Η Ρωσία ξεκίνησε την επιδρομή της στα νερά του παγωμένου βορρά υπό τον Τσάρο Πέτρο τον Μέγα, ιδρύοντας την πρώτη της ναυτική βάση στο Αρχάγγελσκ το 1733. Η σύγχρονη μορφή του στόλου δημιουργήθηκε την 1η Ιουνίου 1933 ως Βόρειος Στρατιωτικός Στόλος, ενώ επίσημα απέκτησε το καθεστώς του στόλου το 1937 .
Στα σχεδόν 300 χρόνια ύπαρξής του, ο Βόρειος Στόλος έχει διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην άμυνα της Ρωσίας, συμμετέχοντας σε εχθροπραξίες κατά την διάρκεια του Πρώτου και Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στέκοντας απέναντι στις αμερικανικές αρμάδες κατά την διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου και σήμερα κάνει το ίδιο για δεύτερη φορά εν μέσω της συνεχιζόμενης σύγκρουσης αντιπροσώπων στην Ουκρανία.
Ο Βόρειος Στόλος μοιράζεται το τρόπαιο του πιο ισχυρού ρωσικού ναυτικού σχηματισμού με τον Στόλο του Ειρηνικού. Και οι δύο επιφορτίζονται όχι μόνο με την συμβατική άμυνα στα ύδατα που τους έχει ανατεθεί να φρουρούν, αλλά και με την παροχή εγγυημένης αποτροπής ενάντια σε μια εχθρική πυρηνική επίθεση, με τους στόλους των πυρηνικών υποβρυχίων τους να είναι σχεδόν αδύνατο να εντοπιστούν και να εξαλειφθούν πριν εκτοξεύσουν το φορτίο τους!
Ο στόλος έχει στην διάθεσή του πάνω από 70 πολεμικά πλοία και υποβρύχια επιφανείας , συμπεριλαμβανομένου του μοναδικού αεροπλανοφόρου της Ρωσίας – το Admiral Kuznetsov, καταδρομικά πυραύλων, αντιτορπιλικά, φρεγάτες, ναρκαλιευτικά, πλοία προσγείωσης μεγάλα και μικρά, περιπολικά, υποβρύχια στρατηγικών πυραύλων και πυραύλων κρουζ- οπλισμένα υποβρύχια, πυρηνικά και πετρελαιοκίνητα. Επιπλέον, ο στόλος διαθέτει περισσότερα από δώδεκα πλοία υποστήριξης, από δεξαμενόπλοια και πλωτές βάσεις επισκευής μέχρι έρευνας και διάσωσης, νοσοκομειακά πλοία και σκάφη αναγνώρισης, καθώς και το παγοθραυστικό βαρέως τύπου Ilya Muromets 6.000 τόνων.
Σύμφωνα με την αυξημένη προσοχή που δόθηκε στην Αρκτική από το ρωσικό κράτος τις τελευταίες δύο δεκαετίες εν μέσω της δημιουργίας της Βόρειας Θαλάσσιας Διαδρομής, ο Βόρειος Στόλος έχει ως προτεραιότητα την υιοθέτηση πολλών από τα νεότερα πολεμικά πλοία και υποβρύχια επιφανείας της Ρωσίας.
Στα τέλη Δεκεμβρίου 2023, η φρεγάτα Admiral Golovko κλάσης 5.400 τόνων Admiral Gorshkov εντάχθηκε στον Βόρειο Στόλο, γεμάτη με κάθετες κυψέλες εκτόξευσης που μπορούν να εκτοξεύσουν αντιπλοϊκούς πυραύλους κρουζ Oniks, Zircon και Kalibr, αντιαεροπορικές άμυνες Redut, Palash close-in οπλικά συστήματα και σωλήνες 330 mm για την νέα τορπίλη Paket-E/NK της Ρωσίας.
Το 2022, το Belgorod – ένα νέο ειδικό μητρικό πλοίο που προέρχεται από την σειρά πλοίων πυραύλων κρουζ Project 949A Antey, προστέθηκε στον Βόρειο Στόλο με 4-6 πυρηνικά drones απεριόριστης εμβέλειας που προκαλούν τσουνάμι Poseidon .
Αργότερα αυτό το έτος, το στρατηγικό υποβρύχιο πυραύλων κατηγορίας Borei-A Knyaz Pozharskiy αναμένεται να ενταχθεί στον Βόρειο Στόλο, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό αυτών των σκαφών εκτόξευσης πυραύλων Bulava σε τρία!
Ο Βόρειος Στόλος είναι «επιχειρησιακός-στρατηγικός» στόλος, λέει ο απόστρατος πλοίαρχος του ρωσικού Πολεμικού Ναυτικού, Βασίλι Νταντίκιν , σχολιάζοντας τα πολλά καθήκοντα που έχουν ανατεθεί στον σχηματισμό ναυτικών μαχών.
«Είναι υπεύθυνος για την ασφάλεια ολόκληρης της Αρκτικής μας – από την χερσόνησο Κόλα μέχρι το Βερίγγειο Στενό, όπου αναλαμβάνει ο Στόλος του Ειρηνικού. Αυτή είναι μια πολύ μεγάλη έκταση ακτών», είπε στο Sputnik ο Dandykin, ο οποίος υπηρετούσε ο ίδιος στον Βόρειο Στόλο κατά τις σοβιετικές μέρες.
(…)
Όπως καμία άλλη φορά στην σύγχρονη ιστορία της Ρωσίας, χρειαζόμαστε έναν ισχυρό βόρειο στόλο ικανό να ξεπεράσει τις μηχανορραφίες των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στην Αρκτική, λέει ο Dandykin.
«Η κατάσταση στην Αρκτική είναι τεταμένη σήμερα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θεωρούν την Βόρεια Θάλασσα και τους ρωσικούς τομείς της Αρκτικής ως «διεθνή ύδατα» – με άλλα λόγια, αμερικανικά. Με την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, η κατάσταση έχει γίνει ακόμη χειρότερη. Επομένως, οι ναύτες του Βόρειου Στόλου έχουν πολλή δουλειά να κάνουν», τόνισε ο παρατηρητής.
