Πλησιάζει η ορκωμοσία του Ντόναλντ Τραμπ, αλλά ο εκλεγμένος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών έχει ήδη αναπτύξει απίστευτα έντονη δραστηριότητα.
Όπως μεταδίδεται, Ντόναλντ Τραμπ θέλει θέσει υπό έλεγχο την Διώρυγα του Παναμά αλλά και την Γροιλανδία.
ΔΙΩΡΥΓΑ ΠΑΝΑΜΑ
Γιατί την θέλει ο Τραμπ;
Το κανάλι είναι μια σημαντική πλωτή οδός που συνδέει τον Ατλαντικό και τον Ειρηνικό ωκεανό, επιτρέποντας στους θαλάσσιους ταξιδιώτες να αποφύγουν επιπλέον 7.000 ναυτικά μίλια (13.000 χιλιόμετρα) γύρω από την άκρη της Νότιας Αμερικής.
Το κανάλι μήκους 82 χλμ διασχίζει τη μέση του Παναμά, μιας χώρας που καταλαμβάνει τη λωρίδα γης μεταξύ της Κεντρικής Αμερικής και της Νότιας Αμερικής.
Το έτος έως τις 30 Σεπτεμβρίου, σχεδόν 10.000 πλοία πέρασαν από το κανάλι, μεταφέροντας 423 εκατομμύρια τόνους, συμπεριλαμβανομένων τροφίμων, ορυκτών και προϊόντων που κατασκευάζονται στο εργοστάσιο. Περισσότερο από το 40% των καταναλωτικών αγαθών που διακινήθηκαν πέρυσι μεταξύ της βορειοανατολικής Ασίας και της ανατολικής ακτής των ΗΠΑ μεταφέρθηκαν μέσω του καναλιού.
Οι ΗΠΑ είναι ο μεγαλύτερος πελάτης του καναλιού, υπεύθυνες για περίπου τα τρία τέταρτα του φορτίου που διακινούνται από αυτό κάθε χρόνο, ενώ η Κίνα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος πελάτης.
Ποιος είναι ο ιδιοκτήτης της Διώρυγας;
Η κυβέρνηση του Παναμά έχει την ιδιοκτησία και τη λειτουργία της διώρυγας μέσω μιας ειδικής υπηρεσίας, της Αρχής της Διώρυγας του Παναμά, για 25 χρόνια.
Οι ΗΠΑ λειτούργησαν το κανάλι κατά τον 20ο αιώνα , παίρνοντας τον έλεγχο της ζώνης του καναλιού και ξεκίνησαν την κατασκευή το 1904 αφού βοήθησαν τον Παναμά να κερδίσει την ανεξαρτησία του από την Κολομβία. Το κανάλι άνοιξε το 1914, φέρνοντας επανάσταση στην παγκόσμια ναυτιλία και επιτρέποντας σε χιλιάδες φορτηγά και αμερικανικά θωρηκτά να διέρχονται κάθε χρόνο.
Ο έλεγχος του καναλιού από τις ΗΠΑ και ο αποκλεισμός των Παναμάς δημιούργησαν εντάσεις μεταξύ ντόπιων και επισκεπτών των ΗΠΑ, ωθώντας τις αρχές να υψώσουν ένα τείχος μεταξύ της πόλης του Παναμά και της ζώνης του καναλιού την δεκαετία του 1950.
Στις 9 Ιανουαρίου 1964, ξέσπασε μεγάλη διαμαρτυρία και 28 άνθρωποι σκοτώθηκαν στην καταστολή που ακολούθησε από τις αρχές, προκαλώντας διεθνή οργή και ενθαρρύνοντας τους στρατηγούς των ΗΠΑ να εγκαταλείψουν το κανάλι. Το 1977, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζίμι Κάρτερ, και ο ηγέτης του Παναμά Ομάρ Τορίγιος υπέγραψαν δύο συνθήκες για να καταργήσουν σταδιακά τον έλεγχο των ΗΠΑ στο κανάλι.
Μετά από μια περίοδο κοινής διοίκησης, που αμαυρώθηκε από μια εισβολή των ΗΠΑ το 1989 για την ανατροπή του στρατιωτικού ηγέτη Manuel Noriega, ο Παναμάς πήρε τον πλήρη έλεγχο του καναλιού το 1999.
Τι σκοπό έχει ο Τραμπ;
Ο Τραμπ ζήτησε από τον Παναμά να επιστρέψει το κανάλι στις ΗΠΑ, εκτός εάν διαχειρίζεται την πλωτή οδό με τρόπο που θεωρεί αποδεκτό.
Ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ διαφώνησε με αυτό που περιέγραψε ως «υπερβολικά» τέλη που χρεώθηκαν η κυβέρνηση, το ναυτικό και οι επιχειρήσεις των ΗΠΑ για τη χρήση του περάσματος.
Στην περιοχή, όμως έχει λόγο και η Κίνα
Μεταξύ άλλων, Κινέζοι επενδυτές έχτισαν την τέταρτη γέφυρα στο κανάλι για ενάμισι δισεκατομμύριο δολάρια, έδωσαν χρήματα στον σημερινό πρόεδρο για την κατασκευή του αθλητικού κέντρου Amador Convention Center και ξόδεψαν άλλα 900 εκατομμύρια σε έναν ολοκαίνουργιο σταθμό ηλεκτροπαραγωγής φυσικού αερίου. Η Κίνα ξόδεψε άλλα δύο δισεκατομμύρια για να προμηθεύσει τον Παναμά με φάρμακα και διάφορο ιατρικό εξοπλισμό, χτίζοντας και ένα εντυπωσιακό κτίριο κινεζικής πρεσβείας.
ΓΡΟΙΛΑΝΔΙΑ
Η Γροιλανδία «δεν είναι προς πώληση», δήλωσε ο πρωθυπουργός της, απαντώντας σε μια νύξη του Ντόναλντ Τραμπ περί της ιδιοκτησίας και του ελέγχου αυτού του τεράστιου νησιού της Αρκτικής – ημιαυτόνομου τμήματος του Βασιλείου της Δανίας τα τελευταία 600 χρόνια – ήδη στο στόχαστρο “αγοράς” του Ρεπουμπλικάνου εκλεγμένου προέδρου κατά την πρώτη του θητεία στον Λευκό Οίκο.
«Για λόγους εθνικής ασφάλειας και ελευθερίας σε όλο τον κόσμο, οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής πιστεύουν ότι η ιδιοκτησία και ο έλεγχος της Γροιλανδίας είναι απόλυτη αναγκαιότητα», έγραψε χθες ο Ρεπουμπλικανός δισεκατομμυριούχος στο Truth Social (μέσο κοινωνικής δικτύωσης ιδιοκτησίας του), χωρίς να διευκρινίσει τι εννοούσε.
Αυτή η δήλωσή του θυμίζει την πρόθεσή του την οποία είχε δηλώσει ανοιχτά το 2019, κατά την πρώτη του προεδρική θητεία, ότι είχε εξετάσει το ενδεχόμενο οι ΗΠΑ να αγοράσουν τη Γροιλανδία, κάνοντας λόγο για μια πιθανή «μεγάλη συναλλαγή ακινήτων» που θα ήταν «στρατηγικά ενδιαφέρουσα».
Η υπόθεση τότε είχε προκαλέσει διπλωματική κρίση με τηΝ Δανία, κράτος μέλος του ΝΑΤΟ στην οποία ανήκει αυτή η παγωμένη περιοχή που έχει μέγεθος τέσσερις φορές μεγαλύτερο από αυτό της Γαλλίας.
Στις δηλώσεις Τραμπ το 2019 η – τότε και σήμερα – πρωθυπουργός της Δανίας Μέτε Φρεντέρικσεν χαρακτήρισε την πρόταση Τραμπ «παράλογη». Αντιδρώντας ο Ρεπουμπλικάνος τότε πρόεδρος επέκρινε την απόρριψή της και ακύρωσε μια επίσημη επίσκεψη στην Κοπεγχάγη.
«Η Γροιλανδία είναι δική μας», απάντησε σήμερα ο πρωθυπουργός της Γροιλανδίας Μούτε Έγκεντε, την επομένη της ανάρτησης Τραμπ.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Δανίας και το γραφείο της Φρεντέρικσεν δεν ήταν άμεσα διαθέσιμα για να σχολιάσουν τις δηλώσεις Τραμπ.
Αυτόνομη από το 1979, η Γροιλανδία, με πληθυσμό 56.000 κατοίκους, έχει τεράστια έκταση σχεδόν 2,2 εκατομμυρίων τετραγωνικών χιλιομέτρων, έχει την σημαία της, την γλώσσα της, τον πολιτισμό της, τους θεσμούς της και πρωθυπουργό.
Οι φυσικοί της πόροι διεγείρουν τις επιθυμίες των Ηνωμένων Πολιτειών, της Κίνας και της Ρωσίας ιδιαίτερα.
Ο Τραμπ δείχνει να θέλει να μεταφέρει την σύγκρουση από τα «μέτωπα» της Ουκρανίας, της Μέσης Ανατολής κτλ. στα σύνορα των ΗΠΑ, προκειμένου να ενδυναμώσει ξανά την γεωοικονομική θέση της χώρας του στην αμερικανική ήπειρο. Θα τα καταφέρει;
