Ένα πρωτοποριακό για την Ελλάδα εγχείρημα, το έργο «κάΦσιμο», υλοποιεί η Αστική Μη Κερδοσκοπική Εταιρία «ΙnCommOn – Innovative Communities Onwards», με την ανακύκλωση υπολείμματος καφέ που συλλέγει από περίπου 70 καφετέριες σε Θεσσαλονίκη και Κιλκίς. Στη συνέχεια, τα υπολείμματα μεταφέρονται στο Κιλκίς, σε χώρο δίπλα στις εγκαταστάσεις της συνεργαζόμενης κοινωνικής συνεταιριστικής επιχείρησης «Staramaki», όπου ξηραίνεται με στόχο τη δημιουργία βιοκαυσίμου.
«Πιλοτικά ξεκινήσαμε πέρσι την προσπάθεια στο Κιλκίς, όπου έχουμε καταφέρει να συλλέγουμε τα υπολείμματα καφέ απ’ όλες σχεδόν τις καφετέριες, φτάνοντας τα 100 κιλά τη μέρα», εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η γενική συντονίστρια της «ΙnCommOn» Μάρα Αγγελίδου, διευκρινίζοντας ότι χρησιμοποιείται το στερεό υπόλειμμα από τον εσπρέσο, τον γαλλικό και τον ελληνικό καφέ.
Στη Θεσσαλονίκη, εδώ και λίγες μέρες έχουν μπει στο «κάΦσιμο» άλλες 30 καφετέριες, κυρίως του κέντρου της πόλης που ήδη χρησιμοποιούν ειδικούς κάδους αποθήκευσης 5 και 10 λίτρων που όταν γεμίζουν και τους παραδίδουν, ως αντάλλαγμα, θα παραλαμβάνουν ποσοστιαία, «staramakia», καλαμάκια δηλαδή από φυσικό στέλεχος σιταριού.
«Προς το παρόν έχουμε εντάξει στην εφοδιαστική αλυσίδα μας μόνο μικρά καφέ αλλά πρόθεσή μας είναι, σε 1,5- 2 χρόνια, να πάρουμε και μεγάλες αλυσίδες προκειμένου κανένας κόκκος καφέ να πηγαίνει στη χωματερή. Θέλουμε το “κάΦσιμο” να επαναπροσδιορίσει τις δυνατότητες του υπολείμματος καφέ ως μιας ανεκτίμητης πρώτης ύλης και να αξιοποιήσει την ευκαιρία για τη δημιουργία ενός μοντέλου κυκλικής οικονομίας, ως απάντηση στην κατασπατάληση πόρων και την υπερπαραγωγή οργανικών αποβλήτων», λέει η κ. Αγγελίδου.
Στην κατεύθυνση αυτή, όλη η οργάνωση για τη συλλογή και αξιοποίηση του καφέ, γίνεται με όρους κοινωνικής συμπερίληψης, δίκαιης οικονομίας και, όσο το δυνατόν, μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα.
«Η συλλογή γίνεται με ηλεκτροκίνητο βανάκι και βάσει ενός έξυπνου αλγόριθμου που έχουμε αναπτύξει, όπου βάζουμε σε μαθηματικά μοντέλα χωρικές, ποσοτικές και χρονικές παραμέτρους προκειμένου να μας υποδείξουν τον χρόνο και τον τρόπο βέλτιστης συλλογής των υπολειμμάτων για λιγότερες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα». Η μεταφορά γίνεται στο Κιλκίς, όπου σε θερμοκήπια, ο καφές ξηραίνεται με φυσικό τρόπο και γίνεται πέλετ ή χρησιμοποιείται σε ανάλογους λέβητες ως βιομάζα.
«Μελετάμε τη χρήση του τελικού προϊόντος, δεν ξέρουμε αν θα πωλείται, θα ανταλλάσσεται με κάτι άλλο, θα διατίθεται σε βιομηχανίες ή για οικιακή χρήση. Δεν έχουμε καταλήξει ακόμα στη βέλτιστη διαχειριστική κίνηση γιατί θέλουμε να εξετάσουμε όλες τις παραμέτρους», τονίζει η κ. Αγγελίδου.
Γενικότερα πάντως, το εγχείρημα κινείται και αποτελεί μέρος, ενός ευρύτερου μοντέλου πολυ-κυκλικής και ανταλλακτικής βιοοικονομίας. Όπως αναφέρεται σχετικά σε ανακοίνωση της «ΙnCommOn», «το Staramaki και το κάΦσιμο, δύο πρώην οργανικά υπολείμματα -ένα αγροτικό και ένα αστικό- πλέον αξιοποιούνται και προκύπτουν νέα, προς χρήση βιο-προϊόντα που κάνουν τον καφέ που πίνουμε φιλικότερο προς το περιβάλλον».
Οι καταναλωτές καλούνται από την οργάνωση, να «κλείσουν τον κύκλο της ζωής του καφέ» με το εγχείρημα «κάΦσιμο» που «διατηρεί καθαρά κοινωνικό πρόσημο και επιχειρεί να ενεργοποιήσει όλους τους πολίτες, χωρίς αποκλεισμούς, με όρους κοινωνικής συμπερίληψης αλλά και δίκαιης οικονομίας».
«Άλλωστε», προσθέτει η κ. Αγγελίδου, «κύριος σκοπός του έργου είναι μέσα από καινοτόμες δράσεις, να ενημερώνει, να εκπαιδεύει συμμετοχικά και να αναδιαμορφώνει τη νοοτροπία των πολιτών, των επαγγελματιών, των τοπικών αρχών, των κυβερνώντων».
«Με άλλα λόγια, εμπλέκονται όλοι οι συμμετέχοντες στον κύκλο ζωής του καφέ, μέχρι κανένας κόκκος καφέ να μην καταλήγει πια στη χωματερή», καταλήγει.
Το έργο κάΦσιμο ξεκίνησε το Μάιο του 2019 και μέχρι στιγμής έχει λάβει χρηματοδότηση από το πρόγραμμα Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης «LUSH Re:Fund», από τον κοινωφελή οργανισμό «Choose Love» και από το Πράσινο Ταμείο μέσω του Προγράμματος «Α.Π.3 Καινοτόμες δράσεις με τους πολίτες, Πρόγραμμα: Φυσικό περιβάλλον και καινοτόμες δράσεις 2020».
H «InCommOn» έχει έδρα τη Θεσσαλονίκη και έχει στόχο να προάγει τη βιώσιμη συμμετοχική αστική ανάπτυξη. «Επιδιώκοντας να δώσουμε λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι ελληνικές πόλεις, δίνουμε ισάξια βαρύτητα στους τομείς του περιβάλλοντος και της κοινωνίας, ενώ παράλληλα, μέλημά μας είναι, η φροντίδα για τα δύο αυτά επίπεδα να έρχεται από τους ίδιους τους πολίτες», αναφέρουν τα μέλη της.
amna/ photo unsplash