Κατά τη σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε με τον περιφερειάρχη Γιώργο Χατζημάρκου και τους συνεργάτες του, στο Διοικητήριο Ρόδου της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου, προηγήθηκε ο έλεγχος της εξέλιξης των εμβληματικών έργων, η αναβάθμιση του Καστέλου στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου και οι ενέργειες που έχουν αναληφθεί για την ανάδειξη της Ακρόπολης της Λίνδου. Συζητήθηκε, η πορεία των έργων πολιτισμού που χρηματοδοτούνται από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Νοτίου Αιγαίου-ΕΣΠΑ 2014-2021 και από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης που διαχειρίζεται το ΥΠΠΟ, καθώς και τα έργα που χρηματοδοτούνται ήδη ή πρόκειται να ενταχθούν στο ΠΕΠ Ν. Αιγαίου- ΕΣΠΑ 2021-2027.
Όπως τόνισε η Λίνα Μενδώνη, «το Αιγαίο είναι ένας τόπος όχι απλά ευλογημένος, αλλά ο τόπος που συγκεντρώνει λίγο περισσότερο από το 30% του μνημειακού αποθέματος της χώρας μας. Αυτό, είναι ένα τεράστιο συγκριτικό πλεονέκτημα και συγχρόνως μια τεράστια ευθύνη επειδή έχουμε την υποχρέωση να το διαχειριστούμε και κυρίως να το αποδώσουμε, με απόλυτο σεβασμό στις αρχές της αειφορίας, στις επόμενες γενιές. Στα νησιά του Νοτίου Αιγαίου εκτελούνται από το υπουργείο Πολιτισμού έργα πολλών εκατομμυρίων ευρώ, ενώ ιδιαίτερα στα Δωδεκάνησα, ο τομέας του πολιτισμού θα απορροφήσει, επιπλέον, περισσότερα από 50 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Συγκεκριμένα, από το Ταμείο Ανάκαμψης χρηματοδοτείται η ανακατασκευή του Εθνικού Θεάτρου Ρόδου αλλά και μια σειρά από παρεμβάσεις στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου. Μεταξύ αυτών είναι η ανάπλαση του χώρου της “Περβόλας”, κοντά στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, η οποία θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2025, οπότε θα δοθεί σε χρήση ένας νέος αρχαιολογικός περίπατος, έκτασης περίπου 20 στρεμμάτων. Είναι τεράστιο το μέγεθος, είναι ασύλληπτο. Θέλω λοιπόν, να ευχαριστήσω τον περιφερειάρχη για άλλη μια φορά, για όλη την υποστήριξη, για όλη την συνεργασία».
Σημειώνεται ότι η Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου είναι μνημείο της παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 1988. Σύμφωνα με την ίδια ανακοίνωση, η υπουργός και το κλιμάκιο του ΥΠΠΟ επισκέφτηκε επίσης έργα που είναι σε εξέλιξη στη μεσαιωνική πόλη της Ρόδου. Ο αρχαιολογικός χώρος της «Περβόλας» που εκτείνεται στο βόρειο τμήμα της τειχισμένης Μεσαιωνικής Πόλης της Ρόδου, βρίσκεται σε άμεση επαφή με τους μεσαιωνικούς κήπους του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου, οι οποίοι αποδόθηκαν στο κοινό τον περασμένο Ιούνιο. Η μουσειολογική μελέτη προβλέπει την οργάνωση έκθεσης στο χώρο των αρχαίων νεωρίων και των μεσαιωνικών κήπων του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου και τη δημιουργία υπαίθριας Γλυπτοθήκης στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου. Η Λίνα Μενδώνη επισκέφτηκε τον χώρο των αρχαίων νεωρίων, όπου πραγματοποιούνται οι καταγραφές των ευρημάτων και προγραμματίζεται η μεταφορά τους, προκειμένου να απελευθερωθεί ο χώρος των Νεωρίων και του Τετράπυλου, ώστε να αναδειχθεί ο ευρύτερος διαχρονικός αρχαιολογικός χώρος και να συνδεθούν μεταξύ τους τα σημαντικά μνημεία, μέσα από μια τεκμηριωμένη διδακτική διαδρομή αναψυχής.
Ήδη έχει ολοκληρωθεί η αποτύπωση της τετράπυλης του Cardo, ενώ οι εργασίες καθαρισμού συνεχίζονται. Η υπουργός έδωσε οδηγίες να επισπευθούν όλες οι απαραίτητες διαδικασίες και να τηρηθούν τα χρονοδιαγράμματα ώστε να αποδοθεί ο χώρος στην τοπική κοινωνία και στους επισκέπτες του νησιού, έως το τέλος του 2025.
Ακολούθησε αυτοψία στο τέμενος Μουράτ Ρέις, ένα σύνθετο και εμβληματικό έργο, στο οποίο οι εργασίες που υλοποιούνται εξελίσσονται εντός χρονοδιαγράμματος. Το μνημείο παρέμεινε κλειστό από το 2000. Το τέμενος Μουράτ Ρέις, το οποίο κατασκευάστηκε το 1636 και πήρε τη σημερινή του μορφή το 1797, αποτελεί ένα πολύ σημαντικό μνημείο της τοπικής μουσουλμανικής ιστορίας. Συγχρόνως, είναι ένα ιδιαίτερο δείγμα αρχιτεκτονικής, που συνδυάζει χαρακτηριστικά της εποχής του οθωμανικού μπαρόκ, με αιγυπτιακά και νεοκλασικά στοιχεία. Το συγκρότημα Μουράτ Ρέις, έκτασης 8 στρεμμάτων, αποτελεί διεθνές προσκύνημα το οποίο δημιουργήθηκε τον 17ο αιώνα εκτός των μεσαιωνικών τειχών, στο θαλάσσιο μέτωπο, πλησίον του διοικητικού κέντρου της πόλης. Περιλαμβάνει τον τάφο του Μουράτ Ρέις και το ομώνυμο τέμενος, την κρήνη των καθαρμών, έναν «τεκέ» (ασκητήριο, ησυχαστήριο δερβίσηδων), την κατοικία του φύλακα και το νεκροταφείο, στο οποίο ξεχωρίζουν 7 θολωτά μαυσωλεία (τουρμπέδες). Με την υλοποίηση του έργου αντιμετωπίζονται ολιστικά τα στατικά και δομικά προβλήματα του τεμένους και των μαυσωλείων. Επιπλέον, ιδιαίτερη μέριμνα δίνεται στη διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου του μνημειακού τόπου. Στο πλαίσιο αυτό, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου αξιοποιώντας το έργο ταξινόμησης και καταγραφής του αρχαιολογικού υλικού στην Περβόλα, υλοποιεί έκθεση επιτύμβιων οθωμανικών στηλών, εντός του μνημειακού συγκροτήματος. Ήδη έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή 400 στηλών, οι οποίες και έχουν μεταφερθεί στο χώρο.
Τέλος, η Λίνα Μενδώνη επισκέφτηκε το τέμενος Ρετζέπ Πασά, το οποίο κτίστηκε το 1587-78 και είναι χαρακτηρισμένο ιστορικό διατηρητέο μνημείο, στην πλατεία Δωριέως, στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου. Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της οθωμανικής αρχιτεκτονικής στο νησί προς τιμήν του στρατηγού Ρετζέπ Πασά. Στο μνημείο είναι σε πλήρη εξέλιξη οι εργασίες αποκατάστασης που περιλαμβάνουν την αποκάλυψη, συντήρηση και αισθητική αποκατάσταση του σχεδιαστικού διακόσμου του, την καθαίρεση σαθρών επιχρισμάτων στο εσωτερικό του τρούλου και κατασκευή νέων μετά την εξυγίανση του υποβάθρου, όπου απαιτείται, τη συντήρηση των μαρμάρινων στοιχείων και την αποκατάσταση της αρχικής τους διάταξης. Η ανάδειξη του περιβάλλοντος χώρου περιλαμβάνει τη διαμόρφωση του εξωτερικού χώρου του συγκροτήματος του τεμένους και του μαυσωλείου. Κατασκευάζονται επίσης χώροι υγιεινής, στο τμήμα που βρίσκεται πίσω από το μαυσωλείο και μια αποθήκη.
ΑΠΕ-ΜΠΕ / photo: pixabay
