Στη Νορβηγία βρέθηκε ένας αρχαίος χώρος ταφής, με πάνω από 40 κυκλικά πέτρινα επιτύμβια Βρέθηκαν εκεί λείψανα κυρίως παιδιών, τα οποία πέθαναν πριν από 2.000 χρόνια, όπως αναφέρει το Νορβηγικό Μουσείο Πολιτιστικής Ιστορίας.
Οι ηλικίες των παιδιών κυμαίνονταν από τη βρεφική ηλικία μέχρι και τα έξι έτη, κατά τη στιγμή του θανάτου τους, θάφτηκαν ακριβώς κάτω από τους ιδιαίτερους πέτρινους κύκλους, μαζί με κεραμικά αγγεία που πολύ καιρό πριν είχαν θρυμματιστεί.
Η χρονολόγηση των σκελετικών υπολειμμάτων αποκάλυψε ότι τα παιδιά είχαν θαφτεί σχεδόν όλα μεταξύ 800 και 400 π.Χ., ή κατά τη διάρκεια της Νορβηγικής Εποχής του Χαλκού και της Εποχής του Σιδήρου.
Δείτε σχετικό ΒΙΝΤΕΟ ΕΔΩ
“Η χρονολόγηση καταδεικνύει ότι, ο χώρος ταφής χρησιμοποιήθηκε για μεγάλο χρονικό διάστημα, έτσι δεν θα μπορούσαν να έχουν πεθάνει όλα τα παιδιά από την ίδια φυσική καταστροφή ή ασθένεια ή επιδημία”, εξηγεί η επικεφαλής της ανασκαφής, Guro Fossum, αρχαιολόγος που συνεργάζεται με το Μουσείο Πολιτιστικής Ιστορίας, στο νορβηγικό πρακτορείο ειδήσεων NTB.
Το παιδικό νεκροταφείο
Οι σχολαστικά κατασκευασμένοι πέτρινοι κύκλοι ανακαλύφθηκαν κατά τη διάρκεια ανασκαφών σε αγροτική περιοχή, κοντά στην πόλη Φρέντρικσταντ (Fredrickstad) στη νότια Νορβηγία το 2023. Ήταν κρυμμένοι μόλις 5-10 εκατοστά κάτω από την επιφάνεια της γης, σε μια περιοχή δίπλα σε οικισμό της Λίθινης Εποχής που ήταν ο αρχικός χώρος εξερεύνησης.
Οι πέτρινοι σχηματισμοί είχαν όλοι διάμετρο μεταξύ ενός και δύο μέτρων, και ήταν είτε απόλυτα στρογγυλοί ή οβάλ σχήματος. Ορισμένοι είχαν μεγαλύτερες πέτρες τοποθετημένες στη μέση ή στις άκρες τους, δίνοντας ποικιλία στα σχέδια.
Όπως είναι αναμενόμενο, ένας από τους πέτρινους κύκλους είχε φθαρεί εξαιτίας της διάβρωσης και των χρόνων. Όταν ανακαλύφθηκε από τους αρχαιολόγους που πραγματοποιούσαν ανασκαφές σε οικισμό της Λίθινης Εποχής, η προσοχή τους στράφηκε αμέσως στην περιοχή γύρω από τον κύκλο αυτό.
Τελικά, οι αρχαιολόγοι, έφεραν στο φως συνολικά 41 από αυτούς τους ασυνήθιστους πέτρινους σχηματισμούς, οι οποίοι ήταν συγκεντρωμένοι σε μια σχετικά μικρή περιοχή και δεν είχαν μεγάλο μέγεθος.
Κλασική ταφή σε σχήμα σπείρας
Στη Νορβηγική Εποχή του Χαλκού και την Προρωμαϊκή Εποχή του Σιδήρου, η αποτέφρωση των νεκρών και η ταφή των λειψάνων σε λάκκους, με την κάλυψή τους στη συνέχεια από ένα στρώμα από πέτρες, αποτελούσε κοινή πρακτική.
Συχνά, το στρώμα αυτό έπαιρνε σχήμα τροχού ή σπείρας, σύμφωνα με όσα έχουν βρεθεί στο πρόσφατα ανασκαμμένο μέρος κοντά στο Φρέντρικσταντ.
“Οι κύκλοι υπήρχαν καλά κρυμμένοι μέχρι να τους ανακαλύψουμε”, είπε η Fossum. «Ξεκινήσαμε να βρίσκουμε τον έναν μετά τον άλλο και καταλήξαμε σε 41 στρογγυλούς πέτρινους σχηματισμούς.» Μόλις οι κύκλοι ξεθάφτηκαν και το περιεχόμενό τους αποκαλύφθηκε, οι αρχαιολόγοι συνειδητοποίησαν ότι είχαν βρει κάτι ξεχωριστό.
“Οι τάφοι είναι πολύ κοντά μεταξύ τους”, εξήγησε η Fossum. “Πρέπει να βρίσκονταν σε ανοιχτό χώρο, με μεγάλους δρόμους κοντά και έτσι ο καθένας θα μπορούσε να ξέρει που είναι. Οι λάκκοι μαγειρέματος και τα τζάκια στην γύρω περιοχή, υποδηλώνουν ότι, τις ταφές συνόδευαν συγκεντρώσεις και τελετές”.
Η Νορβηγή αρχαιολόγος σημείωσε ότι οι δείκτες των τάφων ή των μνημείων, σχεδιάστηκαν και διαρρυθμίστηκαν με ακρίβεια, ενώ και οι τάφοι διατηρήθηκαν καλά. Δημιουργήθηκαν από πέτρες από διάφορες τοποθεσίες της περιοχής, προφανώς για να εξασφαλίσουν την ομοιομορφία σε μέγεθος και σχήμα.
Μετά την ανασκαφή των θαμμένων σκελετικών υπολειμμάτων και την ολοκλήρωση της μελέτης τους στα εργαστήρια, η Fossum και η ομάδα της κατανόησαν πολύ καλύτερα τα χαρακτηριστικά και την κατάσταση των δεικτών του τάφου. “Όταν βγήκαν τα αποτελέσματα της ανάλυσης, καταλάβαμε το νόημα: επρόκειτο για μικρούς παιδικούς τάφους», είπε. “Γι’ αυτό το λόγο έγινε με τόσο μεγάλη προσοχή.”
Τα μυστήρια που μπορεί να μην αποκαλυφθούν ποτέ
Ένα αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό του νεκροταφείου που ανακαλύφθηκε πρόσφατα είναι ότι όσοι θάφτηκαν εκεί – εκτός από τα παιδιά, υπήρχαν ορισμένοι άνδρες και γυναίκες- αντιμετωπίζονταν ως ίσοι κατά τη στιγμή του θανάτου τους.
“Φαίνεται πως η κοινωνική δομή ήταν πιο ισότιμη, καθώς δεν υπήρχε μεγάλη διαφορά μεταξύ των τάφων”, δήλωσε η Fossum. “Χρησιμοποιήθηκε ο ίδιος τύπος τάφων και η ίδια ταφική μέθοδος Αυτό υποδηλώνει μια κοινωνία στην οποία το πνεύμα της κοινότητας είχε εξέχουσα σημασία”.
Το επόμενο βήμα για το Μουσείο Πολιτιστικής Ιστορίας είναι η ενδελεχής μελέτη των κεραμικών αντικειμένων που ανασύρθηκαν από τους τάφους. Ίσως αποκαλύψουν πράγματα για την αρχαία κοινωνία που κατασκεύασε αυτά τα αντικείμενα.
“Δεν γνωρίζουμε τι είδους πεποιθήσεις είχε η κοινωνία, ούτε γιατί οι νεκροί κάηκαν και θάφτηκαν”, ενημερώνει η Fossum. “Είναι πιθανό να πίστευαν ότι το σώμα έπρεπε να καταστραφεί και να μετασχηματισθεί μέσω της φωτιάς, ώστε να μπορέσει η ψυχή να απελευθερωθεί”.
“Ίσως αυτές οι παραδόσεις και τα τελετουργικά να διατηρούνταν για να τιμήσουν και να θυμηθούν αυτούς που είχαν πεθάνει. Το ίδιο κάνουμε και τώρα: θυμόμαστε αυτούς που έζησαν πριν από εμάς με τελετουργικά και μνημεία.”
Όλα αυτά είναι θεωρητικά, παραδέχεται η αρχαιολόγος, και πιθανότατα έτσι θα παραμείνουν στο άμεσο μέλλον. «Οι αναλύσεις των θραυσμάτων κεραμικής μπορούν να μας πουν πολλά,» είπε η Fossum. «Δεν προκύπτει ότι όλα τα δοχεία ήταν προορισμένα για καμένα οστά. Ορισμένα τοποθετήθηκαν μεταξύ των τάφων, και είμαστε πολύ περίεργοι για το μπορεί να υπήρχε μέσα τους».
Ανεξάρτητα από τι θα μπορούσε να αποκαλύψει η περαιτέρω ανάλυση των παιδικών σκελετών και των πέτρινων κύκλων, μυστήριο θα εξακολουθήσει να υπάρχει για τον πολιτισμό που τα δημιούργησε όλα αυτά.
(με πληροφορίες από enikos. gr / photo: pixabay)
