Οι περισσότερες προηγούμενες έρευνες σε αυτόν τον τομέα εξέτασαν τη γενετική που μεταδίδονται από γενιά σε γενιά, αλλά εδώ, η ομάδα κατάφερε να εντοπίσει 15 διαφορετικούς παράγοντες τρόπου ζωής και υγείας που σχετίζονται με τον κίνδυνο YOD (yong-onset dimentia).

«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη και πιο ισχυρή μελέτη του είδους της που έχει γίνει ποτέ», λέει ο επιδημιολόγος David Llewellyn από το Πανεπιστήμιο του Exeter στο Ηνωμένο Βασίλειο.

«Συναρπάζει το γεγονός ότι για πρώτη φορά αποκαλύπτεται ότι μπορεί να είμαστε σε θέση να αναλάβουμε δράση για να μειώσουμε τον κίνδυνο αυτής της εξουθενωτικής κατάστασης, στοχεύοντας μια σειρά διαφορετικών παραγόντων».

Η ερευνητική ομάδα ανέλυσε δεδομένα που συλλέχθηκαν για 356.052 άτομα ηλικίας κάτω των 65 ετών στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η χαμηλή κοινωνικοοικονομική κατάσταση, η κοινωνική απομόνωση, η βαρηκοΐα , το εγκεφαλικό επεισόδιο, ο διαβήτης, οι καρδιακές παθήσεις και η κατάθλιψη συσχετίστηκαν με υψηλότερο κίνδυνο YOD.

Η ανεπάρκεια βιταμίνης D και τα υψηλά επίπεδα της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (που παράγεται από το ήπαρ ως απόκριση στη φλεγμονή) σήμαιναν επίσης υψηλότερο κίνδυνο, όπως και η ύπαρξη δύο από τις παραλλαγές του γονιδίου ApoE4 ε4 (ένα γενετικό σενάριο ήδη συνδεδεμένο με τη νόσο του Αλτσχάιμερ ).

Οι ερευνητές περιγράφουν τη σχέση μεταξύ αλκοόλ και YOD ως «σύνθετη». Ενώ η κατάχρηση αλκοόλ οδήγησε σε αυξημένο κίνδυνο, η μέτρια έως μεγάλη κατανάλωση αλκοόλ συσχετίστηκε με μειωμένο κίνδυνο – πιθανώς επειδή τα άτομα αυτής της δεύτερης ομάδας είναι συνήθως πιο υγιή γενικά (έχετε υπόψη ότι όσοι απέχουν από το αλκοόλ συχνά το κάνουν για ιατρικούς λόγους).

Τα υψηλότερα επίπεδα τυπικής εκπαίδευσης και η χαμηλότερη σωματική αδυναμία (μετρούμενη μέσω της υψηλότερης δύναμης χειρολαβής) συσχετίστηκαν επίσης με χαμηλότερο κίνδυνο YOD. Όλα αυτά βοηθούν να καλυφθούν ορισμένα από τα κενά γνώσης γύρω από το YOD.

«Γνωρίζαμε ήδη από έρευνα σε άτομα που αναπτύσσουν άνοια σε μεγαλύτερη ηλικία ότι υπάρχει μια σειρά από τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου», λέει ο νευροεπιδημιολόγος Sebastian Köhler από το Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ στην Ολλανδία.

«Εκτός από τους φυσικούς παράγοντες, η ψυχική υγεία παίζει επίσης σημαντικό ρόλο, συμπεριλαμβανομένης της αποφυγής του χρόνιου στρες, της μοναξιάς και της κατάθλιψης».

Αν και τα αποτελέσματα δεν αποδεικνύουν ότι η άνοια προκαλείται από αυτούς τους παράγοντες, βοηθούν στη δημιουργία μιας πιο λεπτομερούς εικόνας. Όπως πάντα σε αυτού του είδους την έρευνα, η γνώση περισσότερων για τις αιτίες μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη καλύτερων θεραπειών και προληπτικών μέτρων .

Πολλοί από αυτούς τους παράγοντες είναι τροποποιήσιμοι, γεγονός που προσφέρει περισσότερη ελπίδα σε όσους εργάζονται να βρουν τρόπους να νικήσουν την άνοια παρά απλώς να τη διαχειριστούν. Τελικά, η άνοια μπορεί να είναι κάτι που μπορούμε να μειώσουμε τον κίνδυνο ζώντας πιο υγιεινές ζωές.

«Η άνοια σε νεαρή ηλικία έχει πολύ σοβαρό αντίκτυπο, επειδή οι άνθρωποι που επηρεάζονται συνήθως εξακολουθούν να έχουν δουλειά, παιδιά και μια πολυάσχολη ζωή», λέει ο νευροεπιστήμονας Stevie Hendriks, από το Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ.

“Η αιτία συχνά θεωρείται ότι είναι γενετική, αλλά για πολλούς ανθρώπους δεν γνωρίζουμε ακριβώς ποια είναι η αιτία. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο θέλαμε επίσης να διερευνήσουμε άλλους παράγοντες κινδύνου σε αυτή τη μελέτη.”

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο JAMA Neurology.

(photo: freepik)