Την ώρα που η κυβέρνηση καλεί την τοπική αυτοδιοίκηση είναι έτοιμη για τον ενεργειακό πόλεμο τον προσεχή χειμώνα, οι Δήμοι μοιάζουν να έχουν ήδη χάσει την πρώτη… μάχη, με δεδομένο ότι τα έξοδά τους τριπλασιάστηκαν με αποτέλεσμα ο προϋπολογισμός των 300-400 εκατομμυρίων που είχε προβλεφθεί για την κάλυψη του εξόδων τους, να έχει εκτιναχθεί στο 1 δισ. ευρώ. Σύμφωνα με ρεπορτάζ του ΣΚΑΪ, οι περισσότεροι Δήμοι της χώρας παρουσιάζουν υπερχρεωμένη θέση και βρίσκονται στα όρια της χρεοκοπίας λόγω της ενεργειακής κρίσης. Η οικονομική ασφυξία στην οποία έχουν περιέλθει έχει να κάνει με το γεγονός της αδυναμίας εξόφλησης λογαριασμών των πολιτών με αποτέλεσμα τα χρέη να συσσωρεύονται και ταυτόχρονα οι εντολές διακοπής ρεύματος από τη ΔΕΗ να αγγίζουν τις 285.000!
Με δεδομένο ότι μεταξύ των υποχρεώσων των Δήμων είναι να ζεστάνουν δημόσιους χώρους, σχολεία, δομές, ηλεκτροδότηση δρόμων, εύρυθμη λειτουργία αντλιοστάσιων, μόνο για το 1ο 6μηνο του έτους είχαν προβλεφθεί έξοδα 300-400 εκατ. ευρώ ως κρατικός προϋπολογισμός, όμως, η εκτόξευση των τιμών ενέργειας, εκτόξευσε τις οφειλές στο 1 δισ. ευρώ με τους Δήμους να μην έχουν να λαμβάνουν, αφού οι δημότες δεν έχουν να… δίνουν.
Εκτίμηση για 400.000 εντολές διακοπής ρεύματος
Με απλά λόγια, αυτό μεταφράζεται ως «χρεοκοπία» της Τοπικής Αυτοδιοίκησης με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους χειμερινούς μήνες που έρχονται σε συνδυασμό με το άνοιγμα των σχολείων και τις παγωμένες αίθουσες λόγω αδυναμίας αγοράς πετρελαίου, πληρωμής λογαριασμών ρεύματος δημόσιων κτιρίων κλπ. Με αυτά τα δεδομένα, η κυβέρνηση μελετά ήδη ένα πλάνο διαχείρισης της κατάστασης και επεξεργάζεται τρόπους με τους οποίους οι Δήμοι μπορούν να περικόψουν έξοδα και να κάνουν εξοικονόμηση ενέργειας.
Την ίδια ώρα οι Δήμοι δηλώνουν οικονομικά «γυμνοί» για να αντέξουν τις έκτακτες αυτές συνθήκες, όταν μάλιστα η ΔΕΗ έχει στείλει μέχρι σήμερα 285.000 εντολές διακοπής ρεύματος σε νοικοκυριά, επιχειρήσεις, αλλά και δημόσια κτίρια. Και αν οι περισσότερες περιπτώσεις διευθετηθούν υπό τη μορφή διακανονισμού και πάλι θεωρείται σχεδόν απίθανο τα οικονομικά των Δήμων να ισοσκελιστούν μέχρι το τέλος του χρόνου. Τα στοιχεία από τους απλήρωτους λογαριασμούς ρεύματος παρουσίασε ο ίδιος ο πρόεδρος τεχνικών ΔΕΗ, Κώστας Μανιάτης, ο οποίος, μάλιστα εκτιμά ότι μέχρι το τέλος του έτους ο αριθμός των εντολών για διακοπές ρεύματος μπορεί να ξεπεράσει και τις 400.000.
Το σχέδιο για την ενεργειακή… λύτρωση
Σύμφωνα με πληροφορίες, από την κυβέρνηση έχει εκπονηθεί πλάνο βάσει του οποίου «οι δήμοι σβήνουν τα φώτα», αντικαθιστούν λαμπτήρες, περιορίζουν τον φωτισμό δημόσιων κτιρίων, αξιοθέατων και συντριβανιών, ενώ και οι δημοτικές πισίνες βρίσκονται στο επίκεντρο με πολλές να απειλούνται ακόμη και με «λουκέτο»! Με δεδομένο ότι ένα δημοτικό κολυμβητήριο έχει κόστος συντήρησης και λειτουργίας γύρω στις 200-250 χιλιάδες ευρώ τον χρόνο, τα έξοδα έχουν σχεδόν διπλασιαστεί με αποτέλεσμα να η λειτουργία τους να καθίσταται αδύνατη. Οι Δήμοι και κυρίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, καλούνται να μπουν σε σχέδιο έκτακτης ανάγκης με ενεργειακές αναβαθμίσεις για το ενεργειακό «συμμάζεμα» που απαιτείται. Ανάμεσα στα πρώτα «όπλα» των δημάρχων για την εξοικονόμηση ενέργειας είναι οι λαμπτήρες LED, ο περιορισμός λειτουργίας διακοσμητικού φωτισμού, αλλά και ειδικά μέτρα στα σχολεία και τα δημοτικά κτίρια.
Προβληματίζει το νέο σχολικό ωράριο
Πάντως, ένα έξτρα πρόβλημα που έχουν να αντιμετωπίσουν οι Δήμοι, έχει να κάνει με το νέο διευρυμένο σχολικό ωράριο με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς. Από τη μία πρόκειται για ένα μέτρο που διευκολύνει και καλύπτει τις ανάγκες της οικογένειας προκειμένου να έχουν τα παιδιά μια εκπαιδευτική απασχόληση, όμως από την άλλη, αυτή η επέκταση ωραρίου φέρνει και επιπλέον δαπάνες σε λειτουργικά έξοδα και προσωπικό καθαριότητας. Πάντως, το υπουργείο Παιδείας διαβεβαίωσε την ΚΕΔΕ (Κεντρική Ενωση Δήμων Ελλάδας) ότι τα επιπλέον κόστη δεν θα καλυφθούν από τους Δήμους.
Οικονόμου: «Δεν προβλέπονται διακοπές ρεύματος»
Πάντως, παρά την δύσκολη εικόνα, ανάμεσα στα υπό εξέταση μέτρα εξοικονόμησης ενέργειας δεν είναι οι προγραμματισμένες διακοπές ρεύματος, δήλωσε την Τρίτη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου, διαβεβαιώνοντας ότι η κυβέρνηση κάνει ό,τι μπορεί ώστε να υπάρχει ενεργειακή επάρκεια στην Ελλάδα και να μη βρεθεί αντιμέτωπη με ακραία σενάρια, όπως προδιαγράφονται σε αρκετές χώρες της Ευρώπης. Μιλώντας στον ΣΚΑΪ, ο κ. Οικονόμου ξεκαθάρισε πως «δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή στο τραπέζι κάποια σκέψη για περιορισμό ή για μέτρα υποχρεωτικού χαρακτήρα, ούτε διαφαίνεται εδώ που είμαστε η ανάγκη μιας τέτοιου είδους κίνησης».
Οσο για τα μέτρα που επεξεργάζεται η Κομισιόν, ο εκπρόσωπος παρατήρησε ότι στη ουσία η Επιτροπή έρχεται να υιοθετήσει όχι μόνο το πνεύμα, αλλά και την ουσία των προτάσεων Μητσοτάκη και άλλων χωρών του Νότου, για ουσιαστικές παρεμβάσεις σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο και την απεξάρτηση από την τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Η κρίση όμως, υπογράμμισε, είναι διπλή, καθώς πέρα από την εφοδιαστική αλυσίδα, υπάρχει προφανώς το ζήτημα των τιμών και της ακρίβειας. Στο σημείο αυτό, επεσήμανε ότι ήδη «τρέχει» πρόγραμμα στήριξης 2 δισεκατομμυρίων ευρώ για τον Σεπτέμβριο, προκειμένου να μειωθούν οι αυξήσεις κατά 94% για 6 εκατομμύρια νοικοκυριά, 100% για τα κοινωνικά τιμολόγια, 84% για τις επιχειρήσεις, 90% για τους αγρότες.
Τα μέτρα ανά Δήμο…
Στο μεταξύ, σύμφωνα με σχετικό ρεπορτάζ τους «Τα ΝΕΑ», ο Δήμος Αθηναίων, Κώστας Μπακογιάννης, είχε ήδη εκπονήσει σχέδιο αναβάθμισης του οδοφωτισμού της πόλης με διπλό στόχο: σύγχρονος φωτισμός με εξοικονόμηση μεγάλης κλίμακας σε ενέργεια και χρήμα. Ετσι, μέσα στις επόμενες ημέρες αρχίζει η αντικατάσταση των περίπου 46.000 φωτιστικών, που περιλαμβάνει όλους τους τύπους των φωτιστικών, με φωτιστικά που διαθέτουν λαμπτήρες LED. Η ετήσια κατανάλωση ενέργειας με τα υπάρχοντα φωτιστικά είναι περίπου 25 εκατ. KWH, ενώ με την τοποθέτηση των νέων φωτιστικών έχει υπολογιστεί μείωση κατανάλωσης έως 60%. Στόχος είναι η μείωση της ετήσιας κατανάλωσης ενέργειας να κυμαίνεται περίπου στα 15 εκατ. KWH. Παράλληλα, ο δήμος έχει ξεκινήσει και προχωρά πρόγραμμα ενεργειακής αναβάθμισης σχολικών κτιρίων, με πόρους ΕΣΠΑ.
Στον Δήμο Θεσσαλονίκης, για τον φωτισμό οδών και πλατειών, αλλά και για την κάλυψη των αναγκών στα δημοτικά κτίρια, το 2021 το μηνιαίο κόστος ήταν της τάξης των 385.000 ευρώ, ενώ φέτος έχει υπερδιπλασιαστεί και έχει εκτιναχθεί σε περίπου 800.000 ευρώ. Μάλιστα, με τα σημερινά δεδομένα –αν δηλαδή δεν υπάρξουν πρόσθετες επιβαρύνσεις– η πρόβλεψη του οικονομικού επιτελείου του Δήμου Θεσσαλονίκης για το πρόσθετο κόστος που θα προκύψει το 2022 σε σχέση με την περσινή χρονιά για ηλεκτρικό ρεύμα θα υπερβεί τα 4 εκατ. ευρώ.
Από τη πλευρά του ο Δήμος της Πάτρας προχωρά στην υλοποίηση προγράμματος αντικατάστασης 11.500 λαμπών, με λάμπες LED. Μέχρι σήμερα, μάλιστα, έχουν αντικατασταθεί 2.500 και το πρόγραμμα συνεχίζεται. Πρόκειται, άλλωστε, για ενέργεια που δεν ξεκίνησε τώρα, καθώς, όπως σημειώνουν από τη δημοτική Αρχή, ήταν φανερό εδώ και καιρό ότι υπάρχει άμεση ανάγκη στον δήμο να μειωθεί το δυσβάστακτο ενεργειακό κόστος.
Στα Τρίκαλα, ο Δήμος έχει μειώσει τη λειτουργία του διακοσμητικού φωτισμού έως τις 2 τα ξημερώματα. Οσο για τον οδοφωτισμό, όπως επισημαίνει ο δήμαρχος Τρικκαίων Δημήτρης Παπαστεργίου, τίθεται θέμα ασφάλειας εάν μια δημοτική Αρχή πει πως κλείνει έστω και μία λάμπα. Σε ορισμό πολιτικού μηχανικού ως υπεύθυνης για τη διαχείριση της ενεργειακής κατανάλωσης και κρίσης προχώρησε ο δήμος Περιστερίου. Σύμφωνα με τον αντιδήμαρχο Οικονομικών Αλέξη Σταυρούλια, σκοπός είναι αφού μελετήσει η επιστημονική ομάδα τις καταναλώσεις από το 2019 έως σήμερα και δει τις διακυμάνσεις να εισηγηθεί τη μείωση της ενέργειας, «με απώτερο στόχο μας να επιτύχουμε τη μείωση του 10% που επιβάλλει και η κυβέρνηση».
reader/eurokinissi
