Αυτό το δημιούργημα είναι είναι ένας από τους τέσσερις βωμούς αφιερωμένους στην Larrahe που βρέθηκαν στις περιοχές των Βάσκων. Ο νέος βωμός, ωστόσο, είναι ο μοναδικός που έχει βρεθεί κατά τη διάρκεια αρχαιολογικής ανασκαφής.
Αυτός ο βωμός, που χρονολογείται στον 1ο αιώνα μ.Χ., αποτελεί σημαντικό εύρημα για την κατανόηση των πολιτιστικών και θρησκευτικών πρακτικών των Βασκόνων, των αρχαίων κατοίκων της περιοχής των Βάσκων.
Η τοποθεσία που οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τον βωμό
Η ανακάλυψη αυτή δίνει νέες πληροφορίες για τους αρχαίους Βάσκους και τις πολιτισμικές πεποιθήσεις τους. Το όρος Αριαούντι είχε κατοικηθεί από τη ρωμαϊκή εποχή μέχρι τον Μεσαίωνα και τη σύγχρονη εποχή.
Το βουνό έχει ύψος 3.100 μέτρα και βρίσκεται στην κοιλάδα του ποταμού Γκουλίνα, πέντε μίλια βορειοδυτικά της Παμπλόνα, κοντά στη μικρή πόλη Larunbe.
Το ακρωτήριο στη νότια πλευρά προστάτευε από επιθέσεις την περιοχή. Η θέα από την κορυφή κόβει την ανάσα.
Η αφιέρωση που γράφτηκε στον αρχαίο βωμό
Στη νότια πλευρά, ένα δυσπρόσιτο ακρωτήρι, διευκολύνει την άμυνα αυτού του σημαντικού σημείου, το οποίο, από την κορυφή, προσφέρει ανεμπόδιστη θέα στη λεκάνη της Παμπλόνα.
Η ρωμαϊκή παρουσία στη λεκάνη της Παμπλόνα χρονολογείται από τον Σερτοριανό Πόλεμο, τον πρώτο αιώνα π.Χ. Οι κύριοι δρόμοι επικοινωνίας κατασκευάστηκαν τον πρώτο αιώνα μ.Χ.
Βρισκόταν πάνω από ένα σημαντικό δρόμο που οδήγησε στην Παμπλόνα, ξεκινώντας από τη ρωμαϊκή εποχή, ενώ τον ενδέκατο αιώνα κατασκευάστηκε εκεί ένα μοναστήρι προς τιμήν του Αγίου Στεφάνου.
Η ανακάλυψη ευρημάτων του μεσαιωνικού μοναστηριού, η θέση του οποίου χάθηκε με τον καιρό, από αρχαιολόγους και εθελοντές, χρειάστηκε δέκα χρόνια ανασκαφών στην κορυφή.
Σύμφωνα με δελτίο Τύπου της Επιστημονικής Εταιρείας Aranzadi, ο βασκικός βωμός ανακαλύφθηκε κατά τη διάρκεια ανασκαφής το 2022, στον πυθμένα ενός πηγαδιού στο μεσαιωνικό μοναστήρι Doneztebe. Ο μικρός βωμός περιλαμβάνει μια αφιέρωση γραμμένη από μια γυναίκα γνωστή ως Valeria Vitella στη θεότητα Larrahe.
Η επιγραφή έχει ως εξής: V[i]
TEL.LA
M(erito?) LA R
A HE VO(tum)
L(ibens) S(olvit)
Αυτό μεταφράζεται ως εξής: «Η Valeria Vitella εκπληρώνει τον όρκο της στην Larrahe ελεύθερα και επάξια».
Η αινιγματική θεότητα Larrahe των Βάσκων και το μυστήριο της θέσης του βωμού
Το εύρημα, σύμφωνα με ερευνητές, δείχνει πώς η ξεχωριστή κουλτούρα των Βάσκων επιβίωσε ακόμα και κατά τη διάρκεια της ρωμαϊκής εποχής, συνδυάζοντας στοιχεία τόσο ρωμαϊκής όσο και βασκικής πίστης.
Λίγα είναι γνωστά για την θεότητα Larrahe, καθώς δεν γνωρίζουμε πολλά για τη λατρεία της. «Το όνομα αυτού του αυτόχθονου θεού ή θεάς μαρτυρείται μόνο σε τρεις άλλους βωμούς από την περιοχή των Βάσκων», εξηγούν οι ερευνητές στην ανακοίνωση.
Ωστόσο, ο βωμός αυτός βρέθηκε πολύ βορειότερα από τις προηγούμενες αφιερώσεις στην Larrahe, αυξάνοντας έτσι τη γεωγραφική περίμετρο όπου λατρευόταν η αρχαία θεότητα.
Ο βωμός προϋπήρχε του μοναστηριού κατά περίπου 1.000 χρόνια και οι ερευνητές δεν γνωρίζουν πώς κατέληξε στο πηγάδι. Δεν έχει αποσαφηνιστεί αν πέταξαν εκεί τον βωμό αργότερα ή αν τοποθετήθηκε σκόπιμα εκεί όταν χτίστηκε το πηγάδι.
(με πληροφορίες από enikos. gr / photo: pixabay)
