Η έρευνά της προτείνει ότι μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπινων μορφών που απεικονίζονται σε κρατήρες, κεραμικά αγγεία εικονογραφικού στυλ από την Υστεροελλαδική περίοδο, γνωστές ως Σπαθοφόροι, μπορεί να αντιπροσωπεύουν γυναίκες αντί για άνδρες πολεμιστές όπως πιστευόταν παλαιότερα.
Η μελέτη του Michel εστιάζει σε διακριτικές μορφές που εμφανίζονται σε κρατήρες από την Ύστερη Μυκηναϊκή περίοδο. Αυτές οι μορφές φέρουν ένα ξίφος σταυρωμένο στο στήθος τους και φορούν έναν μακρύ, περίτεχνο, εντυπωσιακό μανδύα, εκτός από το ότι έχουν μακριά μαλλιά , μια λεπτομέρεια που συνδέεται συνήθως με γυναικείες παραστάσεις στη μινωική και μυκηναϊκή εικονογραφία. Παραδοσιακά, αυτές οι φιγούρες έχουν αναγνωριστεί ως άνδρες λόγω της παρουσίας του ξίφους, ενός αντικειμένου ιστορικά συνδεδεμένου με την αρρενωπότητα. Ωστόσο, ο Michel προτείνει ότι αυτές οι αναπαραστάσεις μπορεί πράγματι να είναι γυναικείες και να συνδέονται περισσότερο με τελετουργικούς ρόλους παρά με πόλεμο.
Ο συμβολισμός του όπλου σε αυτές τις φιγούρες θα μπορούσε να συνδέεται περισσότερο με την τελετουργική δύναμη και τη γυναικεία εξουσία στις θρησκευτικές τελετές παρά με μια αναπαράσταση βίας ή πολέμου , εξήγησε η Michel στην ανάλυσή της. Ο ερευνητής υποστηρίζει ότι στον πολιτισμό του Αιγαίου, οι γυναίκες κατείχαν εξέχουσα θέση στις θρησκευτικές και τελετουργικές πρακτικές, καθιστώντας εύλογο ότι αυτές οι φιγούρες που φέρουν ξίφος αντικατοπτρίζουν συμβολικούς, μη στρατιωτικούς ρόλους.
Το κλειδί για την πρόταση του Michel βρίσκεται σε μια εξαντλητική ανασκόπηση των χαρακτηριστικών του φύλου στην αιγαιοπελαγίτικη εικονογραφία . Παραδοσιακά, ο προσδιορισμός του φύλου στις μυκηναϊκές παραστάσεις ήταν δύσκολος, καθώς πολλές ανθρώπινες μορφές παρουσιάζονται με στυλιζαρισμένα χαρακτηριστικά που συγκαλύπτουν συγκεκριμένες λεπτομέρειες. Οι περισσότερες παραστάσεις διαθέτουν κοντά μαλλιά και γενικά ρούχα. Ωστόσο, ορισμένες λεπτομέρειες, όπως η παρουσία μακριών μαλλιών και περίτεχνης ενδυμασίας, ερμηνεύονται ως θηλυκά στοιχεία σε άλλες απεικονίσεις του μυκηναϊκού πολιτισμού.
Αυτό το συμπέρασμα βασίζεται στην εργασία της ερευνήτριας Louise Steel, η οποία είχε ήδη προτείνει ορισμένα οπτικά στοιχεία ως δείκτες φύλου, όπως χτενίσματα, ρούχα και αξεσουάρ. Στην ανάλυσή της, η Michel χρησιμοποιεί αυτούς τους δείκτες για να ενισχύσει την υπόθεσή της ότι οι Σπαθοφόροι θα μπορούσαν να αντιπροσωπεύουν γυναίκες και όχι άνδρες πολεμιστές.
Μεταξύ των μορφών που μελετήθηκαν είναι μια από τις Μυκήνες ιδιαίτερα, η οποία μοιράζεται το στυλ του μανδύα και τη διάταξη του ξίφους στο στήθος. Αυτή είναι μια από τις λίγες περιπτώσεις όπου έχει τεκμηριωθεί μια γυναικεία φιγούρα με όπλο , κάτι που, σύμφωνα με τον Michel, δικαιολογεί την επανεξέταση των συμβολικών ρόλων αυτών των εικόνων παρά την ερμηνεία τους από στρατιωτική προοπτική.
Επιπλέον, η ανάλυση υπογραμμίζει ότι το πλαίσιο στο οποίο εμφανίζονται αυτά τα στοιχεία στερείται στοιχείων βίας. Οι Σπαθοφόροι παρουσιάζονται σε ειρηνικές σκηνές, όπως πομπές ή δίπλα σε άρματα , και τα ξίφη τους εμφανίζονται διακοσμητικά, υποδηλώνοντας μια πιο συμβολική παρά στρατιωτική λειτουργία.
Η ανάλυση της Michel εστιάζει επίσης σε ορισμένες οπτικές λεπτομέρειες των μορφών που υποστηρίζουν τη γυναικεία τους ταυτότητα. Οι μορφές φέρουν στολίδια σαν κορδέλες στα μαλλιά και καλύμματα στο κεφάλι τους , κοινά στοιχεία σε γυναικείες παραστάσεις του Αιγαίου. Παρουσιάζουν επίσης περιδέραια και βραχιόλια, λεπτομέρειες που στην εικονογραφία της περιοχής προορίζονται κυρίως για γυναίκες, με σπάνιες μόνο περιπτώσεις ανδρών που κοσμούνται με κοσμήματα σε θρησκευτικά πλαίσια. Η Michel υποστηρίζει ότι αυτές οι διακριτικές λεπτομέρειες χρησιμεύουν ως οπτικές ενδείξεις που υποστηρίζουν την πρότασή της να ερμηνεύσει τους Σπαθοφόρους ως γυναικείες αναπαραστάσεις.
Η ερμηνεία της Michel αποκαλύπτει ότι η μυκηναϊκή εικονογραφία μπορεί να ήταν πιο περιεκτική και πολύπλοκη ως προς τον συμβολισμό του φύλου από ό,τι πιστεύαμε προηγουμένως. Στα συμπεράσματά της, η Michel ενθαρρύνει τους αρχαιολόγους και τους μελετητές της αρχαίας τέχνης να επανεξετάσουν τις έννοιες των φύλων που σχετίζονται με τα όπλα, προτείνοντας ότι η αυτόματη σύνδεση των σπαθιών με ανδρικές μορφές μπορεί να είναι μια αντανάκλαση των σύγχρονων πολιτισμικών προκαταλήψεων παρά μια ακριβής απεικόνιση των πρακτικών εκείνης της εποχής.
Δείτε ΦΩΤΟ ΕΔΩ
photo:
