Οι αστρονόμοι έχουν δει τεράστιες μαύρες τρύπες να εκτοξεύουν ισχυρές δέσμες σωματιδίων στο διάστημα και στη συνέχεια να αλλάζουν κατεύθυνση και να πυροβολούν νέους ουράνιους στόχους.
Αυτό το κοσμικό πεδίο βολής, θα μπορούσε να βοηθήσει τους επιστήμονες να προσδιορίσουν τις επιπτώσεις που έχουν οι μαύρες τρύπες στους γαλαξίες που τους περιβάλλουν και όχι μόνο.
Η ομάδα πίσω από τις παρατηρήσεις μελέτησε 16 υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες χρησιμοποιώντας το παρατηρητήριο ακτίνων Χ Chandra της NASA και το Very Long Baseline Array (VLBA), ένα σύστημα δέκα ρομποτικών ραδιοτηλεσκοπίων που λειτουργούν εξ αποστάσεως από το Socorro του Νέου Μεξικού. Κάτι τέτοιο επέτρεψε στους επιστήμονες να ανακαλύψουν ότι οι πίδακες υπερμεγέθων μαύρων τρυπών μπορούν να αλλάξουν κατευθύνσεις έως και σχεδόν 90 μοίρες.
«Αυτές οι μαύρες τρύπες του Αστέρα του Θανάτου περιστρέφονται δείχνοντας νέους στόχους, όπως ο φανταστικός διαστημικός σταθμός στο Star Wars» ανέφερε ο επικεφαλής της ομάδας Francesco Ubertosi από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια.
Η ομάδα παρακολούθησε την κατεύθυνση προς την οποία οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες στόχευαν τους πίδακες των σωματιδίων υψηλής ενέργειας, οι οποίοι εκτοξεύονταν με ταχύτητες που πλησίαζαν αυτή του φωτός.
Χρησιμοποίησαν επίσης δεδομένα ακτίνων Χ από το Chandra για να μελετήσουν την κατεύθυνση που εκτοξεύονταν οι πίδακες πριν από εκατομμύρια χρόνια.
Η σύγκριση των δύο συνόλων δεδομένων τους επέτρεψε να εξακριβώσουν πως οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες είχαν καταφέρει να αλλάξουν κατεύθυνση στους πίδακες τους.
Αυτή η ανακατεύθυνση μπορεί να διαρκέσει από ένα εκατομμύριο χρόνια έως μερικές δεκάδες εκατομμύρια χρόνια. Αυτή μπορεί να ακούγεται απίστευτα αργή διαδικασία, αλλά λαμβάνοντας υπόψη πόσο καιρό υπάρχουν αυτοί οι κοσμικοί τιτάνες, είναι σχετικά σύντομη.
“Λαμβάνοντας υπόψη ότι αυτές οι μαύρες τρύπες είναι πιθανότατα ηλικίας άνω των 10 δισεκατομμυρίων ετών, θεωρούμε ότι μια μεγάλη αλλαγή κατεύθυνσης σε μερικά εκατομμύρια χρόνια είναι γρήγορη“, δήλωσε ο Gerrit Schellenberger, μέλος της ομάδας και επιστήμονες του Κέντρου Αστροφυσικής του Harvard & Smithsonian (CfA).
Οι πίδακες σαν αυτούς στους οποίους επικεντρώθηκε η ομάδα πίσω από αυτήν την έρευνα δημιουργούνται όταν οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες περιβάλλονται από πεπλατυσμένα σύννεφα ύλης που ονομάζονται δίσκοι προσαύξησης. Αυτές οι πλάκες αερίου και σκόνης τροφοδοτούν σταδιακά την ύλη στη μαύρη τρύπα.
Ισχυρά μαγνητικά πεδία γύρω από τις υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες διοχετεύουν φορτισμένα σωματίδια στους πόλους των μαύρων οπών. Αυτά τα σωματίδια εκτοξεύονται ως δίδυμοι πίδακες σε αντίθετες κατευθύνσεις από κάθε έναν από τους πόλους.
Όταν προσκρούουν σε ζεστό αέριο στον γαλαξία που τους περιβάλλει, οι πίδακες μεταδίδουν ενέργεια που εμποδίζει αυτό το αέριο να κρυώσει. Επειδή τα αστέρια δημιουργούνται όταν το γαλαξιακό αέριο ψύχεται και σχηματίζει υπερβολικά πυκνές συστάδες που καταρρέουν υπό τη δική τους βαρύτητα, αυτή η διαδικασία μπορεί να εμποδίσει το σχηματισμό άστρων σε περιοχές των γαλαξιών. Εάν αυτές οι δέσμες σαρώνουν τους γαλαξίες καθώς αλλάζουν προσανατολισμό, αυξάνουν τον αριθμό των περιοχών στις οποίες μπορεί να καθυστερήσει ο σχηματισμός άστρων.
«Αυτοί οι γαλαξίες είναι πολύ μακρινοί για να πούμε αν οι ακτίνες από τις μαύρες τρύπες του Αστέρα του Θανάτου καταστρέφουν τα αστέρια και τους πλανήτες τους, αλλά είμαστε βέβαιοι ότι εμποδίζουν εξαρχής τη δημιουργία αστεριών», είπε το μέλος της ομάδας και ερευνητής CfA Ewan O.
Τι δεν μπορέσαν να απαντήσουν οι ερευνητές
Ένα ερώτημα που δεν μπόρεσε να απαντήσει η ερευνητική ομάδα είναι το πώς αυτές οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες είναι σε θέση να ανακατευθύνουν τους πίδακες τους. Όταν περιστρέφονται αυτές οι υπερμεγέθεις μαύρες τρύπες, οι ακτίνες τους θα πρέπει να ευθυγραμμίζονται με τον περιστροφικό τους άξονα, δηλαδή τη νοητή γραμμή που ενώνει τους πόλους τους.
Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, το υλικό που τροφοδοτεί τη μαύρη τρύπα παρέχει επίσης ύλη για τους πίδακες.
Το μέλος της ομάδας και επιστήμονας της CfA Jan Vrtilek δήλωσε σχετικά:
«Είναι πιθανό ότι το υλικό που πέφτει γρήγορα προς τις μαύρες τρύπες σε διαφορετική γωνία για αρκετό καιρό θα μετακινήσει τους άξονες περιστροφής τους σε διαφορετική κατεύθυνση, και ως εκ τούτου οι δέσμες θα δείχνουν προς διαφορετική κατεύθυνση»,
Η έρευνα της ομάδας δημοσιεύτηκε τον Ιανουάριο στο The Astrophysical Journal.
(photo: pixabay)
