Ο καινοτόμος σχεδιασμός προγνωστικών εργαλείων για τον καρκίνο του πνεύμονα και τον καρκίνο του παχέος εντέρου, με στόχο τη βελτιστοποίηση της προγνωστικής ακρίβειας, την εξατομίκευση της θεραπείας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών έχει τεθεί στο επίκεντρο της έρευνας του 34χρονου διδακτορικού φοιτητή του τμήματος Ογκολογίας-Παθολογίας του Ινστιτούτου Καρολίνσκα της Σουηδίας, Ανδρέα Κουλούρη.
«Η Ογκολογία προσπαθεί να βρει τον σωστό τρόπο, αυτόν της εξατομίκευσης, ώστε να δούμε κάθε ασθενή ξεχωριστά», λέει ο ίδιος στο ΑΠΕ-ΜΠΕ. Για την έρευνά του, έλαβε πρόσφατα υποτροφία από το Ίδρυμα «Έλενα Ηλιοπούλου-Γιαμά» και τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό «Deloitte Greece Foundation».
Ο Ανδρέας Κουλούρης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αθήνα, αποφοίτησε με άριστα από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και ειδικεύθηκε στην Παθολογική Ογκολογία στο Πανεπιστήμιο της Κρήτης. Εκεί, ολοκληρώνει την πρώτη του διδακτορική διατριβή, που επικεντρώνεται στον καρκίνο του παχέος εντέρου και συγκεκριμένα στην ανάπτυξη προγνωστικών εργαλείων με στόχο την προστασία των ασθενών στη μετεγχειρητική περίοδο από μη απαραίτητες περαιτέρω χημειοθεραπείες και ογκολογικές παρεμβάσεις.
Πλέον διεξάγει τη δεύτερη διδακτορική του διατριβή στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα της Σουηδίας, που αφορά στον καινοτόμο σχεδιασμό θεραπείας και βελτιωμένων προγνωστικών εργαλείων του καρκίνου του πνεύμονα δίνοντας έμφαση σε ασθενείς με στοχευμένες μεταλλάξεις και εγκεφαλικές μεταστάσεις, οι οποίοι πρόκειται να υποβληθούν σε ακτινοχειρουργική.
Και τα δύο εργαλεία που αναπτύσσει με τη βοήθεια στατιστικών αναλύσεων εντοπίζουν τις μεταβλητές που επηρεάζουν περισσότερο την πρόγνωση της νόσου και την επιβίωση των ασθενών. «Νομίζω ότι η Ογκολογία προσπαθεί να βρει τον σωστό τρόπο, αυτόν της εξατομίκευσης, ώστε να δούμε κάθε ασθενή ξεχωριστά. Στην ουσία σέβεσαι την ξεχωριστή ταυτότητα του ασθενούς και του νοσήματος του», εξηγεί ο κ. Κουλούρης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Σε επόμενο στάδιο ο στόχος του είναι να ενσωματώσει στα προγνωστικά του εργαλεία την τεχνητή νοημοσύνη, προκειμένου η αξιοποίησή της στις κλινικές, μοριακές και απεικονιστικές μεταβλητές που έχουν χρησιμοποιηθεί, να δώσει πιο ακριβή προγνωστικά εργαλεία.
Ο κ. Κουλούρης χαρακτηρίζει την Ιατρική Ακριβείας «το σήμερα και το αύριο της Ογκολογίας». «Προφανώς υπάρχει πολύς δρόμος για να διανυθεί, είναι ένα ταξίδι το οποίο δεν τελειώνει. Δεν υπάρχει τερματισμός και το γνωρίζουμε, συμφιλιωνόμαστε με αυτό. Βάζουμε εμείς τα λιθαράκια μας, δίνουμε τη σκυτάλη μας στους επόμενους και συνεχίζεται ο αγώνας», διευκρινίζει.
Ωστόσο, περιγράφει ότι ο συγκεκριμένος κλάδος «είναι μια νέα πραγματικότητα. Τη ζούμε μέσα από πολλές διαγνωστικές εξετάσεις, μέσα από τον τρόπο μας να προσδιορίσουμε ξεχωριστούς πληθυσμούς ασθενών. Υπάρχουν πάρα πολλοί παράγοντες που έχουν μπει στη σύγχρονη κλινική πράξη που μπορούμε να τους λάβουμε υπόψη μας για να ταξινομήσουμε τους ασθενείς σαν μονάδα και όχι σαν μια άμορφη μάζα. Με όλο αυτό τον γενετικό έλεγχο, δηλαδή, που θα στείλουμε, τις μεταλλάξεις που θα βρούμε, με την υγρή βιοψία που θα δούμε τι μεταλλάξεις έχουν τα καρκινικά κύτταρα ή το κυκλοφορούν καρκινικό γενετικό υλικό που κυκλοφορεί στο αίμα μας, το μικροβίωμα ακόμα, το ποια μικρόβια φιλοξενούνται στο σώμα μας χωρίς να προκαλούν απαραίτητα κάποιο πρόβλημα αλλά μπορεί να υπάρχει μια δυσβίωση μεταξύ τους και να δημιουργεί μια φλεγμονή και προβλήματα βάσει αυτού. Επομένως, έχουμε ήδη μεγάλη εξέλιξη και όσο προχωρά η έρευνα θα βρίσκουμε καινούριες μεταλλάξεις, καινούριους παράγοντες, οι οποίοι επηρεάζουν την πρόγνωση και όλα αυτά θα είναι περαιτέρω εργαλεία στην ογκολογική μας φαρέτρα για να προσεγγίσουμε πιο ουσιαστικά και βαθύτερα τον εκάστοτε ασθενή».
Ταυτόχρονα με τη διεξαγωγή της διδακτορικής του διατριβής στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα, ο Ανδρέας Κουλούρης είναι επιμελητής Παθολογικής Ογκολογίας στο Κέντρο Ογκολογίας Θώρακα στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Καρολίνσκα. Αυτή η διπλή διαδρομή στην έρευνα και στο κλινικό έργο είναι για εκείνον πολύ σημαντική. «Δεν είναι μόνο το κομμάτι της γνώσης, όπου όταν μπαίνεις σε βάθος ερευνητικά μπορείς αυτή τη γνώση να την μεταφράσεις πολύ πιο εύκολα σε πληροφορία στους ασθενείς για να σταθείς ίσως πιο άμεσα και πιο αποτελεσματικά στις κλινικές προκλήσεις. Βοηθά ακόμα και στο προσωπικό κομμάτι της αντιμετώπισης των επαγγελματικών δυσκολιών».
Έχοντας κερδίσει σημαντικές διακρίσεις, βραβεία και υποτροφίες στον τομέα ειδίκευσής του, ο Ανδρέας Κουλούρης δεν έχει μόνο πλούσια ερευνητική εμπειρία, έχει συμμετάσχει ακόμα και σε ψυχαγωγικές δράσεις για ογκολογικούς ασθενείς. Θυμάται χαρακτηριστικά όλη του τη διαδρομή από τα εφηβικά χρόνια, οπότε ήθελε να ασχοληθεί με έρευνα, τις φιλοσοφικές του αναζητήσεις μέχρι την απόφασή του να ασχοληθεί με την Ιατρική.
«Κατέληξα ότι τομέας πιο κοντά από την Ιατρική στη Φιλοσοφία είναι δύσκολο να βρεθεί. Γιατί στην ουσία έχεις και την αυτογνωσία μέσα, απαντάς και πολλά ερωτήματα που θα συναντήσεις στη διαδρομή την προσωπική και την επαγγελματική μέσα από την Ιατρική και έρχεσαι αντιμέτωπος με τους μηχανισμούς ζωής και θανάτου, από το κύτταρο μέχρι τον άνθρωπο. Όλο αυτό με γοήτευε. Και όταν έγινε μέσα μου κτήμα ότι ναι, σε αυτούς τους μηχανισμούς ζωής και θανάτου θέλω να σταθώ και να προσπαθήσω να τους κατανοήσω και να τους μετατρέψω σε όφελος προς τον ασθενή, ο κύβος ερρίφθη».
Μέσα από την Ιατρική εδραιώθηκε μέσα του και η επιθυμία να ασχοληθεί με την Ογκολογία, «γιατί είναι αυτή που εστιάζει στο κύτταρο, στους μοριακούς μηχανισμούς και, όπως είναι το σύμπαν με τα άστρα, είναι ο αντίστοιχος μικρόκοσμος μέσα στο κύτταρο που βλέπεις την προσπάθεια των κυττάρων να επιτύχουν αθανασία και το πώς αυτή η προσπάθειά τους καταστρέφει το όλο σύστημα».
Υπογραμμίζει ότι «ο καρκίνος ήταν και παραμένει ένας δύσκολος αντίπαλος και όσο πιο βαθιά μπαίνεις, τόσο πιο δύσκολη γίνεται και η μάχη. Οι προκλήσεις δεν σταματάνε και το σημαντικό είναι να μένεις ακμαίος, να παίρνεις δύναμη και από τους ασθενείς και από τους συνεργάτες σου. Είναι αμφίδρομη όλη η διαδικασία. Αναγκάζεσαι να φτάσεις όσο πιο κοντά γίνεται και στην φιλοσοφία. Δεν είναι μόνο το τεχνοκρατικό πλαίσιο, δεν είναι μόνο οι αλγόριθμοι. Είναι και κάτι βαθύτερο όταν μπαίνεις σε τόσο δύσκολες μάχες. Αναγκάζεσαι να συμφιλιωθείς με τη φθορά, με τον θάνατο πολύ πιο νωρίς. Και μέσα από αυτή την κατανόηση, μέσα από αυτή τη φιλοσοφική προσέγγιση να μπορέσεις να βοηθήσεις και τις ακόμα πιο δύσκολες μάχες που δίνουν οι ασθενείς σου».
Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι ο Ανδρέας Κουλούρης έλαβε υποτροφία από το Ίδρυμα «Έλενα Ηλιοπούλου Γιαμά» και τον μη κερδοσκοπικό οργανισμό «Deloitte Greece Foundation». Το Ίδρυμα «Έλενα Ηλιοπούλου Γιαμά» σύστησε ο Σπύρος Γιαμάς το 2021 στη μνήμη της συζύγου του, η οποία έχασε τη μάχη για τη ζωή έπειτα από τον τρίχρονο αγώνα της με τον καρκίνο του παχέος εντέρου.
Ο κ. Κουλούρης μιλάει για το «συγκινησιακό φορτίο» που φέρει η συγκεκριμένη υποτροφία. «Είναι μια υποτροφία που ξεκίνησε από μια ασθενή, σε φέρνει αντιμέτωπο με το βαθύτερο χρέος σου και βλέπεις πώς οι δυσκολίες, πώς η οδύνη, πώς όλη αυτή η συντριβή μπορεί να μετατραπεί σε κάτι δυνατό, αισιόδοξο, σε κάτι με όραμα για το αύριο. Νοηματοδοτεί στην ουσία και την ύπαρξή σου, βλέπεις πώς ο πόνος του ανθρώπου που νιώθεις ότι εκεί όλα τελειώνουν, μπορεί να έχει μια άλλη απαρχή, ένας άνθρωπος συνεχίζει να εμπνέει ακόμα και όταν τα κύτταρά του δεν είναι εκεί. Δηλαδή μπορεί να είναι κάποιες χορδές που θα σπάσουν, αλλά η μελωδία μένει».
(ΑΠΕ -ΜΠΕ / Μαρία Κουζινοπούλου / photo: freepik)
