Ονομάζεται Setapedites abundantis , ένα μικροσκοπικό πλάσμα μήκους περίπου 5 χιλιοστών και ευδοκίμησε σε έναν ωκεανό που κάποτε κάλυπτε το σημερινό Μαρόκο, πριν από 478 εκατομμύρια χρόνια.
Τώρα, αναλύοντας τα απολιθώματα του περισσότερα από 20 χρόνια μετά την πρώτη ανακάλυψή τους, οι παλαιοντολόγοι συνειδητοποίησαν ότι ανήκει στο κλάδο των αρθρόποδων Euchelicerata.
“Αρχικά, είχαμε σκοπό μόνο να περιγράψουμε και να ονομάσουμε αυτό το απολίθωμα. Δεν είχαμε απολύτως καμία ιδέα ότι θα κρύβει τόσα πολλά μυστικά”, λέει ο παλαιοντολόγος Lorenzo Lustri από το Πανεπιστήμιο της Λωζάνης στην Ελβετία.
«Ήταν λοιπόν μια συναρπαστική έκπληξη να συνειδητοποιήσουμε, μετά από προσεκτικές παρατηρήσεις και αναλύσεις, ότι κάλυψε επίσης ένα σημαντικό κενό στο εξελικτικό δέντρο της ζωής».
Τα αρθρόποδα είναι μια εξαιρετικά ποικιλόμορφη και άφθονη ομάδα ασπόνδυλων που καλύπτει έντομα, μυριάποδα, μαλακόστρακα και αραχνοειδείς – μαζί αντιπροσωπεύουν περίπου το 75 τοις εκατό της ζωικής ζωής στον κόσμο. Μέσα σε αυτή την ομάδα υπάρχουν υποομάδες. Τα Chelicerates είναι αρθρόποδα που διαθέτουν chelicerae – στοματικά μέρη σε σχήμα κυνόδοντα ή λαβίδας, που χρησιμοποιούνται για να πιάνουν και να δηλητηριάζουν το θήραμα.
Αυτή η ομάδα περιέχει αράχνες, σκορπιούς, πεταλοειδή καβούρια, ακάρεα και τσιμπούρια, καθώς και αρκετές εξαφανισμένες ομάδες, όπως θαλάσσιους σκορπιούς. Αλλά δεν είμαστε ακριβώς σίγουροι πότε και πώς αυτά τα διαφορετικά ζώα αποκλίνουν και ξεκίνησαν στο ξεχωριστό εξελικτικό τους μονοπάτι μακριά από τα υπόλοιπα αρθρόποδα.
Το Setapedites abundantis ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του 2000, σε έναν σχηματισμό γνωστό ως σχιστόλιθος Fezouata στο Μαρόκο. Στην πραγματικότητα, ήταν ο πιο άφθονος τύπος απολιθωμάτων στο είδος, αλλά η μελέτη και ο χαρακτηρισμός των απολιθωμάτων είναι χρονοβόρα εργασία και χρειάστηκε λίγος χρόνος για να φτάσουν οι ερευνητές σε αυτό.
Ο Λούστρι και οι συνεργάτες του μελέτησαν αρκετά απολιθωμένα παραδείγματα του πλάσματος, που διατηρήθηκαν άριστα στον μαλακό, λεπτό σχιστόλιθο που κάποτε ήταν λάσπη στον πυθμένα της θάλασσας. Και βρήκαν ανατομικά χαρακτηριστικά που ονομάζονται biramous (δικλαδικά) εξαρτήματα στο πίσω μέρος του ζώου .
Αυτά τα προσαρτήματα και η θέση τους επέτρεψαν στους ερευνητές να τοποθετήσουν με σιγουριά το είδος ως μέλος της οικογένειας Offacolidae – ένα γένος που περιλαμβάνει μόνο ένα άλλο είδος, το Offacolus kingi , το οποίο έζησε κατά τη διάρκεια της Σιλουρίας , μεταξύ 444 και 420 εκατομμυρίων ετών πριν.
Τα Offacolidae είναι euchelicerates, πράγμα που σημαίνει ότι το Setapedites abundantis αντιπροσωπεύει τώρα το πιο πρώιμο γνωστό μέλος αυτού του συγκεκριμένου κλάδου του οικογενειακού δέντρου των αρθρόποδων, καλύπτοντας το κενό μεταξύ των πρώιμων αρθρόποδων και των Euchelicerata.
Προς το παρόν, η θέση του απολιθώματος έχει εντοπιστεί. Το επόμενο βήμα είναι να το μελετήσουμε περαιτέρω για να κατανοήσουμε καλύτερα την εμφάνιση και την εξέλιξη των μοναδικών χαρακτηριστικών του, και έτσι πώς καταλήξαμε να έχουμε τις αράχνες που γνωρίζουμε και αγαπάμε σήμερα.
Τα ευρήματα της ομάδας δημοσιεύτηκαν στο Nature Communications .
photo: pixabay
