Αυτά τα έργα ροκ τέχνης, μερικά από τα οποία ξεπερνούν τα 40 μέτρα σε μήκος, δεν είναι μόνο ένα καλλιτεχνικό αίνιγμα, αλλά και βαθιά συνδεδεμένα με τους αυτόχθονες κοσμογονικούς μύθους και τις προκολομβιανές πολιτιστικές πρακτικές.
Η βραχοτεχνία του Μεσαίου και του Άνω Ορινόκο ξεχωρίζει ως μερικές από τις πιο εντυπωσιακές και αινιγματικές στον κόσμο. Σύμφωνα με τη μελέτη με επικεφαλής τον Philip Riris και τους συναδέλφους του, αυτές οι γκραβούρες, ιδιαίτερα αυτές των γιγάντων φιδιών, καταλαμβάνουν περίοπτες θέσεις στο τοπίο, ορατές από μεγάλες αποστάσεις. Οι ερευνητές προτείνουν ότι αυτά τα χαρακτικά χρησίμευαν ως φυσικά σημεία αναφοράς για τους ιθαγενείς κοσμογονικούς μύθους, λειτουργώντας ως οριακοί δείκτες κατά μήκος των ποταμών στα πεδινά της Νότιας Αμερικής.
Ο ποταμός Orinoco είναι ένα σημείο πολιτιστικής σύγκλισης στη βόρεια Νότια Αμερική, διαδραματίζοντας κρίσιμο ρόλο στη δόμηση της πολιτιστικής επαφής, της ανταλλαγής και της αλληλεπίδρασης. Πρόσφατη έρευνα αναζωογόνησε το ενδιαφέρον για την προκολομβιανή τέχνη αυτής της περιοχής, διερευνώντας το ρόλο της στην πρώιμη κατοχή της Αμερικής, τις συνδέσεις μεταξύ των γηγενών μύθων και της καλλιτεχνικής παραγωγής, καθώς και την ιστορική οικολογική γνώση που μπορεί να ενσωματώσει αυτή η τέχνη.
Τα μνημειώδη πάνελ βραχογραφικής τέχνης, που βρίσκονται μόνο στο Μέσο και Άνω Ορινόκο, όπου τα μεμονωμένα μοτίβα συχνά ξεπερνούν τα 10 τετραγωνικά μέτρα, είναι γνωστά για πάνω από έναν αιώνα. Οι ταξιδιώτες που πλοηγούνταν στον ποταμό Orinoco από τον 18ο αιώνα ανέφεραν την παρουσία μυστηριωδών πετρογλυφικών φιδιών που στεφάνωναν βραχώδεις κορυφές. Τώρα, η πρώτη συστηματική μελέτη έχει χαρτογραφήσει 13 από αυτές τις θέσεις με μεγάλα χαρακτικά.
Αυτά τα χαρακτικά γίνονται τρίβοντας τις επιφάνειες του γρανίτη που είναι μαύρες από βιομεμβράνες κυανοβακτηρίων, εκθέτοντας τον ελαφρύτερο βράχο από κάτω. Παρά το γεγονός ότι είναι εξαιρετικά ρηχά, είναι ορατά από αρκετές εκατοντάδες μέτρα λόγω του μεγέθους τους, της εξέχουσας θέσης τους και της χρωματικής αντίθεσης.
Τα γιγάντια φίδια είναι το πιο διαδεδομένο μνημειακό μοτίβο, που εμφανίζεται στις περισσότερες μνημειακές τοποθεσίες, με σταθερά εικονογραφικά μοτίβα που υποδηλώνουν μια κοινή κατανόηση του ρόλου και της λειτουργίας τους. Οι γκραβούρες των φιδιών, τυπικά μήκους δεκάδων μέτρων, είναι δυσανάλογα μεγάλες και τοποθετημένες στο κέντρο των πινάκων, υποδηλώνοντας την κεντρική τους σημασία στις απεικονιζόμενες σκηνές.
Οι κοσμογονικοί μύθοι των αυτόχθονων πληθυσμών της Νότιας Αμερικής, ειδικά εκείνοι των κοινωνιών που μιλούν Αραβάκο, συχνά περιλαμβάνουν γιγάντια φίδια ως κεντρικά πρόσωπα. Αυτά τα φίδια θεωρούνται ως φύλακες και μετασχηματιστές του τοπίου, συνδέοντας τις κοσμολογικές πεποιθήσεις με τη φυσική γεωγραφία.
Η συνέπεια στην αναπαράσταση των φιδιών υποδηλώνει μια κοινή εικονογραφική σύμβαση που θα μπορούσε να υποδεικνύει μια κοινή κατανόηση του ρόλου τους στη μνήμη και τον πολιτισμό των ιθαγενών. Επιπλέον, ο προσανατολισμός αυτών των πάνελ προς τον ποταμό Orinoco υποδηλώνει μια βαθιά συμβολική σημασία, που πιθανώς σχετίζεται με τη ναυσιπλοΐα και τα τελετουργικά ταξίδια στον ποταμό, τα οποία ήταν επαναλαμβανόμενα θέματα στους γηγενείς μύθους.
Από το 2015, πέντε εποχές συλλογής αρχαιολογικών δεδομένων έχουν διεξαχθεί κατά μήκος του περιθωρίου της Κολομβίας και της Βενεζουέλας του Atures Rapids, επεκτείνοντας το Maipures Rapids. Αυτές οι μελέτες επέτρεψαν την καλύτερη κατανόηση της περιφερειακής πολιτιστικής χρονολογίας και ενίσχυσαν το αρχείο της ροκ τέχνης.
Οι ανασκαφές έχουν τεκμηριώσει μια διαδοχή πολιτιστικών συγκροτημάτων που εκτείνονται από το 100 π.Χ. έως το 1480 μ.Χ., που δείχνουν μια συνεχή ιστορία κατοχής και χρήσης του τοπίου. Τα κεραμικά μοτίβα που συλλέγονται σε βραχώδη καταφύγια με βραχογραφίες υποδηλώνουν μια ευρεία συγχρονικότητα μεταξύ των φάσεων του αρχαιολογικού οικισμού και της παραγωγής της βραχογραφικής τέχνης.
photo: pixabay
