Επιστήμονες στην Κίνα μεταμόσχευσαν ένα τροποποιημένο συκώτι χοίρου σε έναν εγκεφαλικά νεκρό άνθρωπο – το πιο πρόσφατο βήμα προς τη χρήση οργάνων χοίρου για τη βοήθεια ασθενών με ηπατική ανεπάρκεια.

Σε μία από τις πρώτες δοκιμές του είδους της, χειρουργοί από το νοσοκομείο Ξιγινγκ του Τέταρτου Στρατιωτικού Ιατρικού Πανεπιστημίου στο Ξιαν προσάρμοσαν ένα γενετικά τροποποιημένο συκώτι χοίρου σε έναν εγκεφαλικά νεκρό ασθενή τον Μάρτιο του 2024, δύο μήνες μετά από ένα σχετικό πείραμα στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Είναι το τελευταίο σε ένα κύμα ερευνών για την μεταμόσχευση που αφορά την μεταφορά οργάνων από ένα είδος σε άλλο.

Αρκετοί νεφροί και καρδιές χοίρων έχουν μεταμοσχευθεί σε ζωντανούς ασθενείς από το 2022, με ορισμένους ανθρώπους να επιβιώνουν για εβδομάδες μετά.

Οι επιστήμονες ελπίζουν ότι η πρακτική αυτή θα μπορούσε τελικά να βοηθήσει στην κάλυψη της ζήτησης για όργανα μεταξύ των χιλιάδων ανθρώπων που πεθαίνουν κάθε χρόνο περιμένοντας έναν δότη.

Το συκώτι χοίρου δεν έδειξε σημάδια απόρριψης
Η κινεζική μεταμόσχευση σε εγκεφαλικά νεκρό ασθενή αναφέρθηκε για πρώτη φορά πέρυσι. Όμως η νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, ρίχνει φως στο πώς ακριβώς λειτούργησε – και πώς θα μπορούσαν να εξελιχθούν οι επόμενες προσπάθειες χρήσης οργάνων χοίρου για ανθρώπινους ασθενείς.

“Είναι η πρώτη φορά που προσπαθήσαμε να ξεδιαλύνουμε αν το συκώτι του χοίρου θα μπορούσε να λειτουργήσει καλά στο ανθρώπινο σώμα”, δήλωσε στους δημοσιογράφους ο δρ Λιν Γουάνγκ, ένας από τους επικεφαλής συγγραφείς της μελέτης και χειρουργός στο νοσοκομείο Ξιγινγκ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι χειρουργοί δεν αφαίρεσαν το συκώτι του ίδιου του εγκεφαλικά νεκρού ασθενούς. Εισήγαγαν το τροποποιημένο συκώτι χοίρου στον ασθενή, με περιορισμένη διατάραξη του αρχικού ήπατος.

Έξι από τα γονίδια του χοίρου είχαν τροποποιηθεί για να αυξηθούν οι πιθανότητες να πετύχει η μεταμόσχευση, για παράδειγμα προσθέτοντας τροποποιημένα ανθρώπινα γονίδια και αφαιρώντας γονίδια χοίρου που διευκολύνουν την απόρριψη του οργάνου.

Επί 10 ημέρες, το συκώτι του χοίρου διατήρησε σταθερή τη ροή του αίματος και δεν εμφάνισε σημάδια απόρριψης.

Το πιο συναρπαστικό για τους ερευνητές είναι ότι παρήγαγε επίσης χολή, η οποία βοηθά στην πέψη, και αλβουμίνη, μια πρωτεΐνη που απελευθερώνεται στην κυκλοφορία του αίματος για να βοηθήσει στη ρύθμιση των υγρών.

Ωστόσο, το συκώτι του χοίρου δεν παρήγαγε την ίδια ποσότητα χολής και λευκωματίνης με το ανθρώπινο συκώτι και οι συγγραφείς της μελέτης δήλωσαν ότι είναι “απίθανο” να είναι αρκετό για να υποστηρίξει το ανθρώπινο σώμα για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Δεν γνωρίζουν επίσης πόσο καιρό θα μπορούσε να λειτουργήσει το συκώτι του χοίρου, επειδή τερμάτισαν το πείραμα μετά από 10 ημέρες κατόπιν αιτήματος της οικογένειας του ασθενούς.

Οι δυνατότητες των οργάνων χοίρου στους ανθρώπους
Ακόμα κι έτσι, τα ευρήματα χρησιμεύουν ως η πρώτη ένδειξη ότι το χοιρινό συκώτι μπορεί να είναι μια βιώσιμη προσωρινή επιλογή για άτομα με σοβαρή ηπατική ανεπάρκεια που περιμένουν μόνιμο μόσχευμα.

Σε αυτό το σενάριο, “το αρχικό συκώτι θα μπορούσε ακόμη να λειτουργήσει μερικώς και το συκώτι χοίρου θα μπορούσε να του δώσει ένα μεγάλο συμπλήρωμα ή πρόσθετη υποστήριξη”, δήλωσε ο Γουανγκ.

Αυτό θα ήταν μια σημαντική εξέλιξη για τους ασθενείς με ηπατική ανεπάρκεια που χρειάζονται μεταμόσχευση.

Τα αποτελέσματα του πειράματος δεν θα πρέπει να γενικευτούν μέχρι να γίνουν μεγαλύτερες μελέτες με περισσότερους ανθρώπους. Οι δοκιμές με εν ζωή ασθενείς είναι ακόμη μακριά.

“Αν και πρόκειται για μια πρωτοποριακή πρόοδο, θα χρειαστούν μελέτες με μεγαλύτερο δείγμα και σε ζώντες λήπτες για να επιβεβαιωθεί η ασφάλεια, η αποτελεσματικότητα και η αναπαραγωγιμότητα της διαδικασίας”, πρόσθεσε ο Βέγκα.

Η μελέτη έχει και κάποιους άλλους περιορισμούς, κυρίως ότι το αρχικό συκώτι του ασθενούς δεν είχε αφαιρεθεί, γεγονός που θα μπορούσε να καταστήσει δύσκολο να προσδιοριστεί πόσο καλά θα λειτουργούσε το συκώτι του χοίρου από μόνο του.

Οι ερευνητές δεν μελέτησαν επίσης αν το συκώτι του χοίρου θα μπορούσε να αναλάβει πιο περίπλοκες λειτουργίες, όπως ο μεταβολισμός των φαρμάκων και η αποτοξίνωση επιβλαβών ουσιών.

Πρόσθετα πειράματα με τη χρήση συκωτιού χοίρου βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Τους τελευταίους μήνες, η ομάδα του Γουανγκ αφαίρεσε το συκώτι ενός άλλου εγκεφαλικά νεκρού ασθενούς και το αντικατέστησε με ένα τροποποιημένο συκώτι χοίρου.

Είπε ότι οι ερευνητές σχεδιάζουν να δημοσιεύσουν τα αποτελέσματά τους σύντομα.

photo: pixabay