Η τελετή που ξεχωρίζει σήμερα, είναι ο «αγιασμός των υδάτων», μια θρησκευτική διαδικασία που συμβολίζει τη βάπτιση του Ιησού. Ο ιερέας ρίχνει τον Σταυρό στα νερά, θάλασσα, ποτάμια, λίμνες, πισίνες ακόμα και αυτοσχέδιες δεξαμενές, καλώντας τους πιστούς να βουτήξουν στα παγωμένα νερά για να τον ανασύρουν.
Όποιος θέλει, ανεξαρτήτως ηλικίας, μπορεί να βουτήξει στα κρύα νερά για να πιάσει τον Σταυρό, ο οποίος θεωρείται σύμβολο της ευλογίας. Το άτομο που θα καταφέρει να πιάσει πρώτος τον Σταυρό πιστεύεται ότι θα έχει καλή τύχη και ευλογία για το νέο έτος.
Αμέσως μετά την τελετή του αγιασμού, ακολουθεί η παράδοση του ραντίσματος των σπιτιών με το αγιασμένο νερό. Στα χωριά της Κύπρου, οι ιερείς επισκέπτονται τα σπίτια, όπου ραντίζουν τους χώρους και τα ζώα.
Όπου δεν είναι δυνατό να επισκεφθεί ιερέας, οι πιστοί το κάνουν μόνοι τους, μεταφέροντας το αγιασμένο νερό στα σπίτια τους, τα χωράφια τους, τις δουλειές τους, αλλά και στα ζώα τους, με την ελπίδα να έχουν μια ευλογημένη χρονιά. Το έθιμο αυτό θεωρείται ένα μέσο προστασίας και ευημερίας για όλους.
Στην Κύπρο, τα Θεοφάνεια συνδυάζονται με την παράδοση των Καλικάντζαρων.
Οι νοικοκυρές, με σκοπό να απομακρύνουν τους Καλικάντζαρους, προετοιμάζουν φαγητό και κυρίως λουκουμάδες, τους οποίους ρίχνουν στις στέγες των σπιτιών τους την παραμονή των Θεοφανίων.
Η ρίψη των λουκουμάδων συνοδεύεται συχνά από ένα τραγούδι, που λέει: «Τιτσί τιτσί λουκάνικο, κομμάτι ξεροτήανο, ρίξε στους Καλικάντζαρους, να φάσιν τζιαι να φύουσιν», ή σε άλλες περιοχές λένε «Τιτσί τιτσί λουκάνικο, κομμάτι ξεροτήανο να φάτε τζιαί να φύετε». Το έθιμο αυτό συνδυάζει τη διασκέδαση με την πίστη και την προστασία από κακές δυνάμεις, προσφέροντας μια ευχάριστη ατμόσφαιρα στην εορτή.
Επιπλέον, σε πολλές περιοχές της Κύπρου, υπάρχει η παράδοση της ρίψης φρούτων την ημέρα των Θεοφανείων, συνήθως σε σπίτια ή χωράφια. Οι νοικοκυρές και οι οικογένειες ρίχνουν φρούτα, όπως πορτοκάλια ή μήλα, στον αγιασμό ή γύρω από το σπίτι τους, για να ενισχύσουν τη θεϊκή ευλογία και την καλή σοδειά για το νέο έτος.
Το έθιμο αυτό συμβολίζει την προσφορά και την ευγνωμοσύνη για τις καρποφορίες της γης και θεωρείται ότι φέρνει αφθονία και ευημερία.
Την ημέρα των Θεοφανίων, τα παιδιά συμμετέχουν ενεργά στην εορταστική ατμόσφαιρα τραγουδώντας τα κάλαντα των Θεοφανείων, γνωστά ως «Πουλουστρίνα». Το τραγούδι αυτό έχει μια παραδοσιακή και χαρούμενη μελωδία και λέει: «Καλημέρα τζιαι τα Φώτα τζιαι την Πουλουστρίνα πρώτα». Τα παιδιά περνούν από σπίτι σε σπίτι, τραγουδούν και λαμβάνουν μικρές δωρεές από τους παππούδες, γιαγιάδες, νονούς και άλλους συγγενείς.
Τα Θεοφάνια στην Κύπρο, συνδυάζουν θρησκευτική λατρεία, παραδοσιακά έθιμα και χαρούμενη ατμόσφαιρα, αποτελώντας μια από τις πιο αγαπημένες και σημαντικές γιορτές της κυπριακής κοινωνίας.
(με πληροφορίες από ant1live. com / photo: eurokinissi)
