Αυτό το εύρημα, που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Chemical Society , ρίχνει νέο φως στις τεχνικές μουμιοποίησης που χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι Αιγύπτιοι και παρέχει πολύτιμες γνώσεις για την εξέλιξη των υλικών που χρησιμοποιούνται στη διαδικασία ταρίχευσης.
Αυτή η μελέτη σηματοδοτεί την πρώτη φορά που τα αρώματα των μουμιοποιημένων σωμάτων αναλύονται συστηματικά , συνδυάζοντας οργανικές και αισθητηριακές τεχνικές. Μια ομάδα ερευνητών χρησιμοποίησε έναν συνδυασμό μιας «ηλεκτρονικής μύτης», βασισμένης σε χημική ανάλυση, και μιας ομάδας ειδικών στην ανθρώπινη οσφρητική αντίληψη για να εξετάσει εννέα μούμιες από την αρχαία Αίγυπτο.
Οι μυρωδιές που εκπέμπουν αυτά τα αρχαιολογικά κατάλοιπα όχι μόνο επέτρεψαν στους ερευνητές να κατανοήσουν καλύτερα τα συστατικά που χρησιμοποιούνται στη μουμιοποίηση αλλά και πώς εξελίχθηκαν οι πρακτικές με την πάροδο του χρόνου και πώς τα μουσεία διατήρησαν αυτά τα λείψανα στο πέρασμα των αιώνων.
Ο καθηγητής Matija Strlič, επικεφαλής ερευνητής της μελέτης, τόνισε τη σημασία της ανακάλυψης: Το άρωμα των μουμιοποιημένων σωμάτων αποτελεί αντικείμενο ενδιαφέροντος εδώ και χρόνια, τόσο μεταξύ των ειδικών όσο και του ευρύτερου κοινού, αλλά μέχρι τώρα, καμία επιστημονική μελέτη δεν είχε συνδυάσει χημική ανάλυση και αισθητηριακή αντίληψη.
Στον αιγυπτιακό πολιτισμό, οι μυρωδιές έπαιξαν θεμελιώδη ρόλο στις θρησκευτικές και ταφικές πρακτικές. Τα ευχάριστα αρώματα συνδέονταν με τη θεότητα και την αγνότητα, ενώ οι δυσάρεστες μυρωδιές θεωρούνταν σημάδια διαφθοράς και φθοράς. Κατά τη διάρκεια της μουμιοποίησης, οι Αιγύπτιοι ταριχευτές χρησιμοποιούσαν διάφορες ουσίες για τη διατήρηση των σωμάτων , πολλές από αυτές πλούσιες σε αρώματα, όπως ρητίνες πεύκου, κέδρου και αρκεύθου, καθώς και μύρο και θυμίαμα.
Η Cecilia Bembibre, τόνισε δύο βασικές πτυχές της έρευνας. “Πρώτον, οι οσμές αποκάλυψαν νέες πληροφορίες σχετικά με τα υλικά που χρησιμοποιούνται στη μουμιοποίηση, αποδεικνύοντας ότι η αισθητηριακή μελέτη μπορεί να είναι ένα βασικό εργαλείο για την κατανόηση του παρελθόντος. Δεύτερον, συνεργαστήκαμε στενά με τους Αιγύπτιους συναδέλφους μας για να διασφαλίσουμε ότι η πολιτιστική αντίληψη και η ηθική ήταν θεμελιώδεις στην προσέγγισή μας στη μελέτη των μουμιοποιημένων σωμάτων” , εξήγησε.
Για να πραγματοποιήσουν την έρευνα, οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν αέρια χρωματογραφία σε συνδυασμό με φασματομετρία μάζας, μια προηγμένη τεχνική που επιτρέπει την αναγνώριση και τον ποσοτικό προσδιορισμό των χημικών μορίων που αιωρούνται στον αέρα. Αυτές οι τεχνικές συμπληρώθηκαν από αισθητηριακή ανάλυση που πραγματοποιήθηκε από μια ομάδα εκπαιδευμένων ειδικών που αξιολόγησαν την ποιότητα, την ένταση και την ευχαρίστηση των αρωμάτων.
Χάρη στον συνδυασμό αυτών των μεθόδων, οι ερευνητές μπόρεσαν να προσδιορίσουν εάν οι ενώσεις οσμής προέρχονται από τα ίδια τα αρχαιολογικά κατάλοιπα, από προϊόντα διατήρησης που εφαρμόζονται σε μουσεία ή από περιβαλλοντικούς παράγοντες όπως η παρουσία μούχλας ή βακτηρίων.
Ο καθηγητής Ali Abdelhalim, διευθυντής του Αιγυπτιακού Μουσείου στο Κάιρο και συγγραφέας της μελέτης, εξήγησε ότι η μουμιοποίηση ήταν μια βασική ταφική πρακτική για τους Αιγύπτιους, με στόχο τη διατήρηση του σώματος και της ψυχής στη μετά θάνατον ζωή μέσω λεπτομερών τελετουργιών ταρίχευσης με λάδια, κεριά και ρητίνες. Η κατανόηση των διαφορετικών όρων και υλικών που χρησιμοποιούνται παρέχει πολύτιμες πληροφορίες σχετικά με τη χρονική περίοδο, την περιοχή και την κοινωνική θέση του μουμιοποιημένου ατόμου .
Πέρα από τον ακαδημαϊκό αντίκτυπό της, αυτή η μελέτη ανοίγει νέες δυνατότητες για τη συντήρηση και την έκθεση μουμιοποιημένων υπολειμμάτων σε μουσεία σε όλο τον κόσμο. Η έρευνα (ΦΩΤΟ) έδειξε ότι η ανάλυση οσμών μπορεί να είναι μια μη επεμβατική και μη καταστροφική τεχνική για τη μελέτη αρχαίων καταλοίπων, συμβάλλοντας έτσι στη διατήρηση της ιστορικής κληρονομιάς.
photo: pixabay
