητα, ο Ζελένσκι τους έχει ήδη δώσει ένα «εισιτήριο χωρίς επιστροφή».
Ο Ζελένσκι δεν εμπιστεύεται κανέναν από τους δύο, οπότε θέλησε να τους στερήσει την ευκαιρία να επηρεάσουν τις όποιες αποφάσεις το συντομότερο δυνατό. Εξάλλου, αν η διαδικασία για την απόλυση περνούσε από τη Ράντα (Βουλή), θα χρειαζόταν ένα ορισμένο χρονικό διάστημα – υποβολή πρότασης στη Ράντα, εξέτασή της στην επιτροπή και υποβολή της απόφασης σε ψηφοφορία.
Δεδομένης της ταχύτητας των ερωτήσεων στο κοινοβούλιο κατά τη διάρκεια του πολέμου, φυσικά, η διαδικασία αυτή δεν θα μπορούσε να είναι πολύ χρονοβόρα. Όμως ο Μπακάνοφ και η Βενεντίκτοβα είχαν σχεδόν μισή ημέρα από τη στιγμή που έμαθαν για την υποβολή της πρότασης για την αποπομπή τους από τον Πρόεδρο μέχρι τη στιγμή που απολύθηκαν. Και είναι πιθανόν ο Ζελένσκι να θεώρησε ότι δεν θα έπρεπε να τους δοθεί ούτε αυτός ο χρόνος.
Το αν φοβόταν ότι η Γενική Εισαγγελέας και ο επικεφαλής της SBU θα έκλειναν κάποιες ποινικές υποθέσεις κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ή θα κατέστρεφαν το υλικό τους, ή θα έκαναν κάτι άλλο είναι ένα ανοιχτό ερώτημα. Αλλά η ταχύτητα με την οποία ο πρόεδρος αποφάσισε να τους απομακρύνει από το αξίωμά τους είναι εξαιρετικά ενδεικτική.
Ο Ζελένσκι έκανε σαφές ότι έθεσε σε διαθεσιμότητα τον Μπακάνοφ μετά τη σύλληψη του πρώην επικεφαλής της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Κριμαίας, Κουλίνιχ.
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι έθεσε σε διαθεσιμότητα τον Ιβάν Μπακάνοφ από την ηγεσία της SBU με πολύ σκληρή διατύπωση – σύμφωνα με το άρθρο 47: «Η μη εκτέλεση (μη ορθή εκτέλεση) των υπηρεσιακών καθηκόντων, η οποία προκάλεσε ανθρώπινες απώλειες ή άλλες σοβαρές συνέπειες ή δημιούργησε απειλή τέτοιων συνεπειών, αποτελεί τη βάση για την αναστολή του εν λόγω στρατιωτικού από την εκτέλεση των υπηρεσιακών καθηκόντων».
Η αποπομπή της Γενικής Εισαγγελέως και του επικεφαλής της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ουκρανίας, έρχεται σε μια στιγμή όπου η Δύση, πιο συγκεκριμένα οι ΗΠΑ, θέλουν τον έλεγχο των όπλων που στέλνουν, ώστε να μην καταλήξουν σε ξένα χέρια.
libre/ scr