Οι απροσδόκητες παρατηρήσεις, τις οποίες έκανε το Hubble επί 90 ημέρες από τον Δεκέμβριο έως τον Μάρτιο, δείχνουν ότι η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα (Great Red Spot, ή GRS για συντομία) δεν είναι τόσο σταθερή όσο φαίνεται, ισχυρίζονται οι αστρονόμοι.
Η GRS είναι ένας αντικυκλώνας, μια μεγάλη κυκλοφορία ανέμων στην ατμόσφαιρα του Δία που περιστρέφεται γύρω από μια κεντρική περιοχή υψηλής πίεσης κατά μήκος της ζώνης νεφών του νότιου μεσαίου γεωγραφικού πλάτους του πλανήτη. Αποτελεί την μεγαλύτερη στο ηλιακό μας σύστημα, τόσο μεγάλη που η Γη θα μπορούσε να χωρέσει μέσα της.
Παρόλο που οι καταιγίδες θεωρούνται γενικά ασταθείς, η Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα διατηρείται για σχεδόν δύο αιώνες. Ωστόσο οι παρατηρούμενες αλλαγές φαίνεται να σχετίζονται με την κίνηση και το μέγεθός της, καθώς «κουνιέται» σαν ζελατίνη και διαστέλλεται και συστέλλεται με την πάροδο του χρόνου.
Η σχετική μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό The Planetary Science Journal και παρουσιάστηκε στην πρόσφατη 56η ετήσια συνάντηση του Τμήματος Πλανητικών Επιστημών της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας.
«Ενώ γνωρίζαμε ότι η κίνησή του μεταβάλλεται ελαφρώς στο γεωγραφικό μήκος της, δεν περιμέναμε να δούμε και το μέγεθος να ταλαντώνεται. Απ’ όσο γνωρίζουμε, δεν έχει εντοπιστεί στο παρελθόν», τόνισε η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης Έιμι Σάιμον, πλανητική επιστήμονας στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA.
«Με την υψηλή ανάλυση του τηλεσκοπίου Hubble μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα ότι η GRS συμπιέζεται και αποσυμπιέζεται, ενώ ταυτόχρονα κινείται ταχύτερα και βραδύτερα. Αυτό ήταν κάτι πολύ απροσδόκητο», πρόσθεσε.
Μια μεταβαλλόμενη εξωγήινη καταιγίδα
Οι αστρονόμοι παρατηρούν την Μεγάλη Ερυθρά Κηλίδα εδώ και τουλάχιστον 150 χρόνια. Οι επιστήμονες της NASA χρησιμοποιούν το Hubble για να παρακολουθούν τη συμπεριφορά της μία φορά το χρόνο μέσω του προγράμματος Outer Planet Atmospheres Legacy ή OPAL. Το συγκεκριμένο πρόγραμμα παρατηρεί τους εξωτερικούς πλανήτες του ηλιακού μας συστήματος και παρακολουθεί πώς αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου.
Όμως οι νέες παρατηρήσεις έγιναν ξεχωριστά μέσω ενός προγράμματος αφιερωμένου στη λεπτομερέστερη μελέτη της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας, παρακολουθώντας πώς η καταιγίδα μεταβάλλεται σε διάστημα μηνών. Οι γνώσεις αυτές μπορούν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να κατανοήσουν πώς μπορεί να είναι ο καιρός σε εξωπλανήτες που βρίσκονται σε τροχιά γύρω από άλλα άστρα.
Η ομάδα της Σάιμον χρησιμοποίησε τις εικόνες υψηλής ανάλυσης του Hubble για να εξετάσει με λεπτομέρεις το μέγεθος, το σχήμα και τις χρωματικές αλλαγές της Μεγάλης Ερυθράς Κηλίδας.
«Όταν κοιτάζουμε προσεκτικά, βλέπουμε ότι πολλά πράγματα αλλάζουν από μέρα σε μέρα», ανέφερε η Σάιμον. Στις αλλαγές περιλαμβάνεται η φωτεινότητα του πυρήνα της καταιγίδας όταν η GRS βρίσκεται στο μεγαλύτερο μέγεθός της, καθώς ταλαντώνεται.
«Αυτή τη στιγμή υπερπληρώνει τη ζώνη πλάτους της σε σχέση με το πεδίο του ανέμου. Μόλις συρρικνωθεί μέσα σε αυτή τη ζώνη, οι άνεμοι θα την κρατήσουν πραγματικά στη θέση της», εξήγησε η Σάιμον.
(Με πληροφορίες από cnn.gr / photo: pixabay)
