Αυτό το απροσδόκητο φαινόμενο, το οποίο θα μπορούσε να οφείλεται σε αλλαγές στα ωκεάνια ρεύματα ή σε αστροφυσικά γεγονότα που συνέβησαν περίπου 10 εκατομμύρια χρόνια πριν , μπορεί να γίνει βασικός χρονικός δείκτης για τη γεωλογία. Τα ευρήματα της έρευνας δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό Nature Communications .
Τα ραδιονουκλίδια όπως το βηρύλλιο-10 είναι ραδιενεργά ισότοπα που επιτρέπουν στους επιστήμονες να χρονολογήσουν αρχαιολογικά και γεωλογικά δείγματα. Ένα πολύ γνωστό παράδειγμα είναι η χρονολόγηση με ραδιενεργό άνθρακα (carbon-14), η οποία χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της ηλικίας οργανικών υπολειμμάτων ηλικίας έως 50.000 ετών.
Ωστόσο, για παλαιότερα δείγματα, οι επιστήμονες βασίζονται σε ισότοπα με μεγαλύτερο χρόνο ζωής , όπως το 10Be, το οποίο έχει χρόνο ζωής 1,4 εκατομμύρια χρόνια. Αυτό το ισότοπο δημιουργείται στην ατμόσφαιρα όταν οι κοσμικές ακτίνες αλληλεπιδρούν με το οξυγόνο και το άζωτο και στη συνέχεια εναποτίθενται στη Γη μέσω της βροχόπτωσης, συσσωρεύοντας στον πυθμένα του ωκεανού.
Η ερευνητική ομάδα του HZDR ανέλυσε γεωλογικά δείγματα που ελήφθησαν από φλοιούς μαγγανίου στον θαλάσσιο πυθμένα του Ειρηνικού. Αυτοί οι φλοιοί, που αποτελούνται κυρίως από σίδηρο και μαγγάνιο, σχηματίζονται σε εκατομμύρια χρόνια μέσω μιας εξαιρετικά αργής διαδικασίας καθίζησης. Για να προσδιορίσουν την ηλικία τους, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν φασματομετρία μάζας επιταχυντή (AMS), μια τεχνική που επιτρέπει την ακριβή αναγνώριση των ίχνων 10 Be.
Προς έκπληξη της ομάδας, τα αποτελέσματα έδειξαν συγκέντρωση 10 που είναι σχεδόν διπλάσια από την αναμενόμενη σε ένα στρώμα που αντιστοιχεί σε 10 εκατομμύρια χρόνια πριν . Για να αποκλειστεί η μόλυνση, αναλύθηκαν επιπλέον δείγματα από την ίδια περιοχή, επιβεβαιώνοντας την ανωμαλία. Αυτό το εύρημα αντιπροσωπεύει ισχυρές ενδείξεις ενός παγκόσμιου γεγονότος που άλλαξε την κατανομή του ισότοπου 10 Be.
Οι ερευνητές έχουν προτείνει δύο πιθανές εξηγήσεις για αυτό το φαινόμενο. Μια θεωρία προτείνει ότι μια αλλαγή στα ωκεάνια ρεύματα που συνέβη μεταξύ 10 και 12 εκατομμυρίων ετών μπορεί να έχει αλλάξει προσωρινά την κατανομή του 10Be, συγκεντρώνοντάς το σε ορισμένες περιοχές του Ειρηνικού. Αυτό θα συνδεόταν με σημαντικές αλλαγές στην κυκλοφορία των ωκεανών, ιδιαίτερα στην περιοχή της Ανταρκτικής.
Η δεύτερη υπόθεση δείχνει μια αστροφυσική προέλευση. Έχει προταθεί ότι ένας κοντινός σουπερνόβα μπορεί να έχει αυξήσει την ένταση των κοσμικών ακτίνων που φτάνουν στη Γη , οδηγώντας σε αύξηση της παραγωγής 10 Be στην ατμόσφαιρα. Μια άλλη πιθανότητα είναι ότι ο πλανήτης πέρασε μέσα από ένα πυκνό διαστρικό σύννεφο , το οποίο αποδυνάμωσε την προστασία της ηλιόσφαιρας, επιτρέποντας μεγαλύτερη έκθεση στις κοσμικές ακτίνες.
Η ανακάλυψη αυτής της ανωμαλίας θα μπορούσε να φέρει επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο οι γεωλόγοι συγχρονίζουν τα θαλάσσια και τα χερσαία αρχεία με την πάροδο του χρόνου . Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν καθολικοί χρονικοί δείκτες για περιόδους που εκτείνονται σε εκατομμύρια χρόνια. Εάν αυτή η συσσώρευση 10 Be βρεθεί σε άλλα μέρη του κόσμου, θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως παγκόσμια αναφορά για τη γεωλογική χρονολόγηση, επιτρέποντας πιο ακριβή συγχρονισμό των γεγονότων του παρελθόντος.
Για να προσδιορίσει την ακριβή προέλευση της ανωμαλίας, η ομάδα HZDR σχεδιάζει να επεκτείνει την έρευνά της και να αναλύσει δείγματα από άλλα μέρη του κόσμου. Εάν το φαινόμενο ανιχνευθεί σε ευρέως διασκορπισμένες περιοχές, η υπόθεση του αστροφυσικού γεγονότος θα ενισχυθεί. Αντίθετα, εάν βρίσκεται μόνο σε συγκεκριμένες περιοχές, η πιο πιθανή εξήγηση θα ήταν οι αλλαγές στα ωκεάνια ρεύματα.
photo: pixabay
