Ωστόσο, έχει ένα ιστορικό προηγούμενο που δεν ξεσκέπασε κανένας άλλος από τον Μάρκο Πόλο στο Βιβλίο των Θαυμάτων του : η Μογγόλα πριγκίπισσα Χουτουλούν, μια έμπειρη πολεμίστρια, ξαδέρφη του Κουμπλάι Χαν και δισέγγονη του Τζένγκις Χαν , που πολέμησε σε μάχες μαζί με άλλους στρατιώτες και υποσχέθηκε να παντρευτεί μόνο αυτόν που θα μπορούσε να τη νικήσει.
Αυτή η σύντομη περίληψη θα χτυπήσει ένα καμπανάκι σε κάθε λάτρη των κόμικ και θα φέρει στον νου τον χαρακτήρα της Red Sonja, μιας χωρικής από την Υρκάνια που, αφού επέζησε από τη σφαγή της οικογένειάς της από μισθοφόρους, δέχεται μια θεϊκή επίσκεψη που της δίνει τη δύναμη και την ικανότητα μια πολεμίστρια με αντάλλαγμα την υπόσχεση ότι θα δώσει τον εαυτό της μόνο στον άντρα που μπορεί να τη νικήσει στη μάχη, εν τω μεταξύ ζει βάζοντας το σπαθί της στην υπηρεσία του πλειοδότη.
Δεν χρειάζεται να είσαι σπουδαίος ειδικός στην όπερα για να απολαύσεις το Turandot , το έργο του Puccini που έχει μια από τις πιο όμορφες και δημοφιλείς άριες του είδους: Nessun dorma . Λοιπόν, Turandot είναι το όνομα της πρωταγωνίστριας, μιας πριγκίπισσας από την Περσία που δεν μπορεί να βρει έναν άντρα που θεωρεί άξιό της και επομένως κλείνεται σε έναν πύργο, υποσχόμενος το χέρι της σε όποιον μπορεί να λύσει μια σειρά από γρίφους.
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι το αρχικό Turandot ήταν η Turandokht, δηλαδή η κόρη του Turan (περιοχή της Κεντρικής Ασίας) και εμπνεύστηκε από το προαναφερθέν Khutulun, για το οποίο θα μιλήσουμε στη συνέχεια. Αυτό το όνομα, που σημαίνει Φωτεινή Σελήνη, είναι το πιο γνωστό αλλά έχει περάσει και στους μεταγενέστερους με τα ονόματα Khotol Tsagaan, το αραβικό Ay Yaruq και άλλα παράγωγα όπως το Aigiarne και το Aiyurug. Όλοι τους από την Άπω Ανατολή, καθώς γεννήθηκε στο Ulus, ένα μογγολικό χανάτο που ονομαζόταν επίσης Chagatai, επειδή κυβερνήτης του ήταν ο Chagatai Khan, ο δεύτερος γιος του Genghis Khan, στον οποίο ανέθεσε την Transoxiana, ένα τμήμα του Τουρκεστάν μεταξύ του Aral. Θάλασσα και το οροπέδιο Pamir μέχρι τα βουνά Altai συν την περιοχή Xinjiang (στην Ουιγούρη Κίνα).
Με το θάνατο του Chagatai το 1241, το χανάτο θα περνούσε στα χέρια του συγγενή του Kaidu, εγγονού του αδελφού του Ogodei (γιος του Τζένγκις που είχε κληρονομήσει την ανώτατη διοίκηση των Μογγόλων). Ο Κάιντου εναντιώθηκε στον ξάδερφό του Κουμπλάι επειδή θεώρησε ότι γύριζε την πλάτη του στις μογγολικές παραδόσεις, καθώς ο Χαν είχε προωθήσει την υιοθέτηση του κινεζικού πολιτισμού και είχε δημιουργήσει ένα σταθερό κεφάλαιο, αποκηρύσσοντας τον νομαδισμό.
Στην πραγματικότητα, ο Kaidu αρνήθηκε να παρευρεθεί στην ανακήρυξή του, κάτι που ισοδυναμούσε με άρνηση νομιμότητας επειδή απαιτούνταν ομοφωνία, και μάλιστα συμμάχησε με τον Berke, χάνο της Χρυσής Ορδής. Έτσι, το 1266, ο Μεγάλος Χαν έστειλε τον Μπαράκ, έναν δισέγγονο του Τσαγκάται, να τον αντικαταστήσει στην κεφαλή του χανάτου. Προφανώς, ο Kaidu δεν ήταν διατεθειμένος να φύγει χωρίς μάχη και ξέσπασε ο πόλεμος, στον οποίο υποστηρίχθηκε από τον Möngke Temür, τον διάδοχο του Berke.
Ήταν αρκετά ισχυρός γι’ αυτό, καθώς σύμφωνα με τον Μάρκο Πόλο χρειάστηκαν πέντε ημέρες για να διασχίσει τα εδάφη του. Περιοχές, παρεμπιπτόντως, πλούσιες σε βαμβάκι και πολυφυλετικής και πολυπολιτισμικής σύνθεσης, αφού κατοικήθηκαν κυρίως από Μουσουλμάνους αλλά και Νεστοριανούς Χριστιανούς (από την Ασσυριακή Εκκλησία της Ανατολής) και Ιακωβίτες (περισσότερο γνωστούς ως Μονοφυσίτες, από τη Συριακή Ορθόδοξη Εκκλησία ). Επομένως, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ο Baraq υπέστη μια οπισθοδρόμηση που τον ανάγκασε να αποσυρθεί. Ωστόσο, η καταστροφή που υπέστη το χανάτο ώθησε για ειρήνη, η οποία επιτεύχθηκε σε απροσδιόριστη ημερομηνία, γύρω στο 1269. Διατήρησε τα δύο τρίτα της Υπεροξιανής, μοιράζοντας το υπόλοιπο μεταξύ του Κάιντου και του συμμάχου του, και οι τρεις τους συμμάχησαν για να κατακτήσουν την χανάτο της Περσίας.
Ο Baraq πέθανε κατά τη διάρκεια της εκστρατείας και οι γιοι του ερμήνευσαν ότι όλα ήταν παγίδα, αφού το ξεκίνησε μόνος του, έτσι στράφηκαν εναντίον του Kaidu. Αλλά ήταν ήδη πολύ δυνατός για αυτούς, αφού προσέλκυσε όλους τους Μογγόλους άρχοντες στο πλευρό του. Ένιωθε τόσο ασφαλής που βάδισε ακόμη και εναντίον του Κουμπλάι… και συνετρίβη εναντίον του, πεθαίνοντας το 1301 αφού τραυματίστηκε στη μάχη. Είχε περάσει τριάντα χρόνια από τη ζωή του σε εκείνον τον εμφύλιο, έχοντας δίπλα του τους δεκαπέντε γιους του. Είναι ενδιαφέρον ότι η αγαπημένη του ανάμεσά τους ήταν η μικρότερη, η μοναδική κοπέλα, της οποίας η ικανότητα στην τέχνη του πολέμου ήταν εξαιρετική και που, αν δεν γινόταν διάδοχός του, οφειλόταν εν μέρει στην αντίθεση των ανδρών συγγενών.
Ήταν η Khutulun, γεννημένη γύρω στο 1260. Δεν έχουμε πολλές πληροφορίες γι’ αυτήν, επειδή η στρατιωτική της ιδιοφυΐα επισκίαζε άλλες λεπτομέρειες: μεγαλωμένη ανάμεσα σε δεκατέσσερα αρσενικά, έπρεπε να τους ταιριάξει και να γίνει όχι μόνο μια επιδέξια ιππέας -όπως όλοι οι Μογγόλοι, από την άλλη, χέρι- που ξεπέρασε τους άλλους αναβάτες όταν επιτέθηκε στον εχθρό, αλλά και ένας ειδικός τοξότης -(Ο Τζένγκις Χαν διέταξε ότι όλες οι γυναίκες πρέπει να ασκούνται)-, μια καλή ξιφομάχος, ακόμη και μια υπέροχη παλαίστρια του bökh (Μογγολική πάλη στην οποία ο πρώτος αγωνιζόμενος άγγιξε το έδαφος με ένα μέρος του σώματος εκτός από τα χέρια ή τα πόδια χάνει). Μερικές φορές , αφηγείται ο Μάρκο Πόλο, οδήγησε προς τον εχθρικό στρατό, έπιασε έναν άντρα εκεί και τον έφερνε στον πατέρα της, με τόση δεξιοτεχνία όπως ένα γεράκι σκύβει πάνω σε ένα πουλί .
Η σωματική δύναμη αναμφίβολα βοήθησε. Αν και σε ταινίες και εικονογραφήσεις την παρουσιάζουν συχνά σχεδόν ως μοντέλο, ο Βενετός περιηγητής την περιγράφει με μια επιβλητική εμφάνιση αλλά με διαφορετική έννοια: Τόσο καλοσχηματισμένη σε όλα της τα άκρα, και τόσο ψηλή και δυνατή, που σχεδόν θα μπορούσε να την καταλάβουν. ένας γίγαντας . Προσθέτει ότι ήταν πολύ όμορφη αλλά και τόσο δυνατή και γενναία που σε όλο το βασίλειο του πατέρα της δεν υπήρχε άντρας που να μπορούσε να την ξεπεράσει σε άθλους δύναμης .
Ωστόσο, η ιδιοφυΐα της Khutulun δεν σταμάτησε στην ανδρεία ως πολεμίστρια, επεκτάθηκε στην ηγεσία, διέπρεψε σε στρατηγική και τακτική. Γι’ αυτό ο Κάιντου την είχε πάντα δίπλα του και τη συμβουλεύονταν πριν και κατά τη διάρκεια των εκστρατειών του σε αυτές τις δεκαετίες.
Υπό αυτή την έννοια, είναι ειρωνικό ότι πριν από αιώνες, και σύμφωνα με έναν αβέβαιο μύθο που συλλέγεται στο επικό ποίημα Μπαλάντα της Μουλάν , τον 6ο αιώνα θα ζούσε μια Κινέζα πολεμίστρια με το όνομα Χούα Μουλάν που μεταμφιέστηκε σε άντρα για να την πάρει τη θέση του πατέρα στον αυτοκρατορικό στρατό. Η ιστορικότητά της είναι απίθανη, αλλά οι αρχικοί στίχοι δημιούργησαν πολλές μεταγενέστερες εκδοχές, εκ των οποίων η ταινία της Disney είναι η πιο πρόσφατη και ακριβώς αυτή που έχει την αναφερόμενη ειρωνεία, επειδή σε αυτήν ο χαρακτήρας αντιμετωπίζει μια εισβολή Μογγόλων.
Η Mulan άφησε τη στρατιωτική ζωή για να επιστρέψει στη γεωργία, αλλά ο Khutulun έγινε ο κορυφαίος στρατηγός του Kaidu και μόνο αυτός κατάφερε να την πείσει να παντρευτεί, αν και το έκανε απρόθυμα και πιθανώς για να διαλύσει τις φήμες που κυκλοφορούσαν για τη σεξουαλικότητά της, τις οποίες οι αντίπαλοι διαδίδουν προτείνοντας μια αιμομικτική σχέση με ο πατέρας της. Ένας σύζυγος θα φίμωνε αυτές τις φήμες και τελικά συμφώνησε.
Η Μουλάν άφησε τη στρατιωτική ζωή για να επιστρέψει στη γεωργία, αλλά η Χουτουλούν έγινε η κορυφαία στρατηγός του Κάιντου.
Ωστόσο, η παράδοση υποστηρίζει ότι επέβαλε ως προϋπόθεση να την νικήσει ο μελλοντικός σύζυγος . Οι μνηστήρες έπρεπε να δημιουργήσουν έναν δεσμό εκατό αλόγων για να μπορέσουν να δοκιμάσουν, και σύμφωνα με αναφορές, η Khutulun κατάφερε να συγκεντρώσει έναν υπέροχο αριθμό ιπποειδών με αυτόν τον τρόπο: δέκα χιλιάδες, το ένα δέκατο από τα οποία κέρδισε από έναν αντίπαλο που ρίσκαρε επίσης πολλά στο στοίχημά του.
Τέλος, μπροστά στις αλλεπάλληλες αποτυχίες των υποψηφίων και την επιμονή των φημών, έπρεπε να κανονιστεί γάμος. Δεν ξέρουμε ποιος ήταν ο τυχερός, κάτι που δείχνει ότι ήταν δευτερεύον πρόσωπο, που πιθανότατα επιλέχθηκε βιαστικά για να επιλύσει το ζήτημα, εκτός από μια πολιτική ευκολία. Έχουμε μόνο μερικά χρονικά που δείχνουν ότι ήταν ένας όμορφος άντρας ονόματι Abtakul, ο οποίος σύμφωνα με ορισμένους ήταν μισθωμένος δολοφόνος από τον Kublai για να σκοτώσει τον Kaidu, αλλά ανακαλύφθηκε και έλαβε χάρη αφού εντυπωσίασε το πιθανό θύμα του με το θάρρος του, μεσολαβώντας για τη μητέρα του. (που είχε προσφερθεί να πεθάνει στη θέση του γιου της). Άλλες πηγές τον προσδιορίζουν ότι ανήκε στη φυλή Choros (ένα από αυτά που αποτελούσαν τις συμμαχικές φυλές Ööled).
Ο Άραβας χρονικογράφος Rashid-al-Din Hamadani εισήγαγε μια πιθανότητα στο έργο του Jami’al-tawarikh . Ο Ρασίντ, ο οποίος δεν ήταν μόνο λόγιος αλλά και βεζίρης της Γκαζάν, ο οποίος το 1295 θα γινόταν χάν της Περσίας (ο παππούς του Αμπάκα, δισέγγονος του Τζένγκις, ήταν ο άνθρωπος που νίκησε τον Μπαράκ στην απόπειρα εισβολής που αναφέρθηκε προηγουμένως), λέει ότι η Khutulun ήταν ερωτευμένη με τον Ghazan.
Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι, αν και είχε εγκαταλείψει το Ισλάμ για να ασπαστεί τον Νεστοριανό Χριστιανισμό, είχε πολλές γυναίκες και η κυριότερη ήταν η Kököchin, μια Μογγολική πριγκίπισσα που υποσχέθηκε ο Kublai στον πατέρα του Arghun (ο οποίος πέθανε πριν παντρευτούν, οπότε ο Ghazan πήρε το δικό του θέση). Αυτό συνέδεσε το χανάτο του με τον Κουμπλάι, αποστασιοποιώντας τον από κάθε πιθανότητα να παντρευτεί την κόρη ενός από τους εχθρούς του.
Τέλος πάντων, η Khutulun έγινε τόσο πολύτιμη που όταν ο πατέρας της τραυματίστηκε θανάσιμα προσπαθώντας να αποσπάσει την Karakorum από το Kublai, σκόπευε να την ορίσει ως διάδοχό του. Δεν θα μπορούσε, πρώτον, λόγω της προαναφερθείσας αντίθεσης που συνάντησε μεταξύ των αδελφών της, από τους οποίους ήταν η νεότερη. και δεύτερο γιατί δεν είχε ποτέ την επιθυμία να πάρει την εξουσία, καθώς απολάμβανε τον εαυτό της στο πεδίο της μάχης.
Οι κύριοι αντίπαλοι στη διαδοχή -μια κοινή κατάσταση μεταξύ των Μογγόλων- ήταν ο Τσάπαρ και ο Ντούβα, αν και ο τελευταίος, που ήταν αυτός που κέρδισε, δεν ήταν απόγονος του Κάιντου αλλά ένας άλλος στρατηγός, το δεξί του χέρι. Η Khutulun αντιτάχθηκε και στους δύο υποστηρίζοντας τον μεγαλύτερο γιο, τον Orus.
Αυτή η κατάσταση κράτησε μόνο μέχρι το 1306, τη χρονιά που η Khutulun πέθανε υπό συνθήκες, προφανώς, ύποπτες. Ωστόσο, άφησε μια μόνιμη ανάμνηση μιας αήττητης πολεμίστριας που εξακολουθεί να αντέχει σήμερα κατά τη διάρκεια του εορτασμού του Naadam.
Είναι ένα παραδοσιακό καλοκαιρινό φεστιβάλ της Μογγολίας, στο οποίο διαγωνίζονται τρεις παραδοσιακές δοκιμασίες, το bökh , η τοξοβολία και οι ιπποδρομίες. στο πρώτο, οι παλαιστές φορούν ένα shuudag (μικροσκοπικό σορτς) και ένα zodog (τζάκετ που αφήνει τον κορμό ακάλυπτο) για να καταστεί σαφές ότι δεν υπάρχουν γυναίκες που αγωνίζονται, όπως συνέβαινε όταν συμμετείχε η Khutulun. Πολύ παράδοξο.
photo: pixabay
