Ενώ αυτό το φαινόμενο έχει τεκμηριωθεί στο παρελθόν, η πιο πρόσφατη μελέτη δείχνει ότι μπορεί να είναι πολύ πιο συνηθισμένο από ό,τι υποτίθεται προηγουμένως.
Συνολικά 241 ασθενείς σε κώμα με σοβαρές εγκεφαλικές κακώσεις συμπεριλήφθηκαν στη μελέτη, η οποία διεξήχθη σε έξι διαφορετικές τοποθεσίες στις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ευρώπη για μια περίοδο 15 ετών. Κανένας από τους συμμετέχοντες δεν ήταν ικανός να ανταποκριθεί σε μια απλή προφορική εντολή.
Για να ανακαλύψουν εάν αυτή η έλλειψη ορατής δραστηριότητας αντικατοπτρίζει την απουσία συνείδησης , οι ερευνητές χρησιμοποίησαν λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) και ηλεκτροεγκεφαλογραφία (EEG) για να παρακολουθήσουν την εγκεφαλική δραστηριότητα καθώς οι ασθενείς άκουγαν οδηγίες όπως «φανταστείτε να ανοίγετε και να κλείνετε το χέρι σας», ή «σταμάτα να φαντάζεσαι ότι ανοίγεις και κλείνεις το χέρι σου». Εντυπωσιακά, 60 από τους συμμετέχοντες έδειξαν σημάδια ότι ακολουθούσαν τις εντολές στο κεφάλι τους, παρόλο που δεν μπορούσαν να αντιδράσουν σωματικά.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτό συμβαίνει όταν οι ικανότητες σκέψης ενός ατόμου αποσυνδέονται από την ικανότητά του να κινεί το σώμα του. Αυτοί οι ασθενείς συνεχίζουν να καταλαβαίνουν τη γλώσσα, να θυμούνται οδηγίες και να διατηρούν την προσοχή, αλλά δεν έχουν κινητική λειτουργία.
«Ορισμένοι ασθενείς με σοβαρή εγκεφαλική βλάβη δεν φαίνεται να επεξεργάζονται τον εξωτερικό τους κόσμο», δήλωσε η συγγραφέας της μελέτης Yelena Bodien σε μια δήλωση . «Ωστόσο, όταν αξιολογούνται με προηγμένες τεχνικές όπως το fMRI και το EEG βάσει εργασιών, μπορούμε να ανιχνεύσουμε την εγκεφαλική δραστηριότητα που υποδηλώνει το αντίθετο».
«Αυτά τα αποτελέσματα εγείρουν κρίσιμα ηθικά, κλινικά και επιστημονικά ερωτήματα – όπως πώς μπορούμε να εκμεταλλευτούμε αυτή την αόρατη γνωστική ικανότητα για να δημιουργήσουμε ένα σύστημα επικοινωνίας και να προωθήσουμε την περαιτέρω ανάκαμψη;»
Και ενώ προηγούμενες εκτιμήσεις έχουν υποδείξει ότι αυτό το φαινόμενο μπορεί να υπάρχει στο 15 έως 20 τοις εκατό των ασθενών που δεν ανταποκρίνονται, η παρούσα μελέτη διαπίστωσε ότι το ποσοστό μπορεί στην πραγματικότητα να είναι έως και 25 τοις εκατό. Σύμφωνα με τους ερευνητές, προηγούμενες μελέτες μπορεί να είχαν χάσει ένα ποσοστό περιπτώσεων επειδή χρησιμοποιούσαν είτε fMRI είτε EEG, παρά και τα δύο σε συνδυασμό.
Αναλύοντας τα ευρήματά τους, οι συγγραφείς διαπίστωσαν ότι 36 από τις 60 περιπτώσεις ανιχνεύθηκαν όταν οι δύο τεχνικές χρησιμοποιήθηκαν μαζί, υποδηλώνοντας ότι μπορεί να είναι απαραίτητο να χρησιμοποιηθούν περισσότερες από μία μέθοδοι ανάλυσης προκειμένου να ανιχνευθούν σημάδια συνείδησης σε ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται.
Διαπίστωσαν επίσης ότι τα παρατεταμένα σημάδια της γνωστικής λειτουργίας ήταν πιο κοινά σε νεότερους ασθενείς και σε εκείνους των οποίων η κατάσταση προκλήθηκε από τραυματική εγκεφαλική βλάβη παρά από εγκεφαλικό ή καρδιακή προσβολή.
Συνοψίζοντας τα ευρήματα της ομάδας, ο συγγραφέας της μελέτης Nicholas Schiff εξήγησε ότι «η συνείδηση σε αυτά τα άτομα δεν είναι κάτι ασυνήθιστο. Νομίζω ότι έχουμε τώρα μια ηθική υποχρέωση να ασχοληθούμε με αυτούς τους ασθενείς, να προσπαθήσουμε να τους βοηθήσουμε να συνδεθούν με τον κόσμο», είπε.
Η μελέτη δημοσιεύεται στο The New England Journal of Medicine .
photo: pixabay