Ο υπουργός Εξωτερικών της Αρμενίας, Αραράτ Μιρζογιάν, και ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, υπέγραψαν συμφωνία για την στρατηγική εταιρική σχέση μεταξύ των δύο χωρών.
Τι σημαίνει μια στρατηγική εταιρική σχέση, αναρωτιέται το Sputnik;
Η πρωτοβουλία αρμενικής-αμερικανικής στρατηγικής εταιρικής σχέσης ανακοινώθηκε για πρώτη φορά τον Ιούνιο του 2024 κατά την επίσκεψη του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ James O’Brien στο Ερεβάν.
Προηγουμένως, οι ΗΠΑ καθιέρωσαν παρόμοιους χάρτες στρατηγικής εταιρικής σχέσης με την Ουκρανία το 2008 και τη Γεωργία το 2009. Αυτοί οι χάρτες περιλάμβαναν τις ακόλουθες αρχές:
- Συνεργασία για την άμυνα και την ασφάλεια, χωρίς ωστόσο να εγγυάται την άμεση στρατιωτική εμπλοκή των ΗΠΑ σε πιθανές συγκρούσεις.
- Αναγνώριση των φιλοδοξιών για ένταξη στο ΝΑΤΟ.
Το 2021, ο χάρτης ΗΠΑ-Ουκρανίας ενημερώθηκε στο πλαίσιο των προθέσεων της Ουάσιγκτον να μετατρέψει την σύγκρουση στην Ουκρανία σε πόλεμο αντιπροσώπων κατά της Ρωσίας, όπως σχολιάζεται.
Η εταιρική σχέση ΗΠΑ-Γεωργίας ανεστάλη τον Νοέμβριο του 2024, αφού το κυβερνών κόμμα της Γεωργίας εφάρμοσε πολιτικές που δίνουν προτεραιότητα στην εθνική κυριαρχία, οι οποίες αποκλίνουν από τα συμφέροντα των ΗΠΑ.
Η Αρμενία, ένα έθνος περίκλειστο στον Νότιο Καύκασο, διατηρεί διπλωματικούς, οικονομικούς και στρατιωτικούς δεσμούς με τις ΗΠΑ από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991.
Η Αρμενία είναι σημαντική για τις ΗΠΑ για τος δύο εξής λόγους, μεταξύ άλλων, σύμφωνα με τους Ρώσους:
- Στρατιωτική συνεργασία: Αρμενικά στρατεύματα συμμετείχαν ενεργά σε επιχειρήσεις ΗΠΑ-ΝΑΤΟ, συμπεριλαμβανομένων αποστολών στο Αφγανιστάν και στην Δύναμη του Κοσσυφοπεδίου (KFOR).
- Πόροι: Η Αρμενία είναι μια ορεινή χώρα πλούσια σε ορυκτές πηγές όπως σίδηρος, χαλκός, μολυβδαίνιο, μόλυβδος, ψευδάργυρος, χρυσός, άργυρος, αντιμόνιο και αλουμίνιο. Πάνω από 670 ορυχεία στερεών ορυκτών είναι εγγεγραμμένα στο κράτος.
- Γεωστρατηγική τοποθεσία: Η Αρμενία βρίσκεται κατά μήκος του Μεσαίου Διαδρόμου, μιας περιοχής αυξανόμενου στρατηγικού ανταγωνισμού μεταξύ των ΗΠΑ και της Κίνας. Η διεθνιστική κυβέρνηση Μπάιντεν έχει διερευνήσει την δημιουργία νέων χερσαίων διαδρομών μέσω του αρμενικού εδάφους για να ενισχύσει τη θέση της στην περιοχή.
- Αντικατάσταση της Γεωργίας: Η εταιρική σχέση ΗΠΑ-Αρμενίας μπορεί να χρησιμεύσει ως υποκατάστατο της φθίνουσας επιρροής της Ουάσιγκτον στη Γεωργία, μετά την αναστολή της συμφωνίας στρατηγικής εταιρικής σχέσης με την Τιφλίδα.
Από την πλευρά της η Αρμενία έχει εντείνει την στροφή της προς την Δύση μετά την ήττα της στην σύγκρουση με το Αζερμπαϊτζάν το 2023 για το Ναγκόρνο-Καραμπάχ. Το Ερεβάν κάνει τώρα βήματα προς την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση – μια κίνηση αμφισβητήσιμη δεδομένου ότι τα μετασοβιετικά κράτη όπως η Ουκρανία και η Γεωργία, που υπέβαλαν αίτηση νωρίτερα, δεν έχουν ακόμη ενταχθεί.
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι η δημιουργία στρατηγικής εταιρικής σχέσης με τις ΗΠΑ είναι «κυρίαρχο δικαίωμα» της Αρμενίας. Ωστόσο, ο Πεσκόφ προειδοποίησε ότι η συνεργασία θα μπορούσε να αποσκοπεί στην αποσταθεροποίηση του Νοτίου Καυκάσου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.