Μια εμπειρία που άλλαξε τη θεώρησή τους για την ιατρική και την αξία της ζωής περιέγραψαν νέοι Έλληνες γιατροί – ειδικευόμενοι γενικής χειρουργικής, που εκπαιδεύτηκαν για έξι μήνες σε μερικά από τα μεγαλύτερα κέντρα τραύματος παγκοσμίως, στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νοτίου Αφρικής και στο Κάλι της Κολομβίας. Οι γιατροί, που συμμετείχαν στο πρόγραμμα υποτροφιών του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, κατέθεσαν τις εμπειρίες τους στο πλαίσιο του Εθνικού Συνεδρίου Τραύματος, που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη.
«Το κίνητρό μας είναι καθαρά ανθρωπιστικό. Δεν έχει να κάνει ούτε με τη φήμη ούτε με τα χρήματα. Θέλουμε να σώζουμε ζωές», ανέφερε ο ειδικευόμενος στη γενική χειρουργική και χειρουργός τραύματος Θεόδωρος Φαχουρίδης, ο οποίος συμμετείχε σε 85 επεμβάσεις κατά τη διάρκεια της εξάμηνης εκπαίδευσής του στο νοσοκομείο Baragwanath στο Γιοχάνεσμπουργκ.
Όπως εξήγησε, η εκπαίδευση περιλάμβανε αρχικά την πρώιμη αντιμετώπιση τραυματιών πριν από την είσοδό τους στο χειρουργείο ή τη ΜΕΘ και, στη συνέχεια, ενεργή συμμετοχή στις χειρουργικές επεμβάσεις.
«Η εκπαίδευση αυτή έχει αυξήσει τη χειρουργική μου αυτοπεποίθηση. Η αντιμετώπιση του τραυματία απαιτεί γρήγορους χειρισμούς, καθώς με τις ελάχιστες πληροφορίες που έχεις, εάν δεν πάρεις γρήγορα μία απόφαση, θα καταλήξει. Το μεγαλύτερο όφελος που είχα ήταν να αντιμετωπίζω τους τραυματίες χωρίς να μου δημιουργείται ο καταρράκτης του άγχους. Ένας άνθρωπος που δεν μπορεί να διαχειριστεί το άγχος του δεν είναι καλός υποψήφιος για τη χειρουργική τραύματος. Ο χειρουργός τραύματος χειρουργεί επειγόντως, μέσα στη νύχτα, την ώρα που ίσως δεν υπάρχουν όλες οι υπηρεσίες του νοσοκομείου διαθέσιμες, που η ομάδα είναι καταπονημένη από τη δουλειά όλης της ημέρας και καλείται να λάβει αποφάσεις και να δεχτεί και το βάρος των ευθυνών τους» σημείωσε ο κ. Φαχουρίδης.
Αναγκαίες παρεμβάσεις και ελληνικές καθυστερήσεις
Ο ίδιος επεσήμανε τη σημασία παρεμβάσεων, όπως η επείγουσα ανανηπτική θωρακοτομή – μια σωτήρια διαδικασία που εφαρμόζεται ευρέως σε χώρες, όπως η Νότια Αφρική. «Στο νοτιοαφρικάνικο σύστημα, χωρίς να είναι απαραιτήτως κάποιος χειρουργός τραύματος, έχει την ευχέρεια να το κάνει. Στην Ελλάδα είτε λόγω φόβου, είτε λόγω απειρίας, αυτή η παρέμβαση δεν γίνεται. Στην ανανηπτική θωρακοτομή, ο γιατρός στο ΤΕΠ κάνει μια τομή και μπαίνει στον θώρακα, όπου μπλοκάρει την αορτή και με κάποιους χειρισμούς προσπαθεί να διατηρηθεί η παροχή αίματος στον εγκέφαλο. Στην Ελλάδα, ίσως για νομικούς λόγους, επειδή οι γιατροί φοβούνται τις μηνύσεις, κάνουν αμυντική ιατρική και κάποιοι ασθενείς που θα μπορούσαν να επιβιώσουν δεν επιβιώνουν. Στην Ελλάδα, το μεγαλύτερο πρόβλημα δεν είναι η απουσία χρημάτων. Αυτά λείπουν και στη Νότια Αφρική. Με τους πόρους που έχουμε στα νοσοκομεία μας, αν αυτά οργανωθούν σωστά, μπορούμε να έχουμε αντίστοιχες υπηρεσίες» κατέληξε ο κ. Φαχουρίδης.
Γυναίκες στην πρώτη γραμμή του τραύματος
Την εμπειρία της στο ίδιο κέντρο περιέγραψε και η ειδικευόμενη γενικής χειρουργικής, Ιωάννα Πουρνάρα. «Εκεί χειρουργούσαμε κανονικά ως ειδικοί περιστατικά που στην Ελλάδα ούτε θα τα φανταζόμασταν. Τα 90 περιστατικά τραύματος που είδαμε μέσα σε έξι μήνες, στην Ελλάδα δε θα τα βλέπαμε ούτε σε 20 χρόνια διότι, εξαιτίας του συστήματος εφημεριών, οι τραυματίες μοιράζονται στα νοσοκομεία» ανέφερε. Εξίσου εντυπωσιακό, κατά την ίδια, ήταν το γεγονός ότι οι περισσότεροι χειρουργοί στο Baragwanath ήταν γυναίκες.
Η κ. Πουρνάρα ανέφερε ακόμη πως το Εθνικό Σύστημα Υγείας πρέπει να ενισχυθεί ώστε να δημιουργηθούν κέντρα τραύματος επιπέδου I. «Με το πρόγραμμα Σταύρος Νιάρχος εκπαιδευτήκαμε πέντε χειρουργοί στη Νότια Αφρική και μαζί με όσους εκπαιδεύτηκαν παλαιότερα είμαστε σχεδόν 20, ενώ οι ανάγκες μας για να στελεχωθούν τα κέντρα τραύματος επιπέδου I στο ΕΣΥ είναι πολύ μεγαλύτερες. Τα μεγάλα ιδιωτικά κέντρα δεν είναι ακόμα έτοιμα να παραλάβουν τραύμα. Πρώτα θα ξεκινήσουμε να φτιάξουμε το ΕΣΥ», ανέφερε η κ. Πουρνάρα.
Τραυματίες στην Κολομβία και γιατροί που μένουν εκεί
Η ειδικευόμενη Ζαφειρώ Καραφουλίδου, που εκπαιδεύτηκε στο κέντρο τραύματος του Κάλι στην Κολομβία, ανέφερε πως το τραύμα δεν είναι ποτέ ίδιο – και αυτό είναι που το κάνει συναρπαστικό. Περιγράφοντας την καθημερινότητα στην Κολομβία, σημείωσε ότι οι ανισότητες οδηγούν σε μεγάλο αριθμό σοβαρών τραυματισμών από τροχαία, μαχαιριές και πυροβολισμούς. Μάλιστα, ανέφερε ότι τα περιστατικά των τραυματισμών είναι περισσότερα από ό,τι στην Ελλάδα.
Παράλληλα, σημείωσε ότι οι γιατροί παραμένουν εκεί γιατί το Κάλι είναι ένα από τα 30 καλύτερα κέντρα τραύματος του κόσμου και οι ειδικευόμενοι παίρνουν τριπλάσιους μισθούς απ’ ό,τι στην Ελλάδα. «Στο Κάλι, γυναίκα εξειδικευμένη χειρουργός τραύματος είναι μία σε μία ομάδα 12 ατόμων. Στους ειδικευόμενους, όμως, της γενικής χειρουργικής οι γυναίκες είναι περισσότερες από τους άντρες. Δεν έχει κάποια διαφορά το φύλο και αυτό ήταν κάτι που με εντυπωσίασε. Στην Ελλάδα υπάρχουν ακόμη κάποια ζητήματα που λύνονται με τη στάση που κρατάμε εμείς οι γυναίκες» τόνισε η κ. Καραφουλίδου και κατέληξε: «δεν μπορώ να πω ότι από μόνη μου έχω σώσει κάποιον, γιατί πρόκειται για ομαδική εργασία. Η αίσθηση, όμως, ότι βοήθησες κάποιον άνθρωπο να σωθεί δεν συγκρίνεται με τίποτα. Αυτό είναι η ευτυχία της ζωής μου».
(ΑΠΕ -ΜΠΕ / photo: pixabay)
