Με τα όπλα στον ώμο ο Γεώργιος Καραϊσκάκης και οι άλλοι οπλαρχηγοί της Ελληνικής Επανάστασης του 1821 περπατούν μέσα στην πυκνή ομίχλη. Ανάμεσα στα πέτρινα κτίσματα και τις πλαγιές των βουνών περνούν κάτω από τα τεράστια δέντρα και τα ίχνη τους σβήνουν σιγά σιγά στο τοπίο, στη διαδρομή προς τα λημέρια τους.
Τις εικόνες αποτυπώνουν οι κάμερες της παραγωγής της τηλεοπτικής εκπομπής έρευνας «Μηχανή του Χρόνου» ενώ την ίδια στιγμή οι παραγωγοί της χαρακτηρίζουν ως μεγάλο κινηματογραφικό δώρο την αλλαγή του καιρού που αντί για βροχή επιφύλασσε μια υπέροχη καταχνιά η οποία ανέδειξε ακόμη περισσότερο το τοπίο για τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ γύρω από τη ζωή του Καραϊσκάκη. Καθοριστικό στοιχείο, άλλωστε, για την επιτυχία του εγχειρήματος ήταν η επιλογή της τοποθεσίας αφού η διαδικασία της κινηματογράφησης έγινε στην Κρώμνη, ένα εγκαταλελειμμένο χωριό λίγο έξω από τα Γιαννιτσά που αποδείχτηκε το ιδανικό σκηνικό, δημιουργώντας ένα πολύ πειστικό για τον θεατή περιβάλλον μετώπου. Έτσι δεν χρειάστηκε να χρησιμοποιηθούν οπτικά εφέ, καπνογόνα και άλλα τεχνητά μέσα αφού όλα έγιναν εκ του φυσικού, σε μια συνθήκη ιδιαίτερα ευνοϊκή.
«Για τα γυρίσματά μας αναζητούμε τοπόσημα που να μας διευκολύνουν» επισημαίνει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ ο Χρίστος Βασιλόπουλος δημοσιογράφος, διευθυντής και παρουσιαστής της εκπομπής «Μηχανή του Χρόνου» με αφορμή την παρουσίαση γνωστών και άγνωστων τοποσήμων της Κεντρικής Μακεδονίας που πρωταγωνίστησαν στις ιστορίες της εκπομπής, κατά την εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί το βράδυ του Σαββάτου στον κινηματογράφο «Τζον Κασσαβέτης», στο Λιμάνι, στο πλαίσιο των παράλληλων εκδηλώσεων του 27ου Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης. Ο ίδιος σημειώνει χαρακτηριστικά ότι ο νομός Θεσσαλονίκης και οι γειτονικοί νομοί διαθέτουν πάρα πολλές τοποθεσίες με χαρακτηριστικά dark tourism, σκοτεινού τουρισμού, που μπορούν να φιλοξενήσουν τέτοιου είδους παραγωγές. Ενδεικτικά αναφέρει το Γεντί Κουλέ, την εφιαλτική φυλακή της Θεσσαλονίκης, τον Λευκό Πύργο, τόπο βασανιστηρίων, τα οχυρά της γραμμής Μεταξά, το Συμμαχικό Νεκροταφείο στο Ζέιτενλικ όπου έχουν ταφεί 25.000 στρατιώτες, το Στρατόπεδο Παύλου Μελά.
Στα τοπόσημα της Κεντρικής Μακεδονίας με ιστορικό και τουριστικό ενδιαφέρον συγκαταλέγει, επίσης, τη διώρυγα στην Ποτίδαια και τον Πύργο στη Φώκαια, τοποθεσίες που, όπως λέει, έχουν πρωταγωνιστήσει και στην ελληνική ιστορία και στις εκπομπές. Από την πλευρά του, το Film Office της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, που διοργανώνει την εκδήλωση του Σαββάτου σε συνεργασία με τη «Μηχανή του Χρόνου», αξιοποιεί συστηματικά την ανεξάντλητη ποικιλία τοποθεσιών για κινηματογραφικά γυρίσματα που προσφέρει η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας για οπτικοακουστικές παραγωγές κάθε είδους και μεγέθους. «Μέσα από αυτή τη συνάντηση, θα αναδείξουμε τη μοναδική πολιτιστική και κινηματογραφική ταυτότητα της περιοχής μας, ανακαλύπτοντας τις ιστορίες που κρύβονται πίσω από εμβληματικά σημεία του τόπου μας» τονίζει στο ΑΠΕ – ΜΠΕ η Αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, Βίκυ Χατζηβασιλείου.
Η βιβλιοθήκη τοποθεσιών του film Office
Η βιβλιοθήκη τοποθεσιών (Locations Library) που έχει αναπτύξει το Film Office Κεντρικής Μακεδονίας, φωτογραφίζοντας την Περιφέρεια απ’ άκρου σε άκρο, από την Ημαθία ως το Κιλκίς, την Πέλλα, την Πιερία, τη Θεσσαλονίκη, τις Σέρρες και τη Χαλκιδική, προβάλλει στους ενδιαφερόμενους παραγωγούς έναν μοναδικό συνδυασμό φυσικών, αστικών και πολιτιστικών τοπίων, όπου κάποιος μπορεί να γυρίσει πρακτικά τα πάντα, καθώς υπάρχουν σχεδόν τα πάντα: από τροπικές παραλίες μέχρι χιονισμένα βουνά.
«Οι κατηγορίες τοπίων στη βιβλιοθήκη τοποθεσιών του Film Office διακρίνονται μάλιστα με τρόπο αμιγώς κινηματογραφικό, ώστε να ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες απαιτήσεις κάθε παραγωγής. Κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να έχει πρόσβαση δωρεάν, διαδικτυακά, στην ιστοσελίδα του Film Office, όπου μπορεί να αναζητήσει την τοποθεσία που ταιριάζει στις ανάγκες της παραγωγής, από μια σειρά 11 κινηματογραφικών κατηγοριών, που εμπλουτίζεται κάθε χρόνο με νέες φωτογραφίες» αναφέρει από την πλευρά της η αναπληρώτρια προϊσταμένη του Film Office, Λίνα Μυλωνάκη.
Σε ό,τι αφορά τον ρόλο του Film Office, o κ. Βασιλόπουλος επισημαίνει ότι βοηθά τις παραγωγές, κυρίως εκείνες του εξωτερικού, προτείνοντάς τους τοπόσημα που να είναι λειτουργικά για τις ταινίες. Χαρακτηρίζει, παράλληλα, ιδιαίτερα σημαντική την εμπειρία που προκύπτει μέσα από αυτή τη διαδικασία ώστε να υποδεικνύονται κατάλληλες περιοχές ανάλογα με τη θεματολογία των γυρισμάτων αλλά και χρήσιμη την υποστήριξη προς τους παραγωγούς.
Γυρίσματα για την επανάσταση στη Μακεδονία στο Δήμο Εμμανουήλ Παππά
Ως ιδιαίτερη στιγμή θεωρεί τα γυρίσματα που έγιναν στον Δήμο Εμμανουήλ Παππά για τη «Μηχανή του Χρόνου» σχετικά με την επανάσταση στη Μακεδονία. «Βρήκαμε ιδιαίτερους τόπους στο νομό Σερρών, που έχει μια ενδοχώρα η οποία προσομοιάζει σε πολλές στιγμές και στην Πελοπόννησο και στην Ήπειρο γιατί διαθέτει βραχώδες τοπίο, φαράγγια και πέτρινα γεφύρια. Σε αυτή την περίπτωση βρήκαμε ένα εγκαταλελειμμένο χωριό, το χωριό Λάκκος, το οποίο είχε τα ερείπια των σπιτιών, έναν ναό με μια όμορφη περιτοίχιση και ένα πέτρινο γεφύρι. Εκεί γυρίσαμε τις σκηνές του Εμμανουήλ Παππά που αφορούν τον ξεσηκωμό των Σερραίων κατά των Οθωμανών αλλά και τη συνεργασία τους με τους αγιορείτες μοναχούς, καθώς εκεί πρωτοσηκώθηκε το λάβαρο της Επανάστασης στη Μακεδονία» προσθέτει.
Δεν παραλείπει, μάλιστα, να μιλήσει για τους αναβιωτές που συμμετέχουν στα γυρίσματα και που ταξίδεψαν από την Πάτρα με τον οπλισμό τους και τις ενδυμασίες τους για να συμμετέχουν στις σκηνές των πολεμικών αναμετρήσεων και της πολεμικής προετοιμασίας. «Έχουμε ένα ευρύτατο δίκτυο συνεργατών σε όλη την Ελλάδα γύρω από τα θέματα της αναβίωσης ενώ σημαντική είναι και η συμμετοχή εθελοντών και τοπικών συλλόγων που ασχολούνται με τον πολιτισμό ή τη λαογραφία καθώς και η υποστήριξη από την τοπική αυτοδιοίκηση, όπως συνέβη για παράδειγμα στην περίπτωση με τον Δήμο Εμμανουήλ Παππά» σχολιάζει.
Μια πορεία 20 χρόνων
Σχετικά με την πορεία των είκοσι χρόνων από το ξεκίνημα της εκπομπής, ο κ. Βασιλόπουλος σημειώνει ότι ξεκίνησε στον Αlpha, συνεχίστηκε στην EΡΤ και πλέον προβάλλεται στο Cosmote History, το μοναδικό κανάλι ιστορίας και πολιτισμού στην Ελλάδα. «Η εκπομπή μετράει πάνω από 600 ντοκιμαντέρ στην ελληνική τηλεόραση και υπηρετεί την ιδέα της δημοσιογραφικής έρευνας και της τηλεοπτικής τεκμηρίωσης. Είναι μια πολύπλοκη δουλειά γιατί συνδυάζει την συλλογή των πληροφοριών που οδηγούν στις συνεντεύξεις και την αξιοποίηση βιβλιογραφίας, πηγών, αρχείων ιδιωτικών και κρατικών, εφημερίδων, του Τύπου της εποχής, οικογενειακών αρχείων, προσωπικών ημερολογίων και προφορικής ιστορίας που συγκεντρώνεται είτε από τη δημοσιογραφική ομάδα είτε από τους κατά τόπους φορείς» αναφέρει. Τα επεισόδια μπορεί να είναι έτοιμα μέσα σε ένα μήνα ή ακόμη και σε ένα χρόνο για το καθένα από αυτά.
Σε ό,τι αφορά, τέλος, την απήχηση αυτής της προσπάθειας στο κοινό θεωρεί ότι αυτή είναι μεγάλη και προέρχεται από ανθρώπους όλων των ηλικιών, νέους ανθρώπους με αγάπη για την ιστορία, φοιτητές και μαθητές αλλά και εκπαιδευτικούς που ζητούν συνεργασίες ώστε οι εκπομπές να χρησιμοποιούνται ως εκπαιδευτικό υλικό στα σχολεία.
Λίγες ώρες πριν την παρουσίαση γνωστών και άγνωστων τοποσήμων της Κεντρικής Μακεδονίας που πρωταγωνίστησαν στις ιστορίες της εκπομπής, η Αντιπεριφερειάρχης Τουρισμού της Περιφέρειας, Βίκυ Χατζηβασιλείου προσκαλεί το κοινό να παρακολουθήσει την εκδήλωση και να ταξιδέψει στο παρελθόν, με βλέμμα στραμμένο στο μέλλον.
(ΑΠΕ -ΜΠΕ / Π.Γιούλτση / photo: eurokinissi)
