Παραμένει άγνωστος ωστόσο, ο τρόπος που επιδρά σε κυτταρικό επίπεδο, αυξάνοντας εν τέλει το προσδόκιμο ζωής.
Νέα μελέτη με επικεφαλής ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Στάνφορντ στις ΗΠΑ, απέδειξε για πρώτη φορά τις κυτταρικές επιδράσεις της μεσογειακής διατροφής.
Στη μελέτη χρησιμοποιήθηκαν νηματώδεις σκώληκες και διαπιστώθηκε ότι ένα από τα υγιεινά λιπαρά επηρέασε τη διάρκεια ζωής τους. Πρόκειται για μια σημαντική διαπίστωση, που παρέχει νέα στοιχεία σχετικά με τις επιδράσεις των διαφόρων λιπαρών στην υγεία και τον ρόλο που παίζει η διατροφή στη μακροζωία.
«Τα λίπη θεωρούνται γενικά επιζήμια για την υγεία», εξήγησε η γενετίστρια Άνν Μπρουνέ του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ. «Αλλά ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι συγκεκριμένοι τύποι λιπών, ή λιπιδίων, μπορεί να είναι ευεργετικοί».
Η μεσογειακή διατροφή είναι πλούσια σε ωφέλιμα λιπαρά, γνωστά και ως μονοακόρεστα λιπαρά οξέα που περιέχονται σε τρόφιμα όπως οι ξηροί καρποί και το ελαιόλαδο.
Η νέα μελέτη επικεντρώθηκε στο ελαϊκό οξύ, το οποίο είναι το κύριο μονοακόρεστο λιπαρό οξύ στο ελαιόλαδο και σε ορισμένους ξηρούς καρπούς.
Χρησιμοποιώντας το σκουλήκι Caenorhabditis elegans, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι το ελαϊκό οξύ προστατεύει τις κυτταρικές μεμβράνες από βλάβες λόγω οξείδωσης των λιπιδίων και αυξάνει την ποσότητα δύο βασικών κυτταρικών συστατικών που ονομάζονται οργανίδια (μέρη του κυττάρου που παρουσιάζουν συγκεκριμένο δομικό ή λειτουργικό ρόλο).
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι τα σκουλήκια που τράφηκαν με ελαϊκό οξύ έζησαν περίπου 35% περισσότερο από εκείνα που ακολούθησαν άλλη διατροφή.
Ένας τύπος οργανιδίου που ονομάζεται λιποσταγονίδιο, επέτρεψε στους ερευνητές να προβλέψουν με εκπληκτική ακρίβεια πόσες ημέρες επρόκειτο να επιβιώσει ένα σκουλήκι.
«Ο αριθμός των λιποσταγονιδίων σε μεμονωμένα σκουλήκια μας είπε με ακρίβεια τη διάρκεια ζωής τους», ανέφερε η βιοχημικός Καταρίνα Πάπσντορφ του Πανεπιστημίου του Στάνφορντ. «Τα σκουλήκια με μεγαλύτερο αριθμό λιποσταγονιδίων ζουν περισσότερο από εκείνα που έχουν λιγότερα», πρόσθεσε.
Τα σκουλήκια τράφηκαν με βακτήρια που είχαν συμπληρωθεί είτε με ελαϊκό οξύ είτε με ελαϊδικό οξύ, ένα μονοακόρεστο τρανς λιπαρό οξύ που βρίσκεται στη μαργαρίνη και στα τηγανητά τρόφιμα. Τα δύο οξέα έχουν παρόμοια μοριακή δομή αλλά πολύ διαφορετικές επιπτώσεις στην υγεία. Τα τρανς λιπαρά όπως το ελαϊδικό οξύ θεωρούνται ανθυγιεινά ή «κακά» λιπαρά, καθώς αυξάνουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, άνοιας και άλλων προβλημάτων υγείας.
«Είδαμε ότι ο αριθμός των λιποσταγονιδίων στα εντερικά κύτταρα των σκουληκιών αυξανόταν όταν τρέφονταν με ελαϊκό οξύ και ότι αυτό συσχετιζόταν με την παράταση της διάρκειας ζωής», δήλωσε η Μπρουνέ.
Αντίθετα, το ελαϊδικό οξύ δεν αύξησε τον αριθμό των λιποσταγονιδίων ή τον αριθμό των ημερών που ζούσαν τα σκουλήκια. Εκτός από την αύξηση των λιποσταγονιδίων, τα εντερικά κύτταρα των σκουληκιών είχαν περισσότερα οργανίδια που ονομάζονται υπεροξειδιοσώματα και τα οποία περιέχουν ένζυμα που εμπλέκονται στην οξείδωση και το μεταβολισμό. Τα σκουλήκια που έχουν περισσότερα οργανίδια στα κύτταρά τους τείνουν να ζουν περισσότερο, όπως και εκείνα που τράφηκαν με ελαϊκό οξύ κατά τη διάρκεια του πειράματος.
Ταυτόχρονα με τις επιδράσεις του στα οργανίδια, το ελαϊκό οξύ προστάτεψε τα κύτταρα περιορίζοντας την οξείδωση των λιπιδίων, μια χημική αντίδραση που καταστρέφει τις κυτταρικές μεμβράνες. Το ελαϊδικό οξύ είχε το αντίθετο αποτέλεσμα καθώς αύξησε την οξείδωση των μεμβρανών γεγονός που μπορεί να προκαλέσει μιας σειρά δυσμενείς βιολογικές επιδράσεις, σύμφωνα με τους ερευνητές.
«Εδώ και χρόνια, μας ενδιαφέρει πολύ να μάθουμε πώς η διατροφή επηρεάζει τη διάρκεια ζωής. Θα είναι συναρπαστικό να δούμε μια παρόμοια σχέση μεταξύ των λιποσταγονιδίων και της μακροζωίας στα θηλαστικά και τους ανθρώπους. Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι μπορεί να υπάρξει μια στρατηγική βασισμένη στα λιπαρά για τη βελτίωση της ανθρώπινης υγείας και μακροζωίας», κατέληξε η ερευνήτρια.
Τα ευρήματα δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση Nature Cell Biology.
(με πληροφορίες από onmed. gr / photo: pixabay)
