Διεθνείς διαστάσεις λαμβάνει η κατακραυγή κατά της ελληνικής κυβέρνησης με αφορμή το σχέδιο νόμου για την υποχρεωτική συνεπιμέλεια που ψηφίζεται σήμερα.

Πιο συγκεκριμένα η εισηγήτρια-πρόεδρος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ, Elizabeth Broderick, για τη βία κατά των γυναικών και των κοριτσιών και η Dubravka Šimonovic, ειδική εισηγήτρια για τη βία κατά των γυναικών, τις αιτίες και τις συνέπειές της, έστειλαν επιστολή στην οποία καταφέρονται κατά συγκεκριμένων άρθρων του πολύκροτου σχεδίου νόμου.

Τι σημειώνουν μεταξύ άλλων, σε μία επιστολή που -τυχαία;- δεν παρουσιάστηκε εγκαίρως στη Βουλή, όπως κατήγγειλε ο ΣΥΡΙΖΑ:

«Το νομοσχέδιο σκοπεύει να επαναπροσδιορίσει το «συμφέρον του παιδιού» σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία και προϋποθέτει ίση επιμερισμένη επιμέλεια παιδιών σε περιπτώσεις χωρισμού ή διαζυγίου ως αρχή. Οποιαδήποτε εξαίρεση, όπως σε περιπτώσεις βίας κατά των γυναικών, συμπεριλαμβανομένων ενδοοικογενειακή βία, θα απαιτούσε μια δυνητικά μακρά δικαστική διαδικασία και θα μπορούσε δυνητικά να εκθέσει γυναίκες και παιδιά σε διακρίσεις λόγω φύλου.

Το άρθρο 5 του νόμου ορίζει ότι εξυπηρετείται το καλύτερο συμφέρον του παιδιού ιδίως με την αποτελεσματική συμμετοχή και των δύο γονέων στην ανατροφή και τη φροντίδα του, καθώς και με την πρόληψη της διακοπής των σχέσεων του παιδιού με κάθε έναν από τους γονείς, πρέπει επίσης να είναι ο στόχος που επιδιώκει το δικαστήριο, όταν αποφασίζει για την απονομή της γονικής ευθύνης ή τον τρόπο άσκησής της. Η απόφαση του δικαστηρίου
πρέπει να λαμβάνει υπόψη παράγοντες όπως η ικανότητα κάθε γονέα να σέβεται τα δικαιώματα του άλλου,
τη συμπεριφορά κάθε γονέα πριν και κατά τη διάρκεια της διαδικασίας, καθώς και τη
συμμόρφωση με τις νομικές του υποχρεώσεις, δικαστικές αποφάσεις, διώξεις και προηγούμενες συμφωνίες με τον άλλο γονέα σχετικά με το παιδί».

Οι ανησυχίες των δύο εισηγητριών έγκεινται και στο γεγονός πως το εν λόγω σχέδιο νόμου μπορεί να αφήσει εκτεθειμένο το παιδί απέναντι στις ορέξεις ενός κακοποιητικού γονέα:

«Αν και το νομοσχέδιο στοχεύει στην ενσωμάτωση της έννοιας του καλύτερου ενδιαφέροντος του παιδιού
στο εσωτερικό δίκαιο, δεν καθορίζει αυτή την έννοια κατά περίπτωση, ασχέτως εάν το παιδί θα διατρέχει τον κίνδυνο ενδοοικογενειακής βίας με έναν από τους γονείς.
Σε περιπτώσεις «επικείμενου κινδύνου» για την ψυχική και σωματική υγεία ενός παιδιού, ένας εισαγγελέας μπορεί λάβει άμεσα μέτρα προστασίας και στη συνέχεια έχει 90 ημέρες για να παραπέμψει την υπόθεση στο δικαστήριο.
Ωστόσο, ανησυχούμε ότι το νομοσχέδιο δεν κάνει καμία συγκεκριμένη αναφορά για κατάχρηση
από έναν γονέα έναντι του άλλου γονέα ή μέτρα για την προστασία των θυμάτων του οικείου συντρόφου
σε περιπτώσεις κοινής επιμέλειας».

Σοβαρές ανησυχίες υπάρχουν και για το άρθρο 11:

«Το άρθρο 11 του νομοσχεδίου ορίζει ότι κάθε γονέας υποχρεούται να προστατεύει και να ενισχύσει τη σχέση του παιδιού με τον άλλο γονέα, τους αδελφούς και τις αδελφές του, καθώς και με την οικογένεια του άλλου γονέα, ειδικά όταν οι γονείς δεν ζουν μαζί ή ο άλλος γονέας έχει πεθάνει. Εκφράζουμε τις ανησυχίες μας ότι αυτό το άρθρο υποθέτει ότι η επαφή με την εκτεταμένη οικογένεια του άλλου γονέα είναι προς το συμφέρον του παιδιού
χωρίς καμία εξαίρεση. Στην πραγματικότητα, η επαφή και οι σχέσεις με εκτεταμένη οικογένεια μπορεί να παρουσιάσει πρόσθετους κινδύνους σε περιπτώσεις κακοποίησης ή βίας
εναντίον του παιδιού.

Η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας
κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας (Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης), επικυρωμένη από τη δική σας κυβέρνηση στις 18 Ιουνίου 2018, θεσπίζει στο άρθρο 31, παρ. 1 ότι τα συμβαλλόμενα κράτη λαμβάνουν υπόψη τα περιστατικά βίας κατά των γυναικών στον καθορισμό των δικαιωμάτων επιμέλειας και επίσκεψης παιδιών. Επίσης, η παράγραφος 2 δεσμεύει τα συμβαλλόμενα κράτη να διασφαλίσουν ότι η άσκηση οποιασδήποτε επίσκεψης ή τα δικαιώματα επιμέλειας δεν θέτουν σε κίνδυνο τα δικαιώματα και την ασφάλεια του θύματος ή των παιδιών».

Σοβαρές ενστάσεις διατυπώνονται και για τα άρθρα 12 και 13:

«Το άρθρο 12 του νομοσχεδίου ορίζει ότι για αλλαγές στον τόπο διαμονής του παιδιού το οποίο επηρεάζει ουσιαστικά το δικαίωμα επαφής του γονέα με τον οποίο δεν διαμένει το παιδί, απαιτούν προηγούμενη γραπτή συμφωνία και των δύο γονέων ή προηγούμενη δικαστική απόφαση. Ένας γονέας στον οποίο δεν έχει ανατεθεί επιμέλεια έχει το δικαίωμα να ζητήσει πληροφορίες σχετικά με τον άλλο γονέα και την κατοικία του
το παιδί.
Ανησυχούμε ότι με το να απαιτείται η άδεια για τον μη κηδεμόνα γονέα να ζητήσει οποιαδήποτε πληροφορία σχετικά με τον κηδεμόνα γονέα και το παιδί παραβιάζει το δικαίωμά του στην ιδιωτικότητα και θέτει σε κίνδυνο τα θύματα οικιακής κακοποίησης, όπως και η απαίτηση ενημέρωσης οποιασδήποτε αλλαγής διεύθυνσης χωρίς εξαιρέσεις σε περιπτώσεις οικιακής κακοποίησης ή κινδύνου κατάχρησης.

Το άρθρο 13 του νομοσχεδίου προβλέπει ότι ο χρόνος για να επικοινωνήσει το παιδί τεκμαίρεται φυσικά με τον γονέα με τον οποίο δεν κατοικεί το ένα τρίτο (1/3) του συνολικού χρόνου, εκτός εάν ο γονέας ζητήσει συντομότερο χρόνο επικοινωνίας, ή σε περίπτωση που είναι απαραίτητο να καθοριστεί μικρότερος ή μεγαλύτερος χρόνος επαφής για λόγους που σχετίζονται με συνθήκες διαβίωσης ή το καλύτερο συμφέρον του παιδιού, υπό την προϋπόθεση ότι, εν πάση περιπτώσει, η καθημερινή ζωή του παιδιού δεν διακόπτεται.

Θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε στην κυβέρνηση σας ότι αυτή η διάταξη δεν παρέχει σαφή ορισμό του καλύτερου συμφέροντος του παιδιού. Σε περίπτωση ενός καταχρηστικού γονέα, ο άλλος γονέας θα πρέπει ακόμη να περάσει από μια δικαστική διαδικασία.
Μειώστε ή εξαλείψτε τον καταχρηστικό χρόνο του γονέα με το παιδί, καθώς δεν υπάρχουν συγκεκριμένες
αναφορές της ενδοοικογενειακής κακοποίησης ως λόγος για μια τέτοια απόφαση».

Και συνεχίζουν:

«Το άρθρο 8 του νομοσχεδίου προβλέπει ότι εάν η από κοινού άσκηση γονικής μέριμνας δεν είναι δυνατή λόγω διαφωνίας μεταξύ των γονέων και ιδίως εάν ένας από τους οι γονείς είναι αδιάφοροι ή δεν συνεργάζονται ή δεν συμμορφώνονται με καμία υπάρχουσα συμφωνία σχετικά με την άσκηση ή τον τρόπο άσκησης της γονικής μέριμνας, ή εάν ισχύει η συμφωνία είναι αντίθετη προς το καλύτερο συμφέρον του παιδιού, κάθε γονέας θα πρέπει να προσφύγει στη διαμεσολάβηση. Εάν διαφωνούν, το δικαστήριο αποφασίζει.

Ανησυχούμε επίσης ότι μια τέτοια διαδικασία διαμεσολάβησης μπορεί να είναι χρονοβόρα και
επαχθής και μπορεί να μην λάβει υπόψη την πιθανή οικονομική ανισότητα μεταξύ
των δύο γονέων ανοίγοντας τον δρόμο για πιθανή οικονομική κακοποίηση».

Δείτε ολόκληρη την επιστολή ΕΔΩ.