Όσοι έχουν μεγαλώσει με διαρκή κριτική, διαμορφώνουν την προσωπικότητά τους με έναν ιδιαίτερο τρόπο.
Συχνά, κουβαλούν τις εμπειρίες της πρώιμης, παιδικής ηλικίας μέχρι την ώριμη περίοδο της ενηλικίωσης, επηρεάζοντας τη συμπεριφορά και την αλληλεπίδραση με τους άλλους.
Αν κατά τα διαμορφωτικά χρόνια της ζωής σας, δεχόσασταν έντονη κριτική, μπορεί να αναγνωρίσετε κάποια από τα 8 χαρακτηριστικά των ανθρώπων που μεγαλώνουν με τον τρόπο αυτό.
- Υπερβολική κριτική
- Ευαισθησία στην κριτική
- Τελειομανία
- Αίσθημα παροδικότητας
- Φόβος απόρριψης
- Έντονη ενσυναίσθηση
- Δυσκολία στην εμπιστοσύνη
- Ψυχική ανθεκτικότητα
Υπερβολική κριτική
Αν ο άνθρωπος μεγαλώσει σε περιβάλλον διαρκούς επίκρισης, δεν θα είναι απίθανο αργότερα, η φωνή της κριτικής να στραφεί προς τον ίδιο του τον εαυτό. Οι ενήλικες που δέχονταν διαρκή κριτική, συχνά γίνονται υπερβολικά σκληροί με τον εαυτό τους. Θέτουν δυσθεώρητα πρότυπα και όταν δεν τα καταφέρνουν, απογοητεύονται οικτρά.
Η αυτοκριτική πιάνει κάθε πλευρά της ζωής και του χαρακτήρα τους, από την εμφάνιση, την εργασιακή επίδοση, τις σχέσεις και όλες τις εκφάνσεις της προσωπικότητάς τους. Οι άνθρωποι αυτοί βασανίζονται από τον ατελείωτο διάλογο της κριτικής, σε κάθε ενέργεια, απόφαση και σκέψη, που αντικατοπτρίζει την κριτική που δέχτηκαν ως παιδιά. Η αναγνώριση αυτού του μοτίβου συμπεριφοράς μπορεί όμως να αποτελέσει το πρώτο βήμα για τη συμπόνοια και την αποδοχή του εαυτού τους.
Ευαισθησία στην κριτική
Η παιδική ηλικία σε περιβάλλον διαρκούς επίκρισης, δημιουργεί υπερβολική ευαισθησία σε οποιασδήποτε μορφής κριτική. Για τους ανθρώπους που έχουν μάθει να ζουν υπό την μόνιμη κριτική των άλλων, και η παραμικρή παρατήρηση μπορεί να φαντάζει απειλητική.
Δεν είναι εύκολο να ζει κανείς υπό τον φόβο της κριτικής. Κάθε σχόλιο και επικριτική άποψη, μπορεί να διαλύσει την αυτοεκτίμησή τους. Όταν όμως, οι άνθρωποι μπορέσουν να αναγνωρίσουν την υπερβολική τους ευαισθησία ως επακόλουθο της ανατροφής τους, τότε η διαχείρισή της, είναι πιο εύκολη, καθώς τότε μπορούν και να διαχωρίσουν την εποικοδομητική κριτική από την καταστροφική επίκριση και έτσι διευκολύνουν τη ζωή τους.
Τελειομανία
Η τελειομανία είναι ένα πολύ συχνό γνώρισμα των ανθρώπων που έχουν μεγαλώσει σε επικριτικό περιβάλλον. Ως άμυνα, οι άνθρωποι αυτοί προσπαθούν συνεχώς να αγγίξουν την τελειότητα, σε κάθε έκφανση της ζωής τους.
Το αδιάλειπτο κυνήγι της τελειότητας μπορεί να οδηγήσει στην εξουθένωση καθώς και να μειώσει, με την πάροδο του χρόνου, την παραγωγικότητα του ατόμου.
Αίσθημα παροδικότητας
Το βάρος της διαρκούς κριτικής κάνει τον άνθρωπο να λαχταρά το μόνιμο και το σταθερό στη ζωή του. Η ζωή όμως, είναι γεμάτη αλλαγές, όπως και οι σκέψεις, τα συναισθήματα και οι εμπειρίες μας, όλα μπορούν να μεταβληθούν. Είναι καλό να μάθουμε να δεχόμαστε τις αλλαγές και να τις αφήνουμε να μας βελτιώνουν.
Φόβος απόρριψης
Μεγαλώνοντας μέσα σε περιβάλλον συνεχούς επίκρισης, ο άνθρωπος μαθαίνει να προσέχει την κάθε του κίνηση, ζώντας στον φόβο ότι κάτι θα πάει στραβά και θα τον απορρίψουν. Ο φόβος της απόρριψης δεν σταματάει ούτε με την ενηλικίωση και την αλλαγή του περιβάλλοντος. Οι άνθρωποι δεν ανοίγονται ούτε στις σχέσεις ούτε στον χώρο της εργασίας τους, αφού ζουν υπό τον συνεχή φόβο της απόρριψης.
Ο φόβος αυτός είναι κατάλοιπο του παρελθόντος και απαιτείται συνειδητή προσπάθεια προκειμένου ο άνθρωπος να καταφέρει να απαλλαγεί από αυτόν.
Έντονη ενσυναίσθηση
Ένα κάπως απροσδόκητο γεγονός είναι ότι, συχνά τα άτομα που μεγαλώνουν σε περιβάλλον υπερβολικής κριτικής, αναπτύσσουν ιδιαίτερη ενσυναίσθηση. Όσο και αν ακούγεται αρχικά παράδοξο, έχει λογική, καθώς οι άνθρωποι αυτοί είναι καλοί στο να αντιλαμβάνονται το άγχος και τη στεναχώρια. Γενικά, τα θύματα της ανηλεούς κριτικής, είναι καλά συντονισμένα με τα συναισθήματα των άλλων. Η εξαιρετική τους αυτή ευαισθησία, τους καθιστά ανθρώπους με υψηλά επίπεδα ενσυναίσθησης.
Μπορεί η ενσυναίσθηση να μοιράζει κάτι το θετικά, όμως πρέπει να θυμάστε ότι η έντονη συμπόνοια που αισθάνονται μπορεί να τους καταπλακώσει. Για τον λόγο αυτό, είναι αναγκαίο για τα άτομα αυτά, να μάθουν να διατηρούν υγιή συναισθηματικά όρια.
Δυσκολία στην εμπιστοσύνη
Η εμπιστοσύνη, είναι ο θεμέλιος λίθος κάθε υγιούς σχέσης αλλά και πρόκληση για εκείνους που έτυχε να μεγαλώσουν σε περιβάλλον διαρκούς κριτικής. Όταν η κριτική είναι επαναλαμβανόμενο μοτίβο κατά τη διάρκεια του μεγαλώματος κάποιου, μπορεί να δημιουργήσει συναισθήματα αμφιβολίας και ανασφάλειας. Με την πάροδο του χρόνου, γίνεται βαθιά ριζωμένος φόβος εγκατάλειψης και ανησυχίας ότι οι άλλοι τελικά θα τους απογοητεύσουν ή θα τους πληγώσουν, όπως συνέβη και στο παρελθόν.
Ο φόβος αυτός εκφράζεται μέσω της δυσκολίας στην εμπιστοσύνη, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι που μεγάλωσαν με πολλή κριτική, νιώθουν ότι είναι καλύτερο να κρατούν τους άλλους πάντα σε απόσταση.
Ψυχική ανθεκτικότητα
Όσες δυσμένειες και προκλήσεις και αν αντιμετώπισαν οι άνθρωποι που έχουν μεγαλώσει μέσα σε περιβάλλον κριτικής, αξίζει να τους αναγνωρίσουμε ότι είναι άνθρωποι που κατάφεραν να αποκτήσουν ψυχική ανθεκτικότητα. Η ζωή έχει τον τρόπο να μετατρέπει τις δυσκολίες σε δύναμη. Η διαρκής κριτική και επίκριση όσο και αν είναι επώδυνες εμπειρίες, μπορεί να γίνουν η αφετηρία για τη διαμόρφωση εξαιρετικά μεγάλης ψυχικής δύναμης καθώς είναι άνθρωποι που έχουν αντέξει τις φουρτούνες της ζωής και μάλιστα, έχουν βγει δυνατότητες και πλέον ικανοί να διαχειριστούν τα σκαμπανεβάσματά της.
Η ανατροφή ενός ανθρώπου σε περιβάλλον διαρκούς κριτικής μπορεί πράγματι να διαμορφώσει τον χαρακτήρα του και τη ζωή του με διάφορους τρόπους.
Να θυμάστε ότι τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων οι οποίοι έχουν μεγαλώσει σε περιβάλλον διαρκούς κριτικής, δεν είναι μόνιμα και φυσικά μπορούν να αλλάξουν. Η βελτίωση και η αλλαγή είναι δυνατές, και ποτέ δεν είναι αργά για κάποιον να ξεκινήσει ταξίδι προς την αποδοχή του εαυτού του και την ανάπτυξη της ψυχικής ανθεκτικότητας.
(με πληροφορίες από enikos. gr / photo: pixabay)
