«Η Ελλάδα για τη διεκδίκηση της ηγεσίας στον παγκόσμιο οργανισμό τουρισμού, διαθέτει κάποια πολύ ισχυρά ατού. Την ισχύ του πρωταγωνιστή στην τουριστική αγορά της νοτιοανατολικής Ευρώπης-Μεσογείου, την αποδεδειγμένη ικανότητα διαχείρισης των πλέον δύσκολων καταστάσεων, τη στροφή προς τη βιωσιμότητα, τη γεωστρατηγική θέση στο άκρο της Ευρώπης που προσφέρει σφαιρική άποψη για όλα τα ζητήματα του ευρύτερου τουριστικού γίγνεσθαι και το DNA της καινοτομίας, παντρεύοντας την παραδοσιακή ελληνική φιλοξενία με μεθόδους και ψηφιακά εργαλεία αιχμής» – «Με πολλή και σκληρή δουλειά, αλλά και με εφευρετικότητα, βρήκαμε τον τρόπο, όλοι μαζί, κράτος και ιδιωτικός τομέας, να ανοίξουμε τον τουρισμό μας με απόλυτη ασφάλεια, παρά τους ασφυκτικούς περιορισμούς και τη γενικευμένη φοβία. Η πρωτοπορία της Ελλάδας, η τόλμη αλλά και η φροντίδα για τη δημόσια υγεία, θεωρήθηκε παγκόσμιο υπόδειγμα», υπογραμμίζοντας ότι στην περίοδο της πανδημίας η Ελλάδα απέδειξε ότι μπορεί να ανταπεξέλθει με επιτυχία ακόμη και στη χειρότερη κρίση που γνώρισε ποτέ ο τουρισμός.

 Ακολουθεί η συνέντευξη του βουλευτή της ΝΔ και υποψήφιου για την θέση του γενικού γραμματέα του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (ΠΟΤ) Χάρη Θεοχάρη στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τη δημοσιογράφο Φωτεινή Γιαννούλη:

Ερ.: Ποια είναι η δική σας ατζέντα αν εκλεγείτε Γενικός Γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού (ΠΟΤ);

 Απ.: Προτιμώ να μιλώ για όραμα και για πρόγραμμα, όχι για «ατζέντα». Διότι, όπως το βλέπω εγώ, αλλά και ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης που μου έκανε την εξαιρετική τιμή να με προτείνει ως υποψήφιο, μόνο με τολμηρούς, ριζοσπαστικούς και οραματικούς στόχους έχει πραγματικό νόημα η ύπαρξη διεθνών οργανισμών όπως ο ΠΟΤ. Επίσης, σε ό,τι με αφορά, δε θα έπαιρνα την απόφαση να διεκδικήσω τη θέση του γενικού γραμματέα του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού -μια απόφαση δύσκολη- εάν το κίνητρο δεν ήταν να κάνω τη διαφορά στο τι θέλει και τι οφείλει να κάνει στο άμεσο μέλλον ο ΠΟΤ, προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της εποχής μας. Πάντως, για να δώσω σε αδρές γραμμές το στίγμα της δικής μου στρατηγικής για τον ΠΟΤ όπως τον οραματίζομαι, θα διέκρινα πέντε βασικούς άξονες δράσης:

      1. Προώθηση της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Πιστεύω πως ο ΠΟΤ πρέπει να αναλάβει ηγετικό ρόλο σε μια συστηματική προσπάθεια καθιέρωσης βιώσιμων πολιτικών στο διεθνή τουριστικό κλάδο, και πιο συγκεκριμένα στο οικονομικό, κοινωνικό και περιβαλλοντικό πεδίο.

      2. Ίδρυση Κέντρων Αριστείας, εξειδικευμένων και προσαρμοσμένων στις ιδιαίτερες ανάγκες και τις προκλήσεις που χαρακτηρίζουν κάθε περιοχή του πλανήτη με τουριστικό ενδιαφέρον.

      3. Καινοτομία και Ψηφιακή Μεταρρύθμιση, με την έμπρακτη και μεθοδική ενθάρρυνση των κρατών-μελών να υιοθετήσουν τη χρήση σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων (Τεχνητή Νοημοσύνη, Big Data κ.λπ) για την καλύτερη δυνατή κατανόηση των αναγκών των ταξιδιωτών, αλλά και τη βιώσιμη ανάπτυξη.

      4. Ενίσχυση της διαφάνειας και της χρηστής διακυβέρνησης. Ηθικός κώδικας και δεοντολογία, αρχής γενομένης από την υποχρέωση λογοδοσίας του ίδιου του ΠΟΤ. Θεωρώ κρίσιμο ζήτημα την καθιέρωση ορίων στις θητείες της ανώτατης διοίκησης του Οργανισμού. Το ίδιο ισχύει επίσης για την αναδιάρθρωση της οικονομικής διαχείρισης του ΠΟΤ.

      5. Εκπαίδευση και κατάρτιση ανθρώπινου δυναμικού. Ο ΠΟΤ πρέπει να πρωτοστατεί στη δημιουργία ικανών και πλήρως καταρτισμένων στελεχών για τον τουριστικό κλάδο του αύριο. Είμαι φανατικά υπέρ της διεύρυνσης των προγραμμάτων εκπαίδευσης σε συνεργασία με πανεπιστήμια και φορείς τουριστικής εκπαίδευσης σε όλο τον κόσμο. Η σωστή εκπαίδευση των ανθρώπων που επιλέγουν να σταδιοδρομήσουν στον τουρισμό, είναι το σημείο-κλειδί για την ανάπτυξη και την πρόοδο του κλάδου.

  Ερ.: Τι σημαίνει για την Ελλάδα μια τέτοια θέση;

 Απ.: Κατ’ αρχάς, θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι ο ΠΟΤ δεν είναι ένας οργανισμός που υπάρχει μόνο για λόγους εθιμοτυπίας. Αντιθέτως, ο ΠΟΤ είναι -και μπορεί να γίνει ακόμη περισσότερο- ένας φορέας με μεγάλες δυνατότητες ουσιαστικής παρέμβασης στην παγκόσμια τουριστική βιομηχανία. Με αυτό ως δεδομένο, εάν εκλεγώ γενικός γραμματέας του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, η Ελλάδα θα αποκτήσει μια σειρά από πλεονεκτήματα. Όπως η ενίσχυση της διεθνούς εικόνας της χώρας μας, ως πρωταγωνίστριας στο παγκόσμιο τουριστικό γίγνεσθαι. Ο ελληνικός τουρισμός θα κερδίσει πόντους σε αναγνωρισιμότητα και κύρος, κάτι που μεταφράζεται πρακτικά σε αυξημένη δυνατότητα προσέλκυσης τουριστικών επενδύσεων, ενώ η Ελλάδα θα έχει -πάντα στα πλαίσια της δεοντολογίας και της ισότητας με τα υπόλοιπα μέλη του ΠΟΤ- πιο άνετη πρόσβαση σε διεθνείς πόρους και τεχνογνωσία, οπότε οι στρατηγικές συμμαχίες με άλλες χώρες θα είναι πιο εύκολες. Επιπλέον, με έναν Έλληνα επικεφαλής του ΠΟΤ, η πατρίδα μας θα μετέχει πιο ενεργά στις διεργασίες διαμόρφωσης της διεθνούς τουριστικής πολιτικής. Γενικώς, είμαι πεπεισμένος πως μόνο όφελος της Ελλάδας και του τουρισμού στη χώρα μας θα προκύψει, ακόμη και απλώς από το ότι διεκδικούμε την ανώτατη διοικητική θέση στον ΠΟΤ.

      Ερ.: Πώς μπορεί ένας παγκόσμιος οργανισμός να έχει συγκεκριμένες προτάσεις εκπροσωπώντας διαφορετικές χώρες, διαφορετικής οικονομικής θέσης και επιπέδου ανάπτυξης;

 Απ.: Εξ ορισμού, η αποστολή ενός διεθνούς οργανισμού είναι να προωθεί τα συμφέροντα ολόκληρου του κλάδου, χωρίς διακρίσεις και μεροληψίες, με μια υπερεθνική και δίκαιη οπτική. Ασφαλώς, η πρόκληση για τον ΠΟΤ είναι πολύ μεγάλη και η εξίσωση είναι εξαιρετικά δύσκολη, εφόσον κάθε απόφαση του Οργανισμού πρέπει να είναι ταυτοχρόνως οριζόντια αλλά και εξατομικευμένη. Ποτέ δεν μπορούν να είναι όλοι ικανοποιημένοι, όμως είμαι αισιόδοξος, ότι με τη σωστή διαχείριση και μια ψύχραιμη, ρεαλιστική αντίληψη διοίκησης, ο ΠΟΤ μπορεί να κάνει τη διαφορά -και με θεαματικό τρόπο ενδεχομένως. Ακριβώς επειδή οι στόχοι που προτάσσω εγώ, ως υποψήφιος γ.γ., αφορούν σε οικουμενικές, παγκόσμιες προτεραιότητες. Ποια χώρα δεν επιθυμεί την υιοθέτηση αρχών βιώσιμης ανάπτυξης στον εθνικό τουρισμό της και, μάλιστα, κατά τρόπον ώστε να παράγεται μεγαλύτερη υπεραξία και να πολλαπλασιάζονται οι θέσεις εργασίας στον κλάδο; Ποια χώρα θα είναι αντίθετη στη διατήρηση και την προώθηση της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς; Δυσκολεύομαι να φανταστώ ποιος εθνικός οργανισμός τουρισμού θα απορρίψει ένα καλά μελετημένο και ορθολογικό σχέδιο δράσης -όπως αυτό που ήδη ετοιμάζω μαζί με μια ομάδα ειδικών συνεργατών- για θέματα όπως η διαφοροποίηση του εθνικού τουριστικού προϊόντος για κάθε χώρα, η προσβασιμότητα και η συμπερίληψη κ.λπ. Και, όπως ανέφερα προηγουμένως, τα Κέντρα Αριστείας (Centers of Excellence) που εισηγούμαι, θα εστιάζουν σε διαφορετικούς παράγοντες ανά ήπειρο ή περιοχή του κόσμου.

      Ερ.: Ποια είναι τα δυνατά μας χαρτιά ως Ελλάδα στην διεκδίκηση αυτής της θέσης;

 Απ.: Πέρα από το αυτονόητο, ότι δηλαδή η πατρίδα μας συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων τουριστικών προορισμών στον πλανήτη, με εκατομμύρια ανθρώπους να έχουν ως όνειρο ζωής να ταξιδέψουν στην Ελλάδα, θα ήθελα να εστιάσω στο εξής: Στην περίοδο της πανδημίας COVID-19, εμείς οι Έλληνες αποδείξαμε ότι μπορούμε να αντεπεξέλθουμε με επιτυχία ακόμη και στη χειρότερη κρίση που γνώρισε ποτέ ο τουρισμός. Με πολλή και σκληρή δουλειά, αλλά και με εφευρετικότητα, βρήκαμε τον τρόπο, όλοι μαζί, κράτος και ιδιωτικός τομέας, να ανοίξουμε τον τουρισμό μας με απόλυτη ασφάλεια, παρά τους ασφυκτικούς περιορισμούς και τη γενικευμένη φοβία. Η πρωτοπορία της Ελλάδας, η τόλμη αλλά και η φροντίδα για τη δημόσια υγεία, θεωρήθηκε παγκόσμιο υπόδειγμα. Η προσπάθειά μας απέφερε επαίνους και σημαντικά βραβεία. Ενώ μαινόταν η «τέλεια καταιγίδα» διεθνώς, είχα την τιμή να υπηρετώ ως υπουργός Τουρισμού, οπότε γνωρίζω από πρώτο χέρι τι ακριβώς χρειάστηκε να γίνει προκειμένου η Ελλάδα να βγει ωφελημένη από εκείνη την, άνευ προηγουμένου κρίση. Αυτό δημιούργησε ένα κεφάλαιο τεχνογνωσίας -και αυτογνωσίας σε όλους μας, θα έλεγα- το οποίο είναι πολύτιμο και μπορεί να αξιοποιηθεί από τον ΠΟΤ. Συνεπώς, για τη διεκδίκηση της ηγεσίας στον ΠΟΤ, η Ελλάδα διαθέτει κάποια πολύ ισχυρά ατού: 1. Την ισχύ του πρωταγωνιστή στην τουριστική αγορά της νοτιοανατολικής Ευρώπης-Μεσογείου, 2. την αποδεδειγμένη ικανότητα διαχείρισης των πλέον δύσκολων καταστάσεων, 3. τη στροφή προς τη βιωσιμότητα, 4. τη γεωστρατηγική θέση στο άκρο της Ευρώπης που προσφέρει σφαιρική άποψη για όλα τα ζητήματα του ευρύτερου τουριστικού γίγνεσθαι, 5. το DNA της καινοτομίας, παντρεύοντας την παραδοσιακή ελληνική φιλοξενία με μεθόδους και ψηφιακά εργαλεία αιχμής. 

  Ερ.: Πώς βλέπετε το μέλλον του τουρισμού σε μια Ευρώπη που απειλείται από πολέμους και οικονομικές συγκρούσεις; 

 Απ.: Δε θα διαφωνήσω ότι ο τουρισμός, παγκοσμίως και όχι μόνο στην Ευρώπη, βρίσκεται αντιμέτωπος με τεράστιες και περίπλοκες προκλήσεις, με κάθε είδους απειλές και ραγδαίες μεταβολές, οι οποίες σχετίζονται, όπως ακριβώς επισημαίνετε, με πολεμικές συγκρούσεις και με τις αρνητικές συνέπειες που αυτές επιφέρουν. Παρολ’ αυτά, από τη σκοπιά του ΠΟΤ, υπάρχει μια σειρά ζητημάτων με ακόμη βαθύτερες ρίζες από τον πόλεμο -και, κυρίως, με ακόμη πιο σοβαρές επιπτώσεις για την ίδια την ύπαρξη της ανθρωπότητας συνολικά. Εννοώ την περιβαλλοντική βιωσιμότητα, δηλαδή το πώς θα ζούμε, πώς θα ταξιδεύουμε κ.ο.κ. κατά τρόπον ώστε να μην βλάπτουμε το φυσικό οικοσύστημα, σε οποιονδήποτε τουριστικό προορισμό. Εννοώ επίσης το πώς ο τουρισμός θα συμβάλλει ουσιαστικά στην άμβλυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και την εξάλειψη των διακρίσεων κάθε είδους. Και, οπωσδήποτε, το μέλλον του τουρισμού συναρτάται με την τεχνολογία, με το κατά πόσον ο ΠΟΤ θα καθοδηγήσει τα μέλη του στον ψηφιακό μετασχηματισμό, την αναβάθμιση της κυβερνοασφάλειας κ.λπ. Το στοιχείο αυτό με τη σειρά του, συντελεί στην ενίσχυση της θωράκισης του παγκόσμιου τουρισμού απέναντι σε μελλοντικές κρίσεις.

  Ερ.: H Ελλάδα είναι μια από τις χώρες που απειλείται από υπερτουρισμό;

 Απ.: Είναι συγκεκριμένα τα σημεία της χώρας όπου παρατηρούνται φαινόμενα ασφυξίας. Από την άλλη, όμως, φοβάμαι μήπως κάποιοι βιάζονται να αντιγράψουν τις αντιδράσεις των ντόπιων σε προορισμούς όπως πχ η Βαρκελώνη, χωρίς όμως οι πραγματικές διαστάσεις του ζητήματος να δικαιολογούν την ένταση αυτών των αντιδράσεων στην Ελλάδα. Βέβαια, αυτό δε σημαίνει πως πρέπει να μείνουμε αδρανείς απέναντι στη δυσοίωνη προοπτική του υπερτουρισμού. Στόχος μας, τόσο ως εθνική τουριστική πολιτική στην Ελλάδα, όσο και μέσω του ΠΟΤ, είναι ένας υγιής τουρισμός, σε ισορροπία ανάμεσα στην παραγωγή υπεραξίας και τη διατήρηση της αυθεντικότητας των προορισμών, σε κάθε επίπεδο.

(ΑΠΕ -ΜΠΕ / photo: eurokinissi)