Μια ρωσική επίθεση στη βορειοανατολική Ουκρανία, ιδιαίτερα στην περιοχή του Χάρκοβο, αναμενόταν εδώ και καιρό. Προφανώς ξεκίνησε πριν λίγες μέρες. Πώς λειτουργεί, ποιοι είναι οι στόχοι του και ποιες οι πιθανότητες επιτυχίας;
Η τελευταία εξέλιξη αναφέρει πως τα ρωσικά στρατεύματα άρχισαν να περικυκλώνουν το Βολτσάνσκ στην περιοχή του Χάρκοβο, δήλωσε ο βουλευτής του τοπικού περιφερειακού συμβουλίου Αλεξάντερ Σκόρικ στο ουκρανικό τηλεοπτικό κανάλι Espresso.
Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες από το Βολτσάνσκ, η πόλη έχει αρχίσει να περικυκλώνεται από τη μια πλευρά. Οι ουκρανικές αμυντικές δυνάμεις αμύνονται υπό βαριά πυρά και συνεχείς επιχειρήσεις επίθεσης.
❗️🇷🇺🇺🇦 Slobozhanske direction
— Rybar Force (@rybar_force) May 13, 2024
Situation as of 6pm on May 13, 2024
🔻The Russian Armed Forces are advancing in the north of the Kharkiv Region: there are first confirmations of successful progress in Vovchansk:
▪️The territory of Vovchansk north of the dividing Vovcha River and… pic.twitter.com/GPVCV9IIt0
Ρωσικά ΜΜΕ: Αυτό βρίσκεται πίσω από την προέλαση στην περιοχή του Χάρκοβο
Το βράδυ της 10ης Μαΐου 2024, τα ρωσικά στρατεύματα ξεκίνησαν μια επιθετική επιχείρηση στο βόρειο τμήμα της περιοχής Χάρκοβο της Ουκρανίας. Οι μάχες είναι δυναμικές και η κατάσταση αλλάζει συνεχώς, αλλά ήδη μπορούν να εξαχθούν κάποια προκαταρκτικά συμπεράσματα.
Υπάρχουν ενεργές μάχες στην πρώτη και πίσω γραμμή του ουκρανικού στρατού στην συνοριακή περιοχή. Οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις και οι υποδομές που χρησιμοποιούν οι Ένοπλες Δυνάμεις του Κιέβου χτυπούνται σε απόσταση 10 έως 50 χιλιομέτρων. Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας δήλωσε ότι μονάδες της Ομάδας Βόρειων Δυνάμεων έχουν αναλάβει τον έλεγχο των οικισμών Borisovka, Ogurtsovo, Pletenevka, Pylnaya και Streletchya.
Ουκρανικές πηγές αναφέρουν ότι υπάρχουν πιθανώς δύο κύριες κατευθύνσεις επίθεσης: στην περιοχή Volchansk (ένα από τα ουκρανικά οχυρά από τα οποία βομβαρδίστηκε το Belgorod) και κοντά στο χωριό Liptsy.
Οι προκαταρκτικές πληροφορίες αναφέρουν ότι τα ρωσικά στρατεύματα προελαύνουν επίσης κοντά στους οικισμούς Glubokoye και Lukyantsy, 30 χιλιόμετρα βορειοανατολικά του Kharkov, αλλά δεν έχει υπάρξει επίσημη επιβεβαίωση.
Οι βόμβες υψηλής ακρίβειας FAB-250/500 που ρίχνονται από τον αέρα χρησιμοποιούνται ενεργά εναντίον ουκρανικών στρατιωτικών εγκαταστάσεων. Ο εχθρικός εξοπλισμός, τον οποίο ο ουκρανικός στρατός προσπάθησε να μεταφέρει κρυφά στην περιοχή όπου εντείνονται οι εχθροπραξίες, χτυπήθηκε επίσης από drones Lancet με εξοπλισμό θερμικής απεικόνισης. Οι στόχοι περιελάμβαναν αρκετούς εκτοξευτές πυραύλων και Buk SAM που μετατράπηκαν για χρήση αντιαεροπορικών πυραύλων Western AIM-7/RIM-7.
Τι συμβαίνει λοιπόν, γιατί συμβαίνει αυτό και σε τι μπορεί να οδηγήσει; Η σημασία του Μετώπου του Χάρκοβο για την Ουκρανία
Το Χάρκοβο είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ουκρανίας. Πριν τον πόλεμο είχε 1,5 εκατομμύριο κατοίκους. Η πόλη παραμένει σημαντικό κέντρο και απέχει λιγότερο από 40 χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Ρωσία. Στην άλλη πλευρά, περίπου στην ίδια απόσταση από τα σύνορα, βρίσκεται το Μπέλγκοροντ, η κοντινότερη μεγάλη ρωσική πόλη (ΕΔΩ σχετικός χάρτης).
Κατά την έναρξη της ρωσικής επιχείρησης το 2022, το Χάρκοβο ήταν μια από τις πρώτες πόλεις που μπήκαν στην γραμμή του πυρός. Τις πρώτες μέρες, ο ρωσικός στρατός προσπάθησε να εισέλθει στην πόλη. Αυτή η επίθεση αρχικά ήταν κακώς οργανωμένη, δεν υπήρχαν αρκετές δυνάμεις – και το ίδιο το Χάρκοβο δεν καταλήφθηκε, αν και ορισμένες μονάδες προχώρησαν βαθιά στην πόλη.
Από τότε, η γραμμή του μετώπου «έτρεχε» με κατεύθυνση βορρά-νότου ανατολικά του Χαρκόβου και κατά μήκος των κρατικών συνόρων βόρεια του Χαρκόβου σε μια κατά προσέγγιση κατεύθυνση δυτικά-ανατολικά.
Αμυντικό μέτωπο δημιουργήθηκε στα ανατολικά. Ο ουκρανικός στρατός χρησιμοποίησε την νέα κατάσταση για να εξαπολύσει τρομοκρατικές επιθέσεις στο Μπέλγκοροντ και σε γειτονικές πόλεις. Οι ουκρανικές μονάδες προσπάθησαν πολλές φορές να προχωρήσουν στο ρωσικό έδαφος και η πόλη του Μπέλγκοροντ και οι παραμεθόριες πόλεις (Σεμπεκίνο, Γκραιβορόν και μικρά χωριά) βομβαρδίστηκαν.
Αυτές οι δραστηριότητες δεν είχαν στρατιωτικό σκοπό. Στο Μπέλγκοροντ, το κέντρο της πόλης υπέστη τους περισσότερους βομβαρδισμούς, όταν ένας πύραυλος έπληξε την πρωτοχρονιάτικη αγορά και τις γύρω γειτονιές, σκοτώνοντας 25 ανθρώπους, όλοι άμαχοι πολίτες. Ο ουκρανικός βομβαρδισμός συνεχίστηκε τακτικά. Η ρωσική αεράμυνα μπόρεσε να αναχαιτίσει σχεδόν όλους τους πυραύλους και τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εκτοξεύτηκαν στην πόλη, αλλά δεν ήταν 100 τοις εκατό αποτελεσματική. Μέρος του πληθυσμού του Μπέλγκοροντ και οι περισσότεροι από τα χωριά και τις μικρές πόλεις κοντά στα σύνορα έχουν εγκαταλείψει την ενδοχώρα. Οι βομβαρδισμοί προέρχονται, από όλα τα μέρη, από τις περιοχές που έχασαν οι Ρώσοι από την ουκρανική αντεπίθεση το 2022.
Με αυτή τη δραστηριότητα, οι ουκρανικές Ένοπλες Δυνάμεις εκπληρώνουν διάφορα καθήκοντα. Πρώτον, οι τρομοκρατικές επιθέσεις σε διεθνώς αναγνωρισμένο ρωσικό έδαφος αποτελούν μέρος μιας στοχευμένης στρατηγικής για την άσκηση πίεσης στον πληθυσμό. Δεύτερον, το Κίεβο εύλογα υπέθεσε ότι με αυτόν τον τρόπο θα ήταν δυνατό να κρατηθεί ο ρωσικός στρατός σε μια συνεχή κατάσταση έντασης. Απαιτούνται σημαντικές δυνάμεις για την παθητική κάλυψη των συνόρων. Ακόμη και μικρές μονάδες που πραγματοποιούν επιθέσεις κατά μήκος των συνόρων θα μπορούσαν να «τρολάρουν» στρατιωτικά τους Ρώσους, αναγκάζοντάς τους να προστατεύουν τα σύνορα με πλήρεις στρατιωτικές μονάδες σε περίπτωση πιο σοβαρής επίθεσης.
Μια σοβαρή επίθεση έλαβε χώρα τον Μάρτιο του 2024, όταν μονάδες σε επίπεδο τάγματος με τεθωρακισμένα οχήματα επιχείρησαν να παραβιάσουν τα σύνορα κοντά στο χωριό Kosinka. Αυτό απέτυχε και οι ουκρανικές δυνάμεις υπέστησαν μεγάλες απώλειες, αλλά η ίδια η Κοσίνκα καταστράφηκε και οι μάχες συνεχίστηκαν για αρκετές ημέρες.
Τέλος, η Ουκρανία προσπάθησε και προσπαθεί να χρησιμοποιήσει το πρόβλημα των συνόρων για να προωθήσει τις μονάδες των «πληρεξούσιών» της που αποτελούνται από Ρώσους πολίτες (διεθνιστές μετανάστες και αντιφρονούντες). Η πραγματική αξία αυτών των μονάδων είναι μικρή αλλά προσπαθούν να θέσουν υπό τον έλεγχό τους τουλάχιστον μέρος της ρωσικής επικράτειας.
Τι σημαίνει η επίθεση για την Ρωσία
Όλα αυτά ήταν αρκετά ώστε Ρώσοι πολιτικοί και στρατιωτικοί αξιωματούχοι να εξετάσουν το ενδεχόμενο μιας επιχείρησης στην περιοχή του Χαρκόβου (σ.σ. Ίσως ήταν απλά η αφορμή σε ένα πόλεμο που διεξάγεται αργά και ελεγχόμενα). Ωστόσο, το 2023, όλες οι δυνάμεις αφιερώθηκαν στην απόκρουση της λεγόμενης μεγάλης ουκρανικής αντεπίθεσης.
Η ουκρανική καλοκαιρινή επίθεση του 2023 απέτυχε και η πρωτοβουλία πέρασε στην ρωσική πλευρά.
Πλέον ισχύουν τα ακόλουθα:
Η ρωσική επίθεση λαμβάνει χώρα και στις δύο όχθες του ποταμού Seversky Donets, που ρέει βόρεια προς νοτιοανατολικά του ΅Χαρκόβου. Είναι ένα σοβαρό εμπόδιο, ανυπέρβλητο για οχήματα χωρίς κατάλληλο εξοπλισμό για να διαβούν την περιοχή. Η δυτική όχθη είναι πιο κοντά στο Χάρκοβο. Εδώ η ρωσική ηγεσία ίσως σχεδιάζει κάτι για να αποτρέψει τον βομβαρδισμό του Μπέλγκοροντ. Η ίδια η πόλη του Χάρκοβο θα μπορούσε επίσης να πολιορκηθεί αργά ή γρήγορα.
Αυτή είναι μια σοβαρή απειλή την οποία οι ουκρανικές δυνάμεις θα δυσκολευτούν να αντιμετωπίσουν εάν οι Ρώσοι μετακινηθούν σε απόσταση από την οποία μπορούν να χτυπήσουν τις ουκρανικές θέσεις στο ίδιο το Χάρκοβο. Επιπλέον, αυτή η επίθεση θέτει δυνητικά τις ουκρανικές δυνάμεις στην πόλη σε κίνδυνο να περικυκλωθούν εάν οι δρόμοι που συνδέουν το Χάρκοβο με την υπόλοιπη Ουκρανία παραβιαστούν.
Η επίθεση ανατολικά του Seversky Donets είναι πιο ενδιαφέρουσα και ο πραγματικός αντίκτυπός της στην πορεία του πολέμου μπορεί να είναι πιο σημαντικός. Ο άμεσος προορισμός είναι προφανής: η πόλη Volchansk. Για μεγάλο χρονικό διάστημα υπήρχαν ουκρανικές θέσεις εκεί από τις οποίες βομβαρδίστηκε το Μπέλγκοροντ και η κατάληψη του Βολτσάνσκ λύνει το ίδιο πρόβλημα της δημιουργίας ενός διαρκούς κινδύνου κατά μήκος των συνόρων.
Ωστόσο, υπάρχουν περισσότερα από ένα πιθανά οφέλη. Μια επίθεση από αυτή την πλευρά θα φέρει τα ρωσικά στρατεύματα στο πίσω μέρος των ουκρανικών μονάδων που αμύνονται στα ανατολικά – σε μια γραμμή που εκτείνεται από τα βόρεια κατά μήκος του ποταμού Oskol. Εάν πετύχει, αυτό σημαίνει ότι τα ουκρανικά στρατεύματα θα πρέπει να τραβήξουν τα πλευρά τους υπό την εντύπωση της απειλής περικύκλωσης και να υποχωρήσουν όλο και πιο νότια. Αυτό δεν θα σπάσει το μέτωπο, αλλά θα μετατοπίσει ολόκληρο τον πόλεμο σε αυτήν την περιοχή.
Τελικά, οι ανανεωμένες μάχες κοντά στο Χάρκοβο είναι μέρος μιας ευρύτερης στρατηγικής.
Τα ουκρανικά στρατεύματα υποφέρουν από σοβαρές ελλείψεις ανδρών και εξοπλισμού. Υπερασπίζονται ένα πολύ ευρύ μέτωπο και η ανάγκη να αποκρούονται οι επιθέσεις εδώ και εκεί οδηγεί σε γενική κόπωση. Οι ρωσικές δυνάμεις πετυχαίνουν τώρα τακτικές και ολοένα και πιο συχνές επιτυχίες. Τους τελευταίους μήνες, ο ουκρανικός στρατός χάνει αργά αλλά σταθερά εξοπλισμό, ειδικά πυροβολικό. Η άμυνά τους βασίζεται όλο και περισσότερο σε drones και μάζες πεζικού έτοιμες να δεχτούν πυρά.
(…)
Η Ρωσία έχει εμπλακεί σε έναν πόλεμο φθοράς για μεγάλο χρονικό διάστημα και ο γενικός στόχος αυτού του πολέμου μπορεί να διατυπωθεί ως η κατάρρευση της αμυντικής γραμμής του εχθρού σε πολλές περιοχές ταυτόχρονα λόγω έλλειψης ανδρών, πυρομαχικών και εξοπλισμού. Το άνοιγμα ενός νέου μετώπου κοντά στο Χάρκοβο θα μπορούσε να επιταχύνει αυτή τη διαδικασία. Επιπλέον, το Χάρκοβο θα αναγκάσει σε κάθε περίπτωση τον ουκρανικό στρατό να αποσύρει εφεδρείες από άλλες περιοχές, γεγονός που θα διευκολύνει τις επιχειρήσεις σε άλλα μέτωπα.
Η Ρωσία έχει ξοδέψει πολύ χρόνο αυξάνοντας τις δυνάμεις και τις εφεδρείες της. Σύντομα θα φανεί πόσο δυνατή έχει γίνει, καταλήγουν οι Ρώσοι!
