Ο Αναγνώστης Στριφτόμπολας ήταν Καλαβρυτινός αγωνιστής του ’21 και ένας από τους πιο ανδρείους οπλαρχηγούς του Μοριά.

Αυτό που ίσως πολλοί να μην γνωρίζουν ήταν πως ήταν ανιψιός του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη!

Μεγάλωσε με την «κάψα» του εθνικού ξεσηκωμού. Γεννήθηκε στα Καλάβρυτα το 1778 και το πραγματικό του όνομα ήταν Δημήτριος. Το «Αναγνώστης» του δόθηκε καθώς ήταν ένα από τα λίγα παιδιά της εποχής που γνώριζε γράμματα!!!

Το 1800 πήγε στην Τριπολιτσά! Εκεί εργάστηκε για πέντε χρόνια ως δάσκαλος! Ωστόσο, δεν άφησε την ευκαιρία χαμένη και μάθαινε, μαζί με τα γράμματα, στα Ελληνόπουλα πώς να χειρίζονται τα όπλα.

Ήταν ανυπότακτος και ερχόταν συχνά σε αντιπαράθεση με τους Τούρκους της περιοχής.

Μάλιστα, σε έναν τσακωμό το 1805, σκότωσε έναν κατακτητή και αναγκάστηκε να φύγει από την πόλη, καταφεύγοντας στα βουνά της Λακωνίας, όπου συνάντησε τον πατέρα του, Αργύρη και του θείο του Κολοκοτρώνη.

Η συγγένεια με τον Γέρο του Μοριά προερχόταν από την πλευρά του πατέρα του.

Η κλέφτικη ζωή στα λακωνικά όρη δεν είχε μεγάλη διάρκεια. Ζούσαν διαρκώς υπό τον φόβο των Τούρκων.

Έτσι ζήτησαν άσυλο από τους Άγγλους στην Ζάκυνθο. Εκείνοι αναγνώρισαν τις ικανότητές τους και τους απέδωσαν βαθμούς αξιωματικών. Ως ανταπόδοση, συμμετείχαν σε αρκετές μάχες κατά των γαλλορώσων στο Ιόνιο.

Το 1807 πληροφορήθηκαν για την εξέγερση κατά του Αλή Πασά και έσπευσαν στην Ηλεία για να βοηθήσουν, όπως στρατηγικά συνέφερε τους Έλληνες, τον Λαλαίο τουρκαλβανό Αλιάγα. Δεν πρόλαβαν όμως, γιατί η εξέγερση καταπνίγηκε.

Το 1814, μετά από πολυετή απουσία, ο Αναγνώστης επέστρεψε στα Καλάβρυτα, για να προετοιμαστεί για τον Αγώνα.

Συγκέντρωνε όπλα, πολεμοφόδια, ρούχα, αλλά κυρίως ξεσήκωνε τους συμπατριώτες του, διατηρώντας πάντα επαφή με τον θείο του, Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, ο οποίος στήριζε πολλά πάνω του.

Όταν τελικά ξέσπασε η Επανάσταση, ο Αναγνώστης Στριφτόμπολας ήταν αυτός που πρώτος ύψωσε την Ελληνική Σημαία στα Καλάβρυτα. Στην συνέχεια αντάμα με άλλους Πελοποννήσιους οπλαρχηγούς ηγήθηκε της πολιορκίας των οχυρών όπου είχαν καταφύγει οι Τούρκοι στην ευρύτερη περιοχή.

Μετά από μάχη πέντε ημερών, οι πολιορκημένοι παραδόθηκαν με ανυπολόγιστες απώλειες. Οι Έλληνες  πήραν ως λάφυρα πάνω από 100 όπλα, με τα οποία εξόπλισαν ακόμα περισσότερους αγωνιστές.

Να σημειωθεί πως η παράδοση των Καλαβρύτων θεωρείται ως η πρώτη κομβική πολεμική επιχείρηση της Ελληνικής Επανάστασης.

Όμως, η επόμενη φορά θα ήταν η τελευταία για τον Στριφτόμπολα.

Ο Κολοκοτρώνης πίστευε, όχι άδικα, ότι για να επικρατήσουν οι Έλληνες στην Πελοπόννησο, έπρεπε να πέσει η Τριπολιτσά, που ήταν το διοικητικό κέντρο των Τούρκων.

Στις αρχές του Απριλίου του 1821 ξεκίνησε να καταστρώνει ένα μεγαλεπήβολο σχέδιο, που στόχο είχε τον σταδιακό αποκλεισμό της Τριπολιτσάς από τα κάστρα των γύρω περιοχών. Μία κατά μέτωπο επίθεση ήταν αδύνατη, μιας και η οχύρωση της πόλης ήταν απροσπέλαστη, ενώ και η αριθμητική υπεροχή των Τούρκων ήταν καταλυτική.

Από τα κάστρα που έπρεπε να παρθούν ήταν το Λεβίδι στην ανατολική πλαγιά του Μαινάλου όρους, σε απόσταση 25 χιλιομέτρων από την Τρίπολη.

Μετά από έκκληση του Κολοκοτρώνη, στήθηκε επιχείρηση 800 αντρών για την κατάληψή του, με συμμετοχή του ανιψιού του, Αναγνώστη Στριφτόμπολα.

Οι Τούρκοι, που αντιλήφθηκαν τις ύποπτες κινήσεις στην περιοχή, έστειλαν στράτευμα που ξεπερνούσε τις 3.000.

Ο Αναγνώστης Στριφτόμπολας-και ενώ οι Λιβαδιώτες τράπηκαν σε φυγή στο άκουσμα έλευσης των Τούρκων- παρέμεινε μόνος με 48 άνδρες μέσα στο χωριό και αποφάσισε να δώσει την μάχη. Κατά άλλους, οι άντρες που είχε ήταν 70 απέναντι σε 3000 Τούρκους.

Στις 14 Απριλίου, μόλις οι Τούρκοι μπήκαν στο χωριό και άρχισαν να τα καίνε, ξεκίνησαν οι μάχες σώμα με σώμα.

Μετά από 4 ώρες ήρθαν ενισχύσεις υπό το Δημήτριο Πλαπούτα και άλλους οπλαρχηγούς.

Προκειμένου να πανικοβληθούν οι εχθροί, διαδόθηκε ότι ερχόταν ο Κολοκοτρώνης με 7000 άνδρες. Παράλληλα όσοι είχαν καταφύγει στα βουνά, αναθάρρησαν και ρίχτηκαν στην μάχη.

Οι Τούρκοι τράπηκαν τελικά σε φυγή., χάνοντας 300 άντρες, ενώ μόλις 4 Έλληνες σκοτώθηκαν.

Εντούτοις, μεταξύ αυτών, ήταν ο Αναγνώστης Στριφτόμπολας. Ο αγωνιστής έπεσε ηρωικά ενώ πολεμούσε σώμα με σώμα. Μάλιστα κατά τη διάρκεια της μάχης, προκειμένου να μην πέσει το ηθικό των Ελλήνων, ο θάνατός του κρατήθηκε κρυφός, όπως ακριβώς είχε συμβεί με τον Κίμωνα τον Αθηναίο στην Κύπρο εναντίον των Περσών.

Σήμερα στην κεντρική πλατεία του Λεβιδίου στέκει το άγαλμά του. Στα σχολικά βιβλία δεν αναφέρεται η δράση του!

ΤΟ ΛΕΒΙΔΙ ΣΗΜΕΡΑ: