Σε δοκιμές σε ποντίκια, που διεξήχθησαν από μια ομάδα με επικεφαλής ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Λος Άντζελες (UCLA), συγκεκριμένα σμήνη κυττάρων αποδείχθηκε ότι οδηγούν στη συμπεριφορά του σνακ. Αυτά τα κύτταρα βρίσκονται σε ένα μέρος του εγκεφάλου που έχει συνδεθεί με αντιδράσεις πανικού, αλλά όχι με το φαγητό.

«Αυτή η περιοχή που μελετάμε ονομάζεται περιαγωγικό γκρι (PAG) και βρίσκεται στο εγκεφαλικό στέλεχος, το οποίο είναι πολύ παλιό στην εξελικτική ιστορία», λέει ο νευροεπιστήμονας Avishek Adhikari, από το UCLA. «Εξαιτίας αυτού, είναι λειτουργικά παρόμοια μεταξύ ανθρώπων και ποντικών».

Οθόνη ποντικιού
Τα ποντίκια παρακολουθήθηκαν με ειδικά κατασκευασμένα μικροσκόπια.
Όταν τα συγκεκριμένα κύτταρα PAG ενεργοποιήθηκαν σκόπιμα σε ποντίκια που είχαν ήδη φάει, ξεκίνησαν για το κυνήγι για τροφή – ζωντανή τροφή, και ιδιαίτερα λιπαρή τροφή που δεν μετρούσε ως θήραμα (το ισοδύναμο του να πάνε στο ψυγείο για αργά – βραδινό σνακ ή ένα γλυκό επιδόρπιο).

Τα ζώα ήταν τόσο αποφασισμένα όταν ενεργοποιήθηκαν αυτοί οι συγκεκριμένοι νευρώνες PAG, υπέστησαν μικροσκοπικά ηλεκτροσόκ για να φτάσουν στο φαγητό τους. Όπως γνωρίζουν οι επιστήμονες από προηγούμενα πειράματα, αυτό δεν είναι κάτι που θα έκαναν κανονικά τα ποντίκια όταν δεν πεινούν.

Και η διέγερση έκανε επίσης τα ποντίκια να είναι πιο περιπετειώδη, να κυνηγούν τις μπάλες του πινγκ πονγκ και να εξερευνούν πληρέστερα τα περιβλήματά τους. Όταν τα σήματα από τους ίδιους εγκεφαλικούς νευρώνες απορρίφθηκαν, αυτές οι συμπεριφορές αντιστράφηκαν.

«Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι η ακόλουθη συμπεριφορά σχετίζεται περισσότερο με την επιθυμία παρά με την πείνα», λέει ο Adhikari. “Η πείνα είναι αποτρεπτική, πράγμα που σημαίνει ότι τα ποντίκια συνήθως αποφεύγουν να αισθάνονται πεινασμένοι αν μπορούν. Αλλά αναζητούν την ενεργοποίηση αυτών των κυττάρων, υποδηλώνοντας ότι το κύκλωμα δεν προκαλεί πείνα.”

“Αντίθετα, πιστεύουμε ότι αυτό το κύκλωμα προκαλεί την επιθυμία για εξαιρετικά ικανοποιητική, πλούσια σε θερμίδες τροφή. Αυτά τα κύτταρα μπορούν να αναγκάσουν το ποντίκι να τρώει περισσότερες τροφές με πολλές θερμίδες ακόμη και απουσία πείνας.”

Αυτό πρέπει να επαληθευτεί ακόμα στους ανθρώπους φυσικά, αλλά έχουμε το ίδιο είδος δομής κυττάρων νευρώνων στον εγκέφαλό μας, επομένως είναι πιθανό κάτι παρόμοιο να συμβαίνει όταν λαχταρούμε για σνακ που δεν είναι ιδιαίτερα καλά για μας. Εάν το κύκλωμα εντοπιστεί σε ανθρώπους, θα μπορούσε να οδηγήσει σε καλύτερη κατανόηση των διατροφικών διαταραχών και των πιθανών στόχων θεραπείας.

Το εγκεφαλικό κύκλωμα PAG φαίνεται να μπορεί να παρακάμψει τις συνήθεις παρορμήσεις που παίρνουμε για το τι να φάμε και πότε να το φάμε, ιδιαίτερα όσον αφορά το πρόχειρο φαγητό – και αυτό είναι ένα σημαντικό εύρημα για κάθε είδους μελλοντική έρευνα σχετικά με τα πρότυπα και τις επιλογές διατροφής, που είναι φυσικά θεμελιώδεις συμπεριφορές σε κάθε ζωντανό οργανισμό.

«Αν και τα ευρήματά μας ήταν μια έκπληξη, είναι λογικό η αναζήτηση τροφής να έχει τις ρίζες της σε ένα τόσο αρχαίο μέρος του εγκεφάλου, καθώς η αναζήτηση τροφής είναι κάτι που πρέπει να κάνουν όλα τα ζώα», λέει ο Adhikari.

Η έρευνα δημοσιεύτηκε στο Nature Communications .

photo: pixabay